Radio Opole » Kultura i rozrywka
2015-11-30, 14:00 Autor: Katarzyna Zawadzka

Słownik przekleństw wydało Archiwum Państwowe w Opolu

[fot. archiwum wydawcy]
[fot. archiwum wydawcy]
"Agresja językowa w polszczyźnie śląskiej” to tytuł publikacji, którą wydało Archiwum Państwowe w Opolu. Książka zawiera „słownik wyzwisk, obelg i wypowiedzi obraźliwych”, których używano od połowy dziewiętnastego wieku do czasów przed wybuchem II wojny światowej. Materiałem badawczym dla autorów były protokoły z ksiąg sądowych powiatu strzeleckiego.
- Jest kilka takich wulgaryzmów, które zupełnie już wymarły – mówi Małgorzata Iżykowska z archiwum. - Takim typowym przykładem jest "wak", czyli słowo, które dziś zupełnie nie jest identyfikowane przez Ślązaków.

Nie spotkałyśmy nikogo, kto wiedziałbym, co właściwie oznaczało to słowo i dlaczego było obraźliwe. Jest to zapożyczenie z łacińskiego słowa "wagina". Było to wyzwisko oznaczające część ciała, ale również osobę, która nie cieszyła się dobrą opinią w środowisku - dodaje.

- Sprawy związane z użyciem wyzwisk i przekleństw kierowano do sądów rozjemczych. Zajmowały się one błahymi sprawami, które nie nadawały się do sądów królewskich – mówi Aleksandra Starczewska-Wojnar z archiwum.

- Niektórzy sędziowie rozstrzygali po kilkadziesiąt, a nawet kilkaset spraw rocznie, więc musiały być one rozpatrywane cały czas na bieżąco. Chociaż zależało to przede wszystkim od rozjemcy, którzy pod swoją jurysdykcją mieli do 2000 osób. Była to jedna miejscowość albo kilka. Liczba spraw zależała od tego, na ile dany rozjemca był sprawny, ale także od zaufania publicznego, które posiadał - dodaje.

Więcej o słowniku przekleństw we wtorkowych (1.12) "Rewirach kultury".


Promocję publikacji zaplanowano na 16 grudnia. Dodajmy, że oprócz książki poświęconej przekleństwom archiwum przygotowało w ostatnim czasie także pozycję zatytułowaną „Wychować człowieka nowego… Kronika Publicznej Szkoły Powszechnej nr 2 w Nysie z lat 1945-1951”.
M. Iżykowska
A. Starczewska-Wojnar

Kultura i rozrywka

2024-10-07, godz. 21:00 Znani Ślązacy patronami ulic w Opolu. Spotkanie z dr Moniką Choroś Stowarzyszenie Rodło Opole zaprosiło mieszkańców na spotkanie z dr Moniką Choroś z Instytutu Śląskiego w Opolu. Badaczka pochodzenia śląskich nazw miejscowych… » więcej 2024-10-06, godz. 10:00 Jubileusz Mariana Szczerby w galerii Muzeum Śląska Opolskiego [ZDJĘCIA] Szczególny jubileusz przygotowano w Galerii im. Jana Cybisa Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu. Opolski malarz Marian Szczerba obchodził 95. urodziny i 70 lat… » więcej 2024-10-06, godz. 06:50 5. Bank Talentów: 180 artystów podczas finałowego koncertu [ZDJĘCIA] Za nami finałowy koncert tegorocznego Banku Talentów, organizowanego przez fundację Master Art, który jest zwieńczeniem pracy mistrzów w danej dziedzinie… » więcej 2024-10-05, godz. 13:00 "Promujemy w szczególności polskie kino". Trwa 22. Festiwal Filmowy "Opolskie Lamy" 22. Festiwal Filmowy 'Opolskie Lamy' trwa od piątku (4.10) w stolicy regionu. W programie są liczne seanse filmowe, spotkania z twórcami kina, ale też literatury… » więcej 2024-10-04, godz. 19:30 Karol Miarka, Karolinka i wzór opolski. Bzinica Stara ma okazały mural na ścianie szkoły Trzy elementy prezentuje mural o nazwie 'Karol i Karolinka z Bzinicy'. Malowidło uroczyście odsłonięto dzisiaj (04.10) na jednej ze ścian Niepublicznej Szkoły… » więcej 2024-10-03, godz. 19:09 Jesienne Targi Miodów i Rękodzieła na zakończenie sezonu w opolskim skansenie Przed nami duża plenerowa impreza w Muzeum Wsi Opolskiej. Skansen tym razem zaprasza na Jesienne Targi Miodów i Rękodzieła. To spotkanie z kulturą i sztuką… » więcej 2024-10-03, godz. 15:41 Paczków organizuje koncert charytatywny dla powodzian z całej Polski 'Serce dla powodzian' - pod takim hasłem w najbliższą sobotę (05.10) na paczkowskim rynku odbędzie się koncert charytatywny. Dla osób poszkodowanych w wyniku… » więcej 2024-10-01, godz. 20:00 Dwie dekady działalności, 160 stypendystów. Parlament Dobroczynności jubileusz uczcił koncertem [ZDJĘCIA] Stowarzyszenie Parlament Dobroczynności im. św. Jana Pawła II uczciło jubileusz 20-lecia działalności. Podczas koncertu w Państwowej Szkole Muzycznej I… » więcej 2024-09-27, godz. 18:06 Unikalne fotografie powojennego Opola. "Gratka dla miłośników historii miasta" Fotografie powojennego Opola - wystawę zdjęć znanego artysty fotografika Stanisława Bobera można oglądać przy dworcu Opole Główne. » więcej 2024-09-27, godz. 15:43 „Inspiruje go świat”. Ekspozycja tkanin śląskiego artysty w Prudniku, zwanym dawniej "miastem tkaczy" Wystawę tkanin unikatowych autorstwa Macieja Mesznika zaprezentuje Centrum Tradycji Tkackich prudnickiego muzeum. Gliwicki artysta jest laureatem licznych nagród… » więcej
9101112131415
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »