Radio Opole » Wiadomości z regionu
2021-04-05, 10:06 Autor: Agnieszka Pospiszyl

Tradycje związane z Poniedziałkiem Wielkanocnym sięgają starożytnego Rzymu

Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Poniedziałek Wielkanocny nieodłącznie związany jest ze zwyczajem polewania dziewcząt wodą. W zamian za dopełnienie tradycji dziewczęta odwdzięczają się chłopcom kolorowymi pisankami. Ten zwyczaj nawiązuje do dawnych wierzeń związanych z pobudzeniem przyrody do wegetacji. Zanim śmigus-dyngus na stałe u nas zagościł, tradycją było smaganie przez chłopców młodych dziewcząt po łydkach witkami z pędów drzew.
- To jest bardzo stara tradycja, czasem zamiast witek roślinnych używano skórek zwierzęcych – mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - W Rzymie cesarzy zwyczaj związany z takim właśnie smaganiem dziewcząt po nogach witkami, był uważany za starożytny już na początku naszego tysiąclecia. Ten sam zwyczaj na Śląsku Opolskim był praktykowany przez całe stulecia, czyli smaganie przez młodych nieżonatych chłopców dziewczęta po nogach witkami brzozowymi lub wierzbowymi.

Miało to pobudzić przyrodę do życia, żeby zaczęła rodzić, wydawać plony. Podobną symbolikę ma oblewanie dziewcząt wodą – to nawiązanie do życiodajnej siły deszczu.

- Zwyczaj polewania był też swoistym wydarzeniem towarzyskim – mówi Elżbieta Oficjalska. - Nie można było uczuć okazywać tak ostentacyjnie jak w tej chwili. Ten świąteczny okres to był czas do tego, żeby młodzież mogła sobie przekazać różne wiadomości w taki zawoalowany sposób. Dziewczyna była zlana wodą przez wielu chłopaków. Jeśli chłopak ją polał, to ona wiedziała, że się jemu podoba. Ona wśród tych, którzy ją oblewali, mogła sobie wybrać tego przyszłego szaca, oczywiście jeśli mieścił się w tej grupie, że rodzice mogli również potwierdzić ten wybór.

O przychylności – lub nie – dziewczyny do chłopaka mówił mu kolor pisanki, który od niej dostawał. Jeśli była czerwona, to panna mu sprzyjała. Jeśli żółta – myślała o nim jako przyjacielu, zielona dawała mu nadzieję, że znajomość może się rozwinąć, ale jeśli dostał ciemną, niemal czarną, to znak, że dziewczyna zupełnie nie jest nim zainteresowana.

Na naszej stronie internetowej i facebooku mogą Państwo zobaczyć filmy prezentujące wielkanocne zwyczaje. 
Elżbieta Oficjalska (część 1)
Elżbieta Oficjalska (część 2)

Wiadomości z regionu

2024-05-31, godz. 20:46 Pieszy Rajd Maluchów będzie pełen atrakcji. Finał na hipodromie w Chocimiu koło Prudnika 42. Rajd Maluchów wyruszy z Prudnika. Turystyczno-rekreacyjna impreza rodzinna organizowana jest z okazji Dnia Dziecka. Zapisało się już blisko 1200 uczestników… » więcej 2024-05-31, godz. 20:45 Strefa festiwalowa w opolskim rynku działa. Przyciąga nie tylko mieszkańców miasta [ZDJĘCIA] Strefa festiwalowa w opolskim rynku to już tradycja festiwalu. Nie inaczej jest w tym roku. To tam mieszkańcy miasta i goście mogą pod chmurką obejrzeć bezpośrednią… » więcej 2024-05-31, godz. 20:20 61. KFPP: Witamy was czule! Startuje święto muzyki w Stolicy Polskiej Piosenki [ZDJĘCIA, VIDEO] Od koncertu Premier rozpoczyna się 3-dniowe święto polskiej piosenki w Opolu. Piątkowy wieczór także upływa pod znakiem 'trójki', bo w menu trzy konce… » więcej 2024-05-31, godz. 17:46 Festiwal w Opolu na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa. Rusza zbiórka podpisów Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego? Wszystko jest możliwe. Jednak potrzebna jest do tego opolska… » więcej 2024-05-31, godz. 17:38 Most Groszowy w Opolu już w festiwalowej odsłonie Tradycją już się stało, że Most Groszowy w Opolu jest muzycznie przystrajany i kilka godzin przed pierwszym koncertem festiwalowym uroczyście otwarty. Tak… » więcej 2024-05-31, godz. 17:07 61. KFPP. Pierwsze oceny Debiutantów? Elżbieta Zapendowska dla Radia Opole Festiwalowi Debiutanci już podczas próby generalnej byli bacznie obserwowani przez członków jury, które wieczorem zdecyduje o tym, do kogo powędruje nagroda… » więcej 2024-05-31, godz. 15:57 Ulewa przeszła przez Głuchołazy. Jest alert burzowy dla całego województwa Ponad 20 zgłoszeń wpłynęło do straży pożarnej w związku z ulewami, które przeszły m.in. nad Głuchołazami. » więcej 2024-05-31, godz. 15:30 Delegatura ABW od 1 lipca znowu w Opolu. Zapowiedział to szef MSWiA Tomasz Siemoniak 1 lipca do Opola wraca delegatura Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego - zapowiedział przebywający dziś (31.05) w stolicy regionu minister spraw wewnętrznych… » więcej 2024-05-31, godz. 15:29 61. KFPP: Andrzej Piaseczny o swojej obecności na festiwalu - Będę dużo mówił Kayah i Andrzej Piaseczny otworzą muzycznie 61. Krajowy Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu utworem 'Podaruj mi trochę słońca'. Zabrzmi on w koncercie 'Premiery'.Na… » więcej 2024-05-31, godz. 15:23 KPRM: Rzekomy komunikat PAP nt. mobilizacji jest nieprawdziwy Rzekomy komunikat PAP na temat mobilizacji jest nieprawdziwy - informuje szef Kancelarii Premiera Jan Grabiec. W serwisie Polskiej Agencji Prasowej ukazał się… » więcej
3456789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »