Radio Opole » Kultura i rozrywka
2015-11-30, 14:00 Autor: Katarzyna Zawadzka

Słownik przekleństw wydało Archiwum Państwowe w Opolu

[fot. archiwum wydawcy]
[fot. archiwum wydawcy]
"Agresja językowa w polszczyźnie śląskiej” to tytuł publikacji, którą wydało Archiwum Państwowe w Opolu. Książka zawiera „słownik wyzwisk, obelg i wypowiedzi obraźliwych”, których używano od połowy dziewiętnastego wieku do czasów przed wybuchem II wojny światowej. Materiałem badawczym dla autorów były protokoły z ksiąg sądowych powiatu strzeleckiego.
- Jest kilka takich wulgaryzmów, które zupełnie już wymarły – mówi Małgorzata Iżykowska z archiwum. - Takim typowym przykładem jest "wak", czyli słowo, które dziś zupełnie nie jest identyfikowane przez Ślązaków.

Nie spotkałyśmy nikogo, kto wiedziałbym, co właściwie oznaczało to słowo i dlaczego było obraźliwe. Jest to zapożyczenie z łacińskiego słowa "wagina". Było to wyzwisko oznaczające część ciała, ale również osobę, która nie cieszyła się dobrą opinią w środowisku - dodaje.

- Sprawy związane z użyciem wyzwisk i przekleństw kierowano do sądów rozjemczych. Zajmowały się one błahymi sprawami, które nie nadawały się do sądów królewskich – mówi Aleksandra Starczewska-Wojnar z archiwum.

- Niektórzy sędziowie rozstrzygali po kilkadziesiąt, a nawet kilkaset spraw rocznie, więc musiały być one rozpatrywane cały czas na bieżąco. Chociaż zależało to przede wszystkim od rozjemcy, którzy pod swoją jurysdykcją mieli do 2000 osób. Była to jedna miejscowość albo kilka. Liczba spraw zależała od tego, na ile dany rozjemca był sprawny, ale także od zaufania publicznego, które posiadał - dodaje.

Więcej o słowniku przekleństw we wtorkowych (1.12) "Rewirach kultury".


Promocję publikacji zaplanowano na 16 grudnia. Dodajmy, że oprócz książki poświęconej przekleństwom archiwum przygotowało w ostatnim czasie także pozycję zatytułowaną „Wychować człowieka nowego… Kronika Publicznej Szkoły Powszechnej nr 2 w Nysie z lat 1945-1951”.
M. Iżykowska
A. Starczewska-Wojnar

Kultura i rozrywka

2024-10-23, godz. 13:16 Wielokulturowość numerem jeden podczas 29. Seminarium Śląskiego 'Śląska mozaika. Rola wielokulturowości w kształtowaniu regionu' - to hasło tegorocznego 29. Seminarium Śląskiego. To rusza już w najbliższy poniedziałek… » więcej 2024-10-22, godz. 20:00 Wiejskie świetlice w gminie Kietrz odzyskują dawny blask Chróścielów, Dzierżysław, Ludmierzyce, Pilszcz, Ściborzyce Wielkie oraz Wojnowice - to miejscowości, w których rozpoczęły się prace remontowe i modernizacyjne… » więcej 2024-10-22, godz. 17:15 Centrum Kultury w Głuchołazach wychodzi na prostą. Największe straty w świetlicach wiejskich Centrum Kultury im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Głuchołazach wychodzi na prostą po powodzi. Udało się posprzątać ośrodek kultury, choć woda zalała… » więcej 2024-10-22, godz. 13:54 "Angelus Cantat" laureatem międzynarodowego festiwalu chóralnego w Bielsku-Białej Kolejny sukces głubczyckiego chóru 'Angelus Cantat'. Na międzynarodowym festiwalu 'Gaude Cantem' im. Kazimierza Fobera w Bielsku-Białej zespół zdobył złoty… » więcej 2024-10-22, godz. 11:06 Jest nowa dyrektor domu kultury w Dobrodzieniu. Monika Kabat ma kilka pomysłów 'Rewolucji nie będzie'. Monika Kabat będzie zarządzać Gminnym Ośrodkiem Kultury, Sportu i Biblioteki Publicznej w Dobrodzieniu. To awans wewnętrzny, bo nowa… » więcej 2024-10-21, godz. 17:37 Zakupiona kolekcja przedwojennych pocztówek pozwoli prześledzić rozwój architektoniczny Prudnika Prudnickie muzeum wzbogaciło zbiory, nabywając kolekcję 336 kart pocztowych z końca XIX i pierwszej połowy XX wieku. Placówka otrzymała na ten cel dofinansowanie… » więcej 2024-10-19, godz. 18:00 Nie będzie "Herodów" 2025 w Lewinie Brzeskim. Powódź pokrzyżowała plany To już pewne, planowany na styczeń 37. Wojewódzki Przegląd Zespołów Kolędniczych 'Herody' w Lewinie Brzeskim nie odbędzie się. Już teraz zapadła decyzja… » więcej 2024-10-18, godz. 12:52 13. Opolski Festiwal Gór. Na gości czekają prelekcje, spotkania, warsztaty i projekcje Rozpoczął się 13. Opolski Festiwal Gór. Główne wydarzenia zaplanowano dziś (18.10) i w sobotę (19.10) w sali kameralnej Narodowego Centrum Polskiej Piosenki… » więcej 2024-10-17, godz. 10:49 W Komprachcicach znów będzie można poczuć kinową atmosferę Przed laty działało tam kino Lech, teraz Samorządowy Ośrodek Kultury chce nawiązać do tego czasu i organizuje pierwszy od 40 lat seans filmowy. Już w piątek… » więcej 2024-10-16, godz. 15:00 Włodzienin czeka na uczestników warsztatów rękodzielniczych Warsztaty rękodzielnicze dla osób niepełnosprawnych - to wydarzenie, które w najbliższą sobotę (19.10) odbędzie się w Parku Historii we Włodzieninie… » więcej
6789101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »