Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 30 lat temu zmarł Richard Nixon, prezydent USA w…
2024-04-22, 11:00 Autor: IAR/D.Panek/K.Koziełł/dok./w mk

30 lat temu zmarł Richard Nixon, prezydent USA w latach "zimnej wojny"

Richard Nixon [Fot. White House Photo Office/wikipedia/domena publiczna]
Richard Nixon [Fot. White House Photo Office/wikipedia/domena publiczna]
30 lat temu, 22 kwietnia 1994 roku, zmarł Richard Nixon, republikanin, 37. prezydent USA w latach "zimnej wojny", od 1969 do 1974, wybrany na dwie, kolejne kadencje, jedna z bardziej kontrowersyjnych postaci amerykańskiej sceny politycznej. Pierwszy i jedyny prezydent Stanów Zjednoczonych, który ustąpił ze stanowiska przed końcem kadencji, w wyniku afery Watergate.
Zapoczątkował politykę "odprężenia” w stosunkach Wschód-Zachód. W opinii wielu ekspertów pozwoliło to odbudować siły osłabionym, między innymi po wojnie w Wietnamie, Stanom Zjednoczonym i zachwiać potęgą bloku wschodniego.

Richard Nixon unormował stosunki z Chinami, a także zawarł w 1972 roku z ZSRR układ SALT I (Strategic Arms Limitation Treaty), dotyczący ograniczenia zbrojeń strategicznych. Jednocześnie dążył do definitywnego wycofania sił amerykańskich z Wietnamu. W 1973 roku strony konfliktu podpisały w Paryżu porozumienie o zawieszeniu działań wojennych.

W polityce wewnętrznej napotykał na opór większości demokratycznej w Kongresie. Jego rządowi nie udało się ograniczyć tempa inflacji i przezwyciężyć pogłębiającej się recesji gospodarczej.

Bezpośrednią przyczyną ustąpienia Richarda Nixona ze stanowiska, 9 sierpnia 1974 roku, była afera Watergate, która przez długi czas paraliżowała amerykańskie życie publiczne. W 1972 roku w kompleksie Watergate, gdzie znajdowała się siedziba Partii Demokratycznej, zatrzymano włamywaczy, w tym osoby z komitetu na rzecz reelekcji Richarda Nixona. Znaleziono przy nich urządzenia podsłuchowe. W toku śledztwa ustalono, że włamanie było uzgodnione z prezydentem. Afera ujawniła korupcję i nadużycia władzy przez Nixona, który posługiwał się FBI i CIA do kontrolowania przeciwników politycznych. Został zmuszony do ustąpienia z urzędu prezydenckiego, po tym jak Kongres zapowiedział postawienie go w stan oskarżenia.

Richard Nixon był pierwszym urzędującym prezydentem Stanów Zjednoczonych, który w 1972 roku przyjechał do Polski. Efektem wizyty stała się zapowiedź amerykańskich kredytów i licencji dla Polski oraz zwiększenia wymiany handlowej między PRL a USA. Zmarł w 1994 roku w Nowym Jorku.

(więcej)

Richard Nixon urodził się 9 stycznia 1913 roku w osadzie Yorba Linda w Kalifornii. Ukończył prawo na prestiżowym Duke University w Karolinie Północnej. Podczas II wojny światowej służył w marynarce wojennej. Po demobilizacji w 1946 roku dostał propozycję od lokalnej organizacji Partii Republikańskiej, aby ubiegać się o mandat kongresmena ze swojego okręgu wyborczego.

W Izbie Reprezentantów zasiadał w latach 1947-1950. W tym czasie wsławił się udziałem w komisji do spraw działalności antyamerykańskiej. Popierał między innymi antystrajkową ustawę Tafta-Hartleya oraz rozszerzenie świadczeń społecznych i obniżkę podatków. Do 1953 roku był senatorem, następnie do 1961 sprawował urząd wiceprezydenta, za kadencji Dwighta Eisenhowera.

W 1960 roku Richard Nixon uzyskał republikańską nominację na stanowisko prezydenta, jednak wyborów nie wygrał. Zwyciężył demokrata John Fitzgerald Kennedy. Do walki o fotel prezydencki stanął ponownie w 1968. Pokonał wówczas minimalną większością głosów demokratę Huberta Humphrey'a. Został 37. prezydentem USA, w wieku 56 lat. Jego zaprzysiężenie na najwyższy urząd w państwie odbyło się 20 stycznia 1969 roku. W 1972 Richard Nixon po raz kolejny wygrał wybory prezydenckie. Dwa lata później na skutek afery Watergate ustąpił z urzędu prezydenckiego. Jego miejsce zajął wiceprezydent Gerald Ford, który ułaskawił swego poprzednika.

W latach 80. Nixon skupił się na podróżach zagranicznych. W lipcu 1986 roku w Moskwie spotkał się z ambasadorem ZSRR w Stanach Zjednoczonych Anatolijem Dobryninem. Trzy lata później w Pekinie rozmawiał z premierem Li Pengiem. W marcu 1991 roku ponownie odwiedził Związek Radziecki, gdzie spotkał się z Michaiłem Gorbaczowem i Borysem Jelcynem. Rok później zaapelował do prezydenta George’a Busha o udzielenie pomocy Rosji i krajom na wschodzie Europy, na wzór powojennego planu Marshalla.
Zmarł w wieku 81 lat. Został pochowany w rodzinnej miejscowości Yorba Linda.

Zobacz także

2024-06-04, godz. 13:00 Tomasz Kozłowski z IPN o wyborach z 4 czerwca 1989 roku Mija 35. rocznica częściowo wolnych wyborów. 4 czerwca 1989 roku odbyły się pierwsze po II wojnie, częściowo wolne wybory do Sejmu oraz całkowicie wolne… » więcej 2024-06-04, godz. 11:00 35. rocznica czerwcowych wyborów 1989 roku 35 lat temu, 4 czerwca 1989 roku, odbyły się wybory parlamentarne (pierwsza tura) na zasadach ustalonych podczas obrad Okrągłego Stołu. Były to pierwsze… » więcej 2024-06-04, godz. 09:00 107 lat temu została powołana Armia Polska we Francji 107 lat temu, 4 czerwca 1917 roku, została powołana Armia Polska we Francji. Nazywana też od koloru mundurów - "Błękitną Armią", była najliczniejszą… » więcej 2024-06-04, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 4 czerwca » więcej 2024-06-03, godz. 15:00 42 lata temu zginął Emil Barchański, licealista, działacz opozycji w PRL 42 lata temu, 3 czerwca 1982 roku, w niewyjaśnionych okolicznościach zginął Emil Barchański, uczeń warszawskiego Liceum Ogólnokształcącego imienia Mikołaja… » więcej 2024-06-03, godz. 13:00 100 lat temu zmarł Franz Kafka, autor "Procesu" 100 lat temu, 3 czerwca 1924 roku, w Kierling koło Wiednia zmarł Franz Kafka, jeden z najwybitniejszych pisarzy XX wieku, autor między innymi "Procesu", "Zamku"… » więcej 2024-06-03, godz. 11:00 Pokaz spektaklu „Przez ścianę” – Warszawa, 11–13 czerwca 2024 Instytut Pamięci Narodowej oraz Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL zapraszają na kolejne pokazy spektaklu „Przez ścianę”, które… » więcej 2024-06-03, godz. 09:00 Wystawa IPN w 45. rocznicę pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski 45 lat temu papież Jan Paweł II po raz pierwszy przybył z pielgrzymką do ojczyzny. 2 czerwca 1979 roku w Warszawie papież Polak wypowiedział słowa: "Niech… » więcej 2024-06-03, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 3 czerwca » więcej 2024-06-02, godz. 11:00 45. rocznica pierwszej pielgrzymki do Polski papieża Jana Pawła II 45 lat temu, 2 czerwca 1979 roku, papież Jan Paweł II przybył z pierwszą pielgrzymką do ojczyzny. Po raz pierwszy biskup Rzymu odwiedził Polskę w jej tysiącletnich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »