Radio Opole » Kultura i rozrywka
2015-11-30, 14:00 Autor: Katarzyna Zawadzka

Słownik przekleństw wydało Archiwum Państwowe w Opolu

[fot. archiwum wydawcy]
[fot. archiwum wydawcy]
"Agresja językowa w polszczyźnie śląskiej” to tytuł publikacji, którą wydało Archiwum Państwowe w Opolu. Książka zawiera „słownik wyzwisk, obelg i wypowiedzi obraźliwych”, których używano od połowy dziewiętnastego wieku do czasów przed wybuchem II wojny światowej. Materiałem badawczym dla autorów były protokoły z ksiąg sądowych powiatu strzeleckiego.
- Jest kilka takich wulgaryzmów, które zupełnie już wymarły – mówi Małgorzata Iżykowska z archiwum. - Takim typowym przykładem jest "wak", czyli słowo, które dziś zupełnie nie jest identyfikowane przez Ślązaków.

Nie spotkałyśmy nikogo, kto wiedziałbym, co właściwie oznaczało to słowo i dlaczego było obraźliwe. Jest to zapożyczenie z łacińskiego słowa "wagina". Było to wyzwisko oznaczające część ciała, ale również osobę, która nie cieszyła się dobrą opinią w środowisku - dodaje.

- Sprawy związane z użyciem wyzwisk i przekleństw kierowano do sądów rozjemczych. Zajmowały się one błahymi sprawami, które nie nadawały się do sądów królewskich – mówi Aleksandra Starczewska-Wojnar z archiwum.

- Niektórzy sędziowie rozstrzygali po kilkadziesiąt, a nawet kilkaset spraw rocznie, więc musiały być one rozpatrywane cały czas na bieżąco. Chociaż zależało to przede wszystkim od rozjemcy, którzy pod swoją jurysdykcją mieli do 2000 osób. Była to jedna miejscowość albo kilka. Liczba spraw zależała od tego, na ile dany rozjemca był sprawny, ale także od zaufania publicznego, które posiadał - dodaje.

Więcej o słowniku przekleństw we wtorkowych (1.12) "Rewirach kultury".


Promocję publikacji zaplanowano na 16 grudnia. Dodajmy, że oprócz książki poświęconej przekleństwom archiwum przygotowało w ostatnim czasie także pozycję zatytułowaną „Wychować człowieka nowego… Kronika Publicznej Szkoły Powszechnej nr 2 w Nysie z lat 1945-1951”.
M. Iżykowska
A. Starczewska-Wojnar

Kultura i rozrywka

2024-05-28, godz. 08:28 61. KFPP: Stanisław Soyka w piosence Czerwonych Gitar Koncert 'Zakochani są wśród nas', czyli piosenki Janusza Kondratowicza to niedzielny (02.06) przegląd popularnych piosenek Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki… » więcej 2024-05-26, godz. 20:28 48. OKT: Duchy, miłość, dramat i poezja Cypriana Kamila Norwida Ostatnim przedstawieniem konkursowym tegorocznych 48. Konfrontacji Teatralnych była jednoaktówka 'Miłość czysta u kąpieli morskich' według Cypriana Kamila… » więcej 2024-05-26, godz. 19:45 Finał "Piosenkobrania" na scenie Opolskiego Teatru Lalki i Aktora. Ambitny repertuar To wyjątkowy konkurs muzyczny. Tradycja opolskiego 'Piosenkobrania' sięga 1993 roku. » więcej 2024-05-26, godz. 17:25 48. OKT: "Koziołek Matołek" dla dzieci i dorosłych Przedostatnim konkursowym przedstawieniem 48. Opolskich Konfrontacji Teatralnych 'Klasyka żywa' było przedstawienie Teatru Polskiego w Warszawie zatytułowane… » więcej 2024-05-26, godz. 14:00 Wołczyńskie mamy mogą świętować również we wtorek Na drugą edycję 'Majowego chilloutu z okazji Dnia Matki' zaprasza we wtorek (28.05) po południu Wołczyński Ośrodek Kultury. » więcej 2024-05-26, godz. 11:55 48. OKT: Kobiece historie w "Chłopach" z Teatru Ludowego w Krakowie Spektakl pt. 'Chłopi' Teatru Ludowego w Krakowie to kolejne przedstawienie konkursowe 48. Opolskich Konfrontacji Teatralnych 'Klasyka Żywa'. W tym roku mija… » więcej 2024-05-26, godz. 11:40 "Proste historyjki o muzyce". Koncert dla całych rodzin w Filharmonii Opolskiej Filharmonia Opolska po raz ostatni w tym sezonie artystycznym zaprasza najmłodszych melomanów na koncert. O godzinie 12:30 filharmonicy zabiorą ich w 'Muzyczną… » więcej 2024-05-25, godz. 19:40 Muzyczny statek znów zabrał chętnych w dwa rejsy na Odrze. "Niech umilają czas" Polska i zagraniczna muzyka rozrywkowa trzynasty raz rozbrzmiewała z pokładu statku 'Opolanin' na Odrze w stolicy regionu. Na kolejną edycję akcji 'Z Orkiestrą… » więcej 2024-05-25, godz. 13:00 "Zemsta nietoperza" w wykonaniu 140 osób. Wieczorny spektakl na dziedzińcu brzeskiego muzeum 140-osobowy zespół zaprezentuje dziś (25.05) wieczorem 'Zemstę nietoperza' na dziedzińcu Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu. » więcej 2024-05-25, godz. 12:30 48. OKT: aktorzy z Teatru Niedużego wyśpiewali "Gołoledź" Muzyczny spektakl pt. 'Gołoledź' zobaczyliśmy wczoraj (24.05) w ramach konkursu 48. Opolskich Konfrontacji Teatralnych 'Klasyka Żywa'. Piosenki, scenariusz… » więcej
23242526272829
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »