Radio Opole » Kultura i rozrywka
2015-11-30, 14:00 Autor: Katarzyna Zawadzka

Słownik przekleństw wydało Archiwum Państwowe w Opolu

[fot. archiwum wydawcy]
[fot. archiwum wydawcy]
"Agresja językowa w polszczyźnie śląskiej” to tytuł publikacji, którą wydało Archiwum Państwowe w Opolu. Książka zawiera „słownik wyzwisk, obelg i wypowiedzi obraźliwych”, których używano od połowy dziewiętnastego wieku do czasów przed wybuchem II wojny światowej. Materiałem badawczym dla autorów były protokoły z ksiąg sądowych powiatu strzeleckiego.
- Jest kilka takich wulgaryzmów, które zupełnie już wymarły – mówi Małgorzata Iżykowska z archiwum. - Takim typowym przykładem jest "wak", czyli słowo, które dziś zupełnie nie jest identyfikowane przez Ślązaków.

Nie spotkałyśmy nikogo, kto wiedziałbym, co właściwie oznaczało to słowo i dlaczego było obraźliwe. Jest to zapożyczenie z łacińskiego słowa "wagina". Było to wyzwisko oznaczające część ciała, ale również osobę, która nie cieszyła się dobrą opinią w środowisku - dodaje.

- Sprawy związane z użyciem wyzwisk i przekleństw kierowano do sądów rozjemczych. Zajmowały się one błahymi sprawami, które nie nadawały się do sądów królewskich – mówi Aleksandra Starczewska-Wojnar z archiwum.

- Niektórzy sędziowie rozstrzygali po kilkadziesiąt, a nawet kilkaset spraw rocznie, więc musiały być one rozpatrywane cały czas na bieżąco. Chociaż zależało to przede wszystkim od rozjemcy, którzy pod swoją jurysdykcją mieli do 2000 osób. Była to jedna miejscowość albo kilka. Liczba spraw zależała od tego, na ile dany rozjemca był sprawny, ale także od zaufania publicznego, które posiadał - dodaje.

Więcej o słowniku przekleństw we wtorkowych (1.12) "Rewirach kultury".


Promocję publikacji zaplanowano na 16 grudnia. Dodajmy, że oprócz książki poświęconej przekleństwom archiwum przygotowało w ostatnim czasie także pozycję zatytułowaną „Wychować człowieka nowego… Kronika Publicznej Szkoły Powszechnej nr 2 w Nysie z lat 1945-1951”.
M. Iżykowska
A. Starczewska-Wojnar

Kultura i rozrywka

2025-01-03, godz. 20:00 Premiera "Leksykonu opolanek" w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Opolu Takiej książki jeszcze nie było. 'Leksykon opolanek' opowiada o znanych kobietach, które na przestrzeni wieków żyły w Opolu. Zawiera biogramy stu kobie… » więcej 2025-01-03, godz. 17:00 Na 800-lecie Głogówka muzeum chce reaktywować festiwal im. Ludwiga van Beethovena Muzeum Regionalne w Głogówku szykuje się do obchodów 800-lecia miasta. Nadchodzące miesiące mają być powrotem do normalności po wrześniowej powodzi… » więcej 2025-01-02, godz. 14:00 Koncertowy tryptyk już w ten weekend w Głubczycach Kolędowanie z chórami w Stajni na Warszawskiej, koncert bożonarodzeniowy w sali widowiskowej miejskiego ośrodka kultury i koncert noworoczny w kościele o… » więcej 2024-12-30, godz. 22:00 Sylwester w karaibskich rytmach w Filharmonii Opolskiej Filharmonia Opolska postanowiła tradycyjnie już zaprosić melomanów dwukrotnie na koncert sylwestrowy. We wtorkowy (31.12) wieczór koncert symfoniczny będzie… » więcej 2024-12-30, godz. 12:00 Sylwestrowa zabawa w rytmie piosenek Nat King Cole'a w Teatrze Ekostudio Teatr Ekostudio w Opolu jak co roku zaprasza do swojej siedziby w sylwestrową noc. Nie przygotowuje wtedy żadnego przedstawienia, a koncert muzyczny połączony… » więcej 2024-12-26, godz. 10:41 Kolędnicy mogą zapukać do naszych drzwi Drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia to czas kolędników. Według ludowych tradycji 26 grudnia chodzono od domu do domu i śpiewano kolędy. W niektórych… » więcej 2024-12-22, godz. 10:12 Młody Jan Cybis w książce Opolanki Kingi Markowskiej Kim jest Parówkarz? Tego będzie można się dowiedzieć już dziś podczas spotkania w pałacu Rozkochów, który wypełni literatura, malarstwo i muzyka. Wszystko… » więcej 2024-12-21, godz. 10:00 "Chcemy pobudzić młodych ludzi". Finał konkursu "Ze Śląskiem na ty" Blisko dwie godziny trwała Gala XXXI Regionalnego Konkursu Literackiego „Ze Śląskiem na ty”, ale też nagrodzonych i wyróżnionych w czterech grupach wiekowych… » więcej 2024-12-19, godz. 19:00 "Święto Krótkiego Kina" w Prudniku Kino Diana w Prudniku przygotowuje 'Święto Krótkiego Kina'. To przegląd filmów krótkometrażowych, które zdobyły nominacje do prestiżowych europejskich… » więcej 2024-12-19, godz. 18:15 Malowanie bombek w opolskie wzory w MŚO. "Na choinkę w sam raz" Muzeum Śląska Opolskiego zorganizowało warsztaty malowania opolskich wzorów na bombkach choinkowych. Dla uczestników warsztatów przygotowano farbki, stalówki… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »