Radio Opole » Wiadomości z regionu
2021-04-05, 10:06 Autor: Agnieszka Pospiszyl

Tradycje związane z Poniedziałkiem Wielkanocnym sięgają starożytnego Rzymu

Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Poniedziałek Wielkanocny nieodłącznie związany jest ze zwyczajem polewania dziewcząt wodą. W zamian za dopełnienie tradycji dziewczęta odwdzięczają się chłopcom kolorowymi pisankami. Ten zwyczaj nawiązuje do dawnych wierzeń związanych z pobudzeniem przyrody do wegetacji. Zanim śmigus-dyngus na stałe u nas zagościł, tradycją było smaganie przez chłopców młodych dziewcząt po łydkach witkami z pędów drzew.
- To jest bardzo stara tradycja, czasem zamiast witek roślinnych używano skórek zwierzęcych – mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - W Rzymie cesarzy zwyczaj związany z takim właśnie smaganiem dziewcząt po nogach witkami, był uważany za starożytny już na początku naszego tysiąclecia. Ten sam zwyczaj na Śląsku Opolskim był praktykowany przez całe stulecia, czyli smaganie przez młodych nieżonatych chłopców dziewczęta po nogach witkami brzozowymi lub wierzbowymi.

Miało to pobudzić przyrodę do życia, żeby zaczęła rodzić, wydawać plony. Podobną symbolikę ma oblewanie dziewcząt wodą – to nawiązanie do życiodajnej siły deszczu.

- Zwyczaj polewania był też swoistym wydarzeniem towarzyskim – mówi Elżbieta Oficjalska. - Nie można było uczuć okazywać tak ostentacyjnie jak w tej chwili. Ten świąteczny okres to był czas do tego, żeby młodzież mogła sobie przekazać różne wiadomości w taki zawoalowany sposób. Dziewczyna była zlana wodą przez wielu chłopaków. Jeśli chłopak ją polał, to ona wiedziała, że się jemu podoba. Ona wśród tych, którzy ją oblewali, mogła sobie wybrać tego przyszłego szaca, oczywiście jeśli mieścił się w tej grupie, że rodzice mogli również potwierdzić ten wybór.

O przychylności – lub nie – dziewczyny do chłopaka mówił mu kolor pisanki, który od niej dostawał. Jeśli była czerwona, to panna mu sprzyjała. Jeśli żółta – myślała o nim jako przyjacielu, zielona dawała mu nadzieję, że znajomość może się rozwinąć, ale jeśli dostał ciemną, niemal czarną, to znak, że dziewczyna zupełnie nie jest nim zainteresowana.

Na naszej stronie internetowej i facebooku mogą Państwo zobaczyć filmy prezentujące wielkanocne zwyczaje. 
Elżbieta Oficjalska (część 1)
Elżbieta Oficjalska (część 2)

Wiadomości z regionu

2024-05-31, godz. 15:15 - Ta decyzja jest dla mnie niezrozumiała - Andrzej Buła o wecie prezydenta w sprawie języka śląskiego Prezydent Andrzej Duda zawetował nowelizację ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych, która uznawała język śląski za język regionalny. Dla wielu… » więcej 2024-05-31, godz. 15:15 Batony i pompony poszły w ruch. W Kędzierzynie-Koźlu rozpoczęły się mistrzostwa Polski mażoretek Rekordowa liczba - 1900 uczestników - reprezentujących 96 zespołów z całego kraju bierze udział w jubileuszowych 25. mistrzostwach Polski mażoretek w Kędzierzynie-Koźlu… » więcej 2024-05-31, godz. 14:42 Rusza kolejna edycja budżetu obywatelskiego w Kędzierzynie-Koźlu Ponad 1,6 miliona złotych przeznaczy w tym roku Kędzierzyn-Koźle na realizacje zadań budżetu obywatelskiego. Kolejna edycja startuje oficjalnie 1 czerwca… » więcej 2024-05-31, godz. 14:18 Radosław Sobolewski oficjalnie trenerem Odry Opole Radosław Sobolewski został nowym trenerem piłkarzy Odry Opole. Z klubem z Oleskiej podpisał kontrakt do końca sezonu 2025/26. Na stanowisku szkoleniowca zastąpił… » więcej 2024-05-31, godz. 14:16 61. KFPP. Debiutanci w pełnej gotowości. Powalczą o "Karolinkę" i nagrodę publiczności [ZDJĘCIA, FILM] W opolskim amfiteatrze trwają ostatnie przygotowania do wieczornego święta. Punktualnie o godzinie 20:00 rusza 61. Krajowy Festiwal Polskiej Piosenki. Jednak… » więcej 2024-05-31, godz. 13:30 To była kosztowna podróż. Zatrzymane prawo jazdy, 13 punktów karnych i 1500 zł To efekt szybkiej jazdy 34-letniej mieszkanki powiatu opolskiego. Kierująca bmw jechała 110 km/h w obszarze zabudowanym. Dopuszczalną prędkość przekroczyła… » więcej 2024-05-31, godz. 13:30 "Kościół z pewnością wypięknieje". Barokowa świątynia w Kazimierzu będzie miała nową elewację Elewacja zabytkowego kościoła w Kazimierzu koło Głogówka zostanie odnowiona. Prace budowlane kosztować mają prawie pół miliona złotych. » więcej 2024-05-31, godz. 12:45 "Ten język rzeczywiście jest żywy". Komentarze po wecie prezydenta Andrzeja Dudy Prezydent Andrzej Duda zawetował nowelizację ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych, która uznawała język śląski za język regionalny. Nowe prawo… » więcej 2024-05-31, godz. 12:15 "Byliśmy zaskoczeni ciążą Molly". Narodziny w opolskim zoo Uchatka kalifornijska urodziła się w opolskim ogrodzie zoologicznym. Dotychczas w naszym zoo na świat przyszło 6 takich maluchów. » więcej 2024-05-31, godz. 11:57 "To najważniejsza muzyczna impreza w tym kraju". Marek Sierocki w Radiu Opole Premiery, debiuty, rockowe klasyki, polskie przeboje w nowych aranżacjach zabrzmią w stolicy polskiej piosenki. Rozpoczyna się 61. Krajowy Festiwal Polskiej… » więcej
45678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »