Radio Opole » Kultura i rozrywka
2015-11-30, 14:00 Autor: Katarzyna Zawadzka

Słownik przekleństw wydało Archiwum Państwowe w Opolu

[fot. archiwum wydawcy]
[fot. archiwum wydawcy]
"Agresja językowa w polszczyźnie śląskiej” to tytuł publikacji, którą wydało Archiwum Państwowe w Opolu. Książka zawiera „słownik wyzwisk, obelg i wypowiedzi obraźliwych”, których używano od połowy dziewiętnastego wieku do czasów przed wybuchem II wojny światowej. Materiałem badawczym dla autorów były protokoły z ksiąg sądowych powiatu strzeleckiego.
- Jest kilka takich wulgaryzmów, które zupełnie już wymarły – mówi Małgorzata Iżykowska z archiwum. - Takim typowym przykładem jest "wak", czyli słowo, które dziś zupełnie nie jest identyfikowane przez Ślązaków.

Nie spotkałyśmy nikogo, kto wiedziałbym, co właściwie oznaczało to słowo i dlaczego było obraźliwe. Jest to zapożyczenie z łacińskiego słowa "wagina". Było to wyzwisko oznaczające część ciała, ale również osobę, która nie cieszyła się dobrą opinią w środowisku - dodaje.

- Sprawy związane z użyciem wyzwisk i przekleństw kierowano do sądów rozjemczych. Zajmowały się one błahymi sprawami, które nie nadawały się do sądów królewskich – mówi Aleksandra Starczewska-Wojnar z archiwum.

- Niektórzy sędziowie rozstrzygali po kilkadziesiąt, a nawet kilkaset spraw rocznie, więc musiały być one rozpatrywane cały czas na bieżąco. Chociaż zależało to przede wszystkim od rozjemcy, którzy pod swoją jurysdykcją mieli do 2000 osób. Była to jedna miejscowość albo kilka. Liczba spraw zależała od tego, na ile dany rozjemca był sprawny, ale także od zaufania publicznego, które posiadał - dodaje.

Więcej o słowniku przekleństw we wtorkowych (1.12) "Rewirach kultury".


Promocję publikacji zaplanowano na 16 grudnia. Dodajmy, że oprócz książki poświęconej przekleństwom archiwum przygotowało w ostatnim czasie także pozycję zatytułowaną „Wychować człowieka nowego… Kronika Publicznej Szkoły Powszechnej nr 2 w Nysie z lat 1945-1951”.
M. Iżykowska
A. Starczewska-Wojnar

Kultura i rozrywka

2024-12-16, godz. 11:43 Znane polskie przeboje w nowym wykonaniu na specjalnym koncercie Przed nami koncert 'Karuzela Gna', podczas którego usłyszymy nowe aranżacje największych polskich przebojów. Pojawi się muzyka pop, rock, jazz i elementy… » więcej 2024-12-14, godz. 14:35 Oprowadzanie po wystawie "Fotografia jest wszędzie" w języku ukraińskim W Galerii Sztuki Współczesnej w Opolu trwa wystawa zatytułowana 'Fotografia jest wszędzie'. Ekspozycja jest głównie skierowana do dzieci. W ramach wydarzeń… » więcej 2024-12-14, godz. 13:29 Z afisza w Teatrze Ekostudio schodzi program o Śląsku Teatr Ekostudio w Opolu proponuje widzom przedstawienie zatytułowane „O Śląsku po śląsku, czyli Ślązak Ślązakowi Ślązakiem”. Jest to program humorystyczny… » więcej 2024-12-13, godz. 20:00 Wigilia słowiańska w Opolu to już tradycja Tak jak poprzednie wigilie słowiańskie, również tegoroczna, odbędzie się całkowicie za darmo i jest skierowana do wszystkich mieszkańców regionu, stąd… » więcej 2024-12-13, godz. 17:00 Święty Mikołaj, miś polarny i niespodzianka z lampkami. Sobota z kiermaszem w Praszce Święty Mikołaj przywiezie ze sobą misia polarnego na sobotni (14.12) Kiermasz Bożonarodzeniowy w Praszce. » więcej 2024-12-13, godz. 14:00 Barokowy koncert adwentowy w Muzeum Diecezjalnym Muzeum Diecezjalne w Opolu razem z Fundacją Passacaglia organizuje w sobotę Koncert Adwentowy. Będzie to spotkanie z muzyką barokową. Usłyszymy sonaty, chorały… » więcej 2024-12-13, godz. 09:58 "Czas Beethovena" w Filharmonii Opolskiej Orkiestra Filharmonii Opolskiej zaprasza na piątkowy koncert symfoniczny. Będzie on poświęcony twórczości Ludwiga van Beethovena, ale usłyszymy także kompozycję… » więcej 2024-12-13, godz. 08:00 Drzemka zamiast wernisażu? Galeria Aneks zaprasza na wystawę "Mama mówiła odpocznij" Wystawa będzie prezentowana w ramach nagrody przyznanej Magdalenie Hlawacz przez zespół kuratorski GSW podczas Salonu Wiosennego 2023. » więcej 2024-12-13, godz. 07:00 Mentorzy kultury odebrali wyróżnienia podczas gali w Muzeum Śląska Opolskiego [ZDJĘCIA] Za nami pierwszy etap projektu 'Opolska Sieć Mentorów Edukacji Kulturalnej - muzeum w sieci wyzwań'. W Muzeum Śląska Opolskiego, które program realizuje… » więcej 2024-12-12, godz. 21:39 Zespół Bongostan po raz trzeci wystąpił w Studiu M [ZDJĘCIA] Opolska formacja Bongostan wystąpiła w legendarnym Studiu M imienia SBB. Grupa zaprezentowała materiał ze swojej najnowszej płyty. » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »