Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 17. rocznica śmierci Stanisława Lema
2023-03-27, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

17. rocznica śmierci Stanisława Lema

Książki Stanisława Lema w różnych językach. [fot. ing. David Rimeš/wikimedia/domena publiczna]
Książki Stanisława Lema w różnych językach. [fot. ing. David Rimeš/wikimedia/domena publiczna]
17 lat temu - 27 marca 2006 roku - zmarł Stanisław Lem, pisarz, filozof, futurolog, autor książek science-fiction, jeden z najpopularniejszych i najbardziej cenionych na świecie polskich twórców. Jego powieści i opowiadania przetłumaczono na ponad 40 języków, a ich łączny nakład osiągnął 30 milionów egzemplarzy.
Wciąż są wznawiane, tłumaczone, kupowane i czytane. "Solaris", "Cyberiada" czy "Bajki robotów" do dziś inspirują pisarzy oraz twórców kina i teatru, a motywy z twórczości pisarza są obecne w kulturze masowej, na przykład w grach komputerowych.

Pisarz jest uważany za odnowiciela powieści fantastyczno-naukowej. Poszerzył jej tematykę o problemy humanistyki, a także refleksje nad skutkami rozwoju nauki i techniki.

Główną część jego dorobku stanowią dzieła z dziedziny filozofii i futurologii. Są poświęcone rozważaniom na temat technologii i natury inteligencji, a także trudnościom w przekazywaniu informacji i we wzajemnym zrozumieniu się istot inteligentnych. Wiele rozważań pisarz poświęcił też miejscu człowieka we wszechświecie.

Stanisław Lem był człowiekiem wszechstronnym o niespotykanej wiedzy z zakresu nauk ścisłych i filozofii. Był zawsze na bieżąco z najnowszymi tendencjami w nauce czy technologii i bardzo starannie je analizował. Jego twórczość była zawsze gruntownie przemyślana.

"Muszę oczywiście dbać o to, aby poziom racjonalności tych wszystkich koncepcji był możliwie jak najwyższy. Inaczej robi się z tego jakieś bagno pełne nonsensu" - mówił w wywiadzie dla Polskiego Radia w 1975 roku.

Pisarz wyprzedzał swoją epokę - przewidział nadejście ery informacji, internetu, rzeczywistości wirtualnej oraz inżynierii genetycznej. W centrum swojej twórczości stawiał jednak nie technologię, cyfryzację czy innowacje, ale człowieka.

Pisał o zagrożeniach dla ludzkiej psychiki, które niosą ze sobą te zjawiska, otwarcie wyrażał zaniepokojenie sposobem, w jaki współczesna cywilizacja korzysta z najnowszych osiągnięć nauki i techniki. Sam nie używał komputera i nie korzystał z internetu.

Napisana w 1961 roku powieść "Solaris", będąca próbą opisania kontaktu człowieka z nieznaną inteligencją, została dwukrotnie przeniesiona na ekran. Pierwszej adaptacji dokonał rosyjski reżyser Andriej Tarkowski, drugiej Steven Soderbergh w Hollywood. W jednym z wywiadów pisarz przyznał, że ta powieść mu się - jak to ujął - "zdarzyła".
"Są pewne rzeczy, które potrafiłem w pewnym okresie życia napisać. Na przykład 'Solaris', wcześniej jeszcze nie potrafiłbym, teraz już nie potrafiłbym" - wyjaśnił.

Inne znane powieści Stanisława Lema to między innymi "Opowieści o pilocie Pirxie", "Cyberiada", "Prowokacja". Jest też autorem zbiorów esejów, felietonów i publicystyki literackiej jak: "Summa technologiae", "Filozofia przypadku", "Fantastyka i futurologia".

Osiągnięcia pisarza przyniosły mu doktoraty honoris causa wielu uczelni, honorowe obywatelstwo miasta Krakowa, austriacką nagrodę państwową im. Franza Kafki, nagrodę Fundacji Kultury Polskiej Złote Berło, Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis", a także najwyższe polskie odznaczenie państwowe - Order Orła Białego.

Zobacz także

2024-04-18, godz. 11:00 80 lat temu zmarł Jan Wojciech Kiwerski "Oliwa", komendant Okręgu Wołyń AK 80 lat temu, 18 kwietnia 1944 roku, w rejonie chutoru Dobry Kraj na Wołynu zginął podpułkownik Jan Wojciech Kiwerski, pseudonim "Oliwa", oficer Armii Krajowej… » więcej 2024-04-18, godz. 09:00 170 lat temu zmarł Józef Elsner, kompozytor, nauczyciel Fryderyka Chopin 170 lat temu, 18 kwietnia 1854 roku, zmarł Józef Elsner, kompozytor, pedagog i teoretyk muzyki, nauczyciel Fryderyka Chopina. Zasłużył się jako organizator… » więcej 2024-04-18, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 18 kwietnia » więcej 2024-04-17, godz. 15:00 Fotografie z getta w Muzeum Warszawy W Muzeum Warszawy będzie można oglądać wystawę "Świadectwa z getta warszawskiego". Gabinet pod tą samą nazwą stanie się częścią wystawy głównej… » więcej 2024-04-17, godz. 13:00 Zabytkowym autobusem szlakiem polskiego pieniądza Wycieczki zabytkowym autobusem szlakiem miejsc związanych z polską walutą narodową. To propozycja na najbliższy weekend dla mieszkańców Warszawy i turystów… » więcej 2024-04-17, godz. 11:10 Pamiętnik Aliny Janowskiej trafił do Muzeum Powstania Warszawskiego [DŹWIĘK] Oryginał pamiętnika Aliny Janowskiej z sierpnia 1944 roku został przekazany do Muzeum Powstania Warszawskiego. To dwudziestostronicowy rękopis, opisujący… » więcej 2024-04-17, godz. 09:00 230 lat temu wybuchła insurekcja warszawska 230 lat temu, 17 kwietnia 1794 roku, wybuchła insurekcja warszawska, zwycięskie powstanie żołnierzy wojska polskiego i mieszkańców stolicy przeciwko okupacyjnemu… » więcej 2024-04-17, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 17 kwietnia » więcej 2024-04-16, godz. 16:30 Hejnał mariacki. Najstarsza na świecie cykliczna audycja radiowa 16 kwietnia 1927 roku Polskie Radio po raz pierwszy transmitowało w południe hejnał wprost z wieży kościoła Mariackiego w Krakowie. Od tego czasu rozbrzmiewa… » więcej 2024-04-16, godz. 15:57 Do Muzeum Powstania Warszawskiego zostanie przekazany dziennik Aliny Janowskiej Zbiory Muzeum Powstania Warszawskiego wzbogacą się dzisiaj o dziennik Aliny Janowskiej, uczestniczki Powstania Warszawskiego, aktorki teatralnej, filmowej i… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »