Radio Opole » Kultura i rozrywka
2015-11-30, 14:00 Autor: Katarzyna Zawadzka

Słownik przekleństw wydało Archiwum Państwowe w Opolu

[fot. archiwum wydawcy]
[fot. archiwum wydawcy]
"Agresja językowa w polszczyźnie śląskiej” to tytuł publikacji, którą wydało Archiwum Państwowe w Opolu. Książka zawiera „słownik wyzwisk, obelg i wypowiedzi obraźliwych”, których używano od połowy dziewiętnastego wieku do czasów przed wybuchem II wojny światowej. Materiałem badawczym dla autorów były protokoły z ksiąg sądowych powiatu strzeleckiego.
- Jest kilka takich wulgaryzmów, które zupełnie już wymarły – mówi Małgorzata Iżykowska z archiwum. - Takim typowym przykładem jest "wak", czyli słowo, które dziś zupełnie nie jest identyfikowane przez Ślązaków.

Nie spotkałyśmy nikogo, kto wiedziałbym, co właściwie oznaczało to słowo i dlaczego było obraźliwe. Jest to zapożyczenie z łacińskiego słowa "wagina". Było to wyzwisko oznaczające część ciała, ale również osobę, która nie cieszyła się dobrą opinią w środowisku - dodaje.

- Sprawy związane z użyciem wyzwisk i przekleństw kierowano do sądów rozjemczych. Zajmowały się one błahymi sprawami, które nie nadawały się do sądów królewskich – mówi Aleksandra Starczewska-Wojnar z archiwum.

- Niektórzy sędziowie rozstrzygali po kilkadziesiąt, a nawet kilkaset spraw rocznie, więc musiały być one rozpatrywane cały czas na bieżąco. Chociaż zależało to przede wszystkim od rozjemcy, którzy pod swoją jurysdykcją mieli do 2000 osób. Była to jedna miejscowość albo kilka. Liczba spraw zależała od tego, na ile dany rozjemca był sprawny, ale także od zaufania publicznego, które posiadał - dodaje.

Więcej o słowniku przekleństw we wtorkowych (1.12) "Rewirach kultury".


Promocję publikacji zaplanowano na 16 grudnia. Dodajmy, że oprócz książki poświęconej przekleństwom archiwum przygotowało w ostatnim czasie także pozycję zatytułowaną „Wychować człowieka nowego… Kronika Publicznej Szkoły Powszechnej nr 2 w Nysie z lat 1945-1951”.
M. Iżykowska
A. Starczewska-Wojnar

Kultura i rozrywka

2024-04-29, godz. 19:40 "Ten temat chodził za mną kilka lat". Książka o ornitologu-esesmanie z Auschwitz Beata Dżon-Ozimek i Michał Olszewski wspólnie napisali książkę 'Ptaki krzyczą nieustannie. Historia Gunthera Niethammera, esesmana i ornitologa z Auschwitz'… » więcej 2024-04-27, godz. 14:56 Muzycy wcześniej związani z orkiestrą Radia Opole wystąpią w Filharmonii Opolskiej Na scenie klubowej Filharmonii Opolskiej wystąpi duet gitarowy. Dwóch muzyków, grających w przeszłości w Zespole Rozrywkowym Rozgłośni Polskiego Radia… » więcej 2024-04-27, godz. 11:48 "Burza" przetoczyła się przez dużą scenę. Za nami premiera w Teatrze im. Jana Kochanowskiego w Opolu Za nami premiera spektaklu pt. 'Burza. Regulamin wyspy'. Przedstawienie wyreżyserowała Katarzyna Minkowska, która wspólnie z Janem Czaplińskim jest autorką… » więcej 2024-04-26, godz. 19:00 Dziecięce teatry z całego województwa zaprezentowały się na festiwalu w Oleśnie 11 grup przyjechało do Olesna na 38. Wojewódzki Festiwal Teatrów Dziecięcych w Oleśnie. Celem tej inicjatywy jest między innymi zainteresowanie młodego… » więcej 2024-04-26, godz. 16:57 61. KFPP: znamy listę wykonawców koncertu "Debiuty" i "Premiery" Wiemy już, kto wystąpi podczas tegorocznego koncertu 'Debiuty' i 'Premiery' podczas 61. Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu. Rada Artystyczna festiwalu… » więcej 2024-04-25, godz. 19:00 Przedszkolaki z gminy Kluczbork śpiewały pieśni patriotyczne na konkursie w Bogacicy 'Flaga Polski', 'Kiedy pada deszcz, Polsko kocham Cię' czy 'Nasza ojczyzna'. Szóstą edycję Gminnego Konkursu Piosenki Patriotycznej zorganizowało dziś (25.04)… » więcej 2024-04-25, godz. 13:00 Nadciąga "Burza", poznaj "Regulamin wyspy". Premiera w piątek Nadciąga 'Burza'. Premiera spektaklu stworzonego w oparciu o szekspirowski dramat będzie miała miejsce w piątek (26.04) na dużej scenie Teatru im. Jana Kochanowskiego… » więcej 2024-04-25, godz. 10:00 Głogówek: projekt nagrodzony ministerialnym stypendium rozpropaguje mniej znane dziedzictwo gminy 9 nowych szlaków turystycznych powstanie w Głogówku i okolicy. Odwiedzający gminę poznają mniej znaną historię lokalną oraz związanych z nią ludzi… » więcej 2024-04-23, godz. 15:00 Światowy Dzień Książki. W tym roku pod hasłem "Czytaj po swojemu" 23 kwietnia został przez UNESCO ustanowionym Światowym Dniem Książki. To symboliczna data, bowiem tego dnia 1564 roku miał urodzić się Wiliam Szekspir. » więcej 2024-04-23, godz. 12:00 O średniowiecznych grodach opowie dr Magdalena Przysiężna-Pizarska Dr Magdalena Przysiężna-Pizarska będzie gościem 'Środy w Instytucie Śląskim'. Wygłosi wykład pt. 'Grodziska wczesnośredniowieczne na Opolszczyźnie'… » więcej
36373839404142
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »