Radio Opole » Wiadomości z regionu
2022-12-24, 19:00 Autor: Katarzyna Doros-Stachoń

Jaka Wigilia, taki cały rok, czyli świąteczne nakazy i symbolika liczb

Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Święta - zdjęcie ilustracyjne [fot. roovuu / Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Wigilia [fot. roovuu/Flickr.com]
Nie dwanaście, a cztery lub siedem potraw musiało się dawniej znaleźć na wigilijnym stole. Tę tradycję kultywowano zwłaszcza w domach biedniejszych, chłopskich, których nie było stać na przygotowanie większej liczby dań. Od wieków w Wigilię świąt Bożego Narodzenia symbolika liczb miała znaczenie. Miały one zapewniać dostatek, bezpieczeństwo i urodzaj.
- Symbolika liczb była bardzo stara i głęboko w kulturze zakorzeniona - mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - Na stole pojawiały się np. cztery potrawy, czyli symbol czterech stron świata, czterech ścian domu, który stanowi takie bezpieczne miejsce, w którym się chronimy. Było też siedem potraw, które tworzono sumując czwórkę szczęśliwą i trójkę, która była symbolem Trójcy Świętej.

Święta Bożego Narodzenia wypadają w okresie przesilenia zimowego, co oznacza, że wszystko idzie już ku wiośnie. - Tak samo produkty, z których przygotowywano potrawy nawiązywały do tego, że życie wkrótce się odrodzi - dodaje Elżbieta Oficjalska. - Tu były stosowane właśnie mak, ziarno pszenicy, ziarno siemienia konopnego, czyli coś, czego jest tak dużo, że nie można policzyć i to jest ta obfitość. Że ma się nam darzyć, że będzie tego tyle, że po prostu nie będziemy w stanie policzyć tego, jak nam się dobrze będzie działo w następnym roku.

Kustosz Muzeum Wsi Opolskiej zwraca uwagę, że Wigilia jako dzień świąteczny była zawsze pełna zakazów i nakazów. - Stroniono od prac gospodarczych, czyli prania, rąbania drewna, które nie były w tym dniu niezbędne i nie służyły świętom - mówi Elżbieta Oficjalska. - Wtedy zmieniano też pościel na czystą, już na ostatnią chwilę. Kąpano się wtedy. Wszyscy musieli być w tym dniu czyści, czyli dom był wyczyszczony i domownicy również. Jednocześnie uważano, że Wigilia to na tyle ważny dzień, że nie wolno było krzyczeć. Uważano, że jeżeli 24 grudnia będziemy na siebie krzyczeć, złościć się i się gniewać, to później tak będzie cały czas w całym roku. Dzieci też starały się być grzeczne, nie wchodzić w drogę rodzicom. Wierzono, że jaka Wigilia, taki później cały rok.

Jeden z dawniej stosowanych nakazów mówił o tym, że do Wigilii wszystko powinno być przygotowane i postawione na stole tak, żeby nikt nie musiał od tego stołu już wstawać. Miało to chronić przed złą wróżbą.
Elżbieta Oficjalska cz.1
Elżbieta Oficjalska cz.2
Elżbieta Oficjalska cz.3

Wiadomości z regionu

2025-01-09, godz. 14:05 Chciał być jak piraci z Karaibów? Zatrzymano złodzieja zabytkowej skrzyni i nesesera To było źle pojęte zamiłowanie do zabytków i starych przedmiotów. 40-letni mieszkaniec Opola, który miał ukraść z jednej z posesji ponad 200-letnią… » więcej 2025-01-09, godz. 13:30 Głuchołaskie zabytki z szansą na naprawę po wrześniowej powodzi Zniszczone przez wrześniową powódź zabytki w gminie Głuchołazy mają szansę na ministerialną dotację na remont. W puli programu resortu kultury jest ponad… » więcej 2025-01-09, godz. 13:30 IMGW ostrzega: w nocy i nad ranem może być ślisko Marznące opady deszczu powodujące oblodzenie dróg i chodników zapowiadają synoptycy w najbliższych godzinach na Opolszczyźnie. Ostrzeżenie pierwszego stopnia… » więcej 2025-01-09, godz. 13:10 Czad znów zaatakował - tym razem w Brzegu 1 osoba trafiła dzisiaj (09.01) do szpitala po zatruciu tlenkiem węgla w Brzegu. Przed godziną 13:00 służby zakończyły działania w jednym z mieszkań. » więcej 2025-01-09, godz. 12:24 Policjanci musieli znaleźć i doprowadzić 42-latka do więzienia. Miał wyrok za jazdę po pijanemu 'Migał' się od stawienia do więzienia, więc pomogli mu policjanci Komendy Powiatowej Policji w Brzegu. » więcej 2025-01-09, godz. 12:11 40 mln złotych strat. Ochotnicze Straże Pożarne mocno poszkodowane w powodzi Na co najmniej czterdzieści milionów złotych wyceniono po powodzi łączne straty jednostek OSP na Opolszczyźnie, zarówno jeśli chodzi o konieczną odbudowę… » więcej 2025-01-09, godz. 11:00 "Poloneza czas zacząć". Trwają próby przed sezonem studniówkowym Rusza sezon studniówkowy. W opolskich szkołach średnich trwają przygotowania do najważniejszego balu w życiu każdego maturzysty. To moment na szlifowanie… » więcej 2025-01-09, godz. 09:45 "Im będzie nas więcej, tym więcej działań podejmiemy". PCK szuka wolontariuszy Osoby, którym nie straszna jest pomoc podczas klęsk żywiołowych i katastrof, mogą dołączyć do Grupy Wsparcia Humanitarnego Polskiego Czerwonego Krzyża… » więcej 2025-01-09, godz. 09:00 Głubczyce są już gotowe na tegoroczny finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Występy lokalnych artystów, parada konna, czy konkurs na super psa - to tylko niektóre z atrakcji przygotowanych przez głubczycki sztab Wielkiej Orkiestry… » więcej 2025-01-09, godz. 07:10 Nowa poradnia przy prudnickim szpitalu. "Pacjenci coraz częściej szukają opieki dietetycznej" Poradnię dietetyczną otwarto przy szpitalu powiatowym w Prudniku. Ten nowy rodzaj usług lecznicy ma m.in. charakter profilaktyczny. » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »