Radio Opole » Kultura i rozrywka
2014-04-18, 12:54 Autor: Radio Opole

Skąd przykicał wielkanocny zając?

Przynosi prezenty na Wielkanoc. Dawniej pełnił funkcję magiczną. W mitologii germańskiej symbolizował płodność i witalność. – To właśnie w kulturze niemieckiej swoje korzenie ma tradycja związana z wielkanocnym zajączkiem. Obecnie jej znaczenie uległo banalizacji – wyjaśnia prof. Teresa Smolińska.

- Zając w mitach indogermańskich występował jako symbol światła i wiosennej odnowy. Generalnie w kulturze prapragermańskiej jako zwierzę, które jest niezwykle płodne, chowa się w bruzdach ziemi, pozostaje w bliskim związku z ziemią, był symbolem ciągłej odnowy życia – dodaje prof. Smolińska.

Jak podkreśla nasza rozmówczyni, na Górnym Śląsku zajączek pojawił się w okresie międzywojennym. Dawniej szczególnie popularny był w tej części Wielkopolski, która była pod zaborem pruskim.

Jak wygląda tradycja z związana z zającem rozdającym prezenty?

- Dla zająca szykuje się gniazdka w ogrodzie, w sadzie. Są one wypełnione specjalnie dla dzieci jajeczkami – wyjaśnia prof. Smolińska. – Po II wojnie światowej to były takie jajeczka nie najlepszej jakości z lukrowanego cukru i kolorowane na różne sposoby. Dzieci szukały tych jajeczek, sądząc, że to zając je przynosi. Później cukrowe jajeczka wątpliwej jakości smakowej zastąpiono różnego rodzaju innymi słodyczami i ozdobami wielkanocnymi. Im bliżej naszych czasów do tego koszyczka czy gniazdeczka wkłada się kolorowe mydełka czy różne kolonialne rzeczy – dodaje prof. Smolińska

Jak dawniej wyglądał zwyczaj szukania prezentów, które przynosił zajączek?

- Pamiętam moje wielokrotne rozmowy ze zmarłym już twórcą ludowym Jerzym Lipką z Gogolina, który przypominał o symbolice tego zajączka – kontynuuje opowieść prof. Smolińska. – Otóż pan Jerzy jeszcze jako mały chłopiec musiał biec do sadu, bo tylko na zewnątrz, poza domem ten zając przychodził. Zanim można było szukać gniazdka zająca, należało opukiwać drzewa. To było magiczne zachowanie, bo należało uderzać w te drzewa, potrząsać gałęziami, żeby je budzić do życia, żeby je w ten sposób mobilizować do obfitego dawania owoców. Mówił mi pan Lipka, że małe dzieci uderzały tylko w pień drzewa. Młodzieńcy natomiast potrząsali gałęziami. Dla młodzieży gniazdka były umiejscowione na drzewie, natomiast dla maluchów gdzieś tam na przykład pod krzakiem agrestu – dodaje prof. Smolińska.

 Katarzyna Zawadzka

Kultura i rozrywka

2024-05-26, godz. 17:25 48. OKT: "Koziołek Matołek" dla dzieci i dorosłych Przedostatnim konkursowym przedstawieniem 48. Opolskich Konfrontacji Teatralnych 'Klasyka żywa' było przedstawienie Teatru Polskiego w Warszawie zatytułowane… » więcej 2024-05-26, godz. 14:00 Wołczyńskie mamy mogą świętować również we wtorek Na drugą edycję 'Majowego chilloutu z okazji Dnia Matki' zaprasza we wtorek (28.05) po południu Wołczyński Ośrodek Kultury. » więcej 2024-05-26, godz. 11:55 48. OKT: Kobiece historie w "Chłopach" z Teatru Ludowego w Krakowie Spektakl pt. 'Chłopi' Teatru Ludowego w Krakowie to kolejne przedstawienie konkursowe 48. Opolskich Konfrontacji Teatralnych 'Klasyka Żywa'. W tym roku mija… » więcej 2024-05-26, godz. 11:40 "Proste historyjki o muzyce". Koncert dla całych rodzin w Filharmonii Opolskiej Filharmonia Opolska po raz ostatni w tym sezonie artystycznym zaprasza najmłodszych melomanów na koncert. O godzinie 12:30 filharmonicy zabiorą ich w 'Muzyczną… » więcej 2024-05-25, godz. 19:40 Muzyczny statek znów zabrał chętnych w dwa rejsy na Odrze. "Niech umilają czas" Polska i zagraniczna muzyka rozrywkowa trzynasty raz rozbrzmiewała z pokładu statku 'Opolanin' na Odrze w stolicy regionu. Na kolejną edycję akcji 'Z Orkiestrą… » więcej 2024-05-25, godz. 13:00 "Zemsta nietoperza" w wykonaniu 140 osób. Wieczorny spektakl na dziedzińcu brzeskiego muzeum 140-osobowy zespół zaprezentuje dziś (25.05) wieczorem 'Zemstę nietoperza' na dziedzińcu Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu. » więcej 2024-05-25, godz. 12:30 48. OKT: aktorzy z Teatru Niedużego wyśpiewali "Gołoledź" Muzyczny spektakl pt. 'Gołoledź' zobaczyliśmy wczoraj (24.05) w ramach konkursu 48. Opolskich Konfrontacji Teatralnych 'Klasyka Żywa'. Piosenki, scenariusz… » więcej 2024-05-25, godz. 10:22 48. OKT: zobaczyliśmy spektakl pt. "Sędziowie" z teatru w Gnieźnie Spektakl pt. 'Sędziowie' Stanisława Wyspiańskiego w reż. Anny Augustynowicz zobaczyli widzowie 48. Opolskich Konfrontacji Teatralnych 'Klasyka Żywa. To przedstawienie… » więcej 2024-05-25, godz. 07:00 „Obserwujemy większą świadomość rodziców”. Szkoła muzyczna w Głuchołazach liczy na udaną rekrutację Państwowa Szkoła Muzyczna w Głuchołazach zaprasza na dzień otwarty, podczas którego będzie można wysłuchać okolicznościowy „Koncert dla Wszystkich… » więcej 2024-05-24, godz. 20:45 Muzyczne Święto Kwitnących Azalii w Mosznej. Wręczono odznaczenia dla przyjaciół festiwalu [ZDJĘCIA] Podczas inauguracyjnego koncertu 40. Festiwalu Muzyczne Święto Kwitnących Azalii w Mosznej usłyszeliśmy nie tylko Podkarpacką Orkiestrę Kameralną pod batutą… » więcej
25262728293031
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »