Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 95 lat temu urodził się Aleksander Ścibor-Rylski…
2023-03-16, 08:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł

95 lat temu urodził się Aleksander Ścibor-Rylski, prozaik, scenarzysta i reżyser

Samochody po zderzeniu. Obok stoi Aleksander Ścibor-Rylski (1. z lewej). [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Samochody po zderzeniu. Obok stoi Aleksander Ścibor-Rylski (1. z lewej). [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
95 lat temu, 16 marca 1928 roku, urodził się Aleksander Ścibor-Rylski, prozaik, scenarzysta i reżyser. Był autorem wielu scenariuszy do filmów, między innymi "Człowiek z marmuru" i "Człowiek z żelaza" w reżyserii Andrzeja Wajdy. Napisał też scenariusze do obrazów: "Popioły" na podstawie powieści Stefana Żeromskiego, "Domu bez okien" oraz serialu telewizyjnego "Lalka" według książki Bolesława Prusa. Zmarł w 1983 roku.
Na początku lat 50. XX wieku Aleksander Ścibor-Rylski tworzył scenariusze filmów dokumentalnych, a następnie fabularnych, jak "Cień" Jerzego Kawalerowicza. Jego debiut reżyserski przypadł na lata 60., gdy zrealizował obrazy: "Jutro Meksyk" i "Sąsiedzi". Reżyserował też filmy według własnego scenariusza, między innymi "Morderca zostawia ślad" oraz "Wilcze echa". Obraz "Człowiek z żelaza" z 1981 roku z jego scenariuszem, będący kontynuacją "Człowieka z marmuru", został nominowany do Oscara.

W jednym z wywiadów dla Polskiego Radia, w 1980 roku, Aleksander Ścibor-Rylski podkreślił, że dobry scenariusz zostawia także pole do popisu reżyserowi: "Oczywiście mówimy o dobrych reżyserach, bo w ręku złych reżyserów scenariusz się rozsypuje, a film nie powstaje. Ale w wypadku ludzi, którzy umieją robić filmy, (...) musi tam być miejsce na ich własną wyobraźnię, ponieważ inaczej nudziłoby się to robić".

Aleksander Ścibor-Rylski jest autorem opowiadania "Ich dzień powszedni" oraz książek "Styczeń" i "Pierścionek z końskiego włosia", napisanej w 1965 roku, a wydanej drukiem po śmierci prozaika, w 1991-ym. Dwutomowa powieść opowiadająca o losach młodzieży z Armii Krajowej, rozgrywająca się w czasie Powstania Warszawskiego oraz pierwszych miesięcy komunistycznych rządów w Polsce, została zablokowana przez PRL-owską cenzurę. Na kanwie książki Andrzej Wajda nakręcił w 1992 roku głośny film "Pierścionek z orłem w koronie".

Aleksander Ścibor-Rylski był laureatem licznych wyróżnień, w tym Nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, Nagrody Polskiego Radia II stopnia, a za scenariusz do "Lalki" w 1979 roku otrzymał Nagrodę Prezesa Komitetu do spraw Radia i Telewizji (zespołową).

(więcej)

Aleksander Ścibor-Rylski, herbu Ostoja, urodził się 16 marca 1928 roku w Grudziądzu. Podczas okupacji walczył w Szarych Szeregach i Armii Krajowej. Ciężko ranny w Powstaniu Warszawskim, gdzie był łącznikiem dowódcy w Zgrupowaniu ''Żniwiarz", po upadku zrywu wyszedł ze stolicy z ludnością cywilną.

Po wojnie studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, jednak studiów nie skończył. W latach 1948-1954 był członkiem redakcji tygodnika "Żołnierz Polski", gdzie pełnił między innymi funkcję kierownika działu kulturalnego. Od 1955 do 1958 roku pisał do czasopisma "Nowa Kultura". W latach 70. XX wieku był kierownikiem artystycznym zespołu filmowego "Pryzmat", a potem przewodniczącym Komitetu Kinematografii.

Jako poeta debiutował w 1946 roku, zaś w 1950 jego powieść "Węgiel" została uznana za wzorcowy utwór tzw. realizmu socjalistycznego. Pisał też sztuki teatralne - "Kaftan bezpieczeństwa" czy "Rodeo", które pobiło rekord popularności na Małej Scenie Teatru Współczesnego w Warszawie. Spektakl w reżyserii Tadeusza Łomnickiego zagrano blisko 250 razy.

Aleksander Ścibor-Rylski zmarł w Warszawie, 3 kwietnia 1983 roku, w wieku 55 lat. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym na Wólce Węglowej.

Zobacz także

2023-09-18, godz. 14:00 Piknik z historią w tle Już w najbliższą niedzielę będzie można uczestniczyć w pikniku edukacyjnym i militarno-historycznym w Cegłowie » więcej 2023-09-18, godz. 12:00 Namaluj mi historię Centrum Historii Zajezdnia zachęca dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym do wzięcia udziału w konkursie "Namaluj mi historię" » więcej 2023-09-18, godz. 10:00 Nauczyciele we wrocławskiej Zajezdni Już 27 września tego roku o 10:00 na wystawie głównej Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu odbędzie się spotkanie z nauczycielami i edukatorami. » więcej 2023-09-18, godz. 08:00 Rondo Witolda Pileckiego w Namysłowie Wczoraj w 84 rocznicę agresji sowieckiej na Polskę rondu w Namysłowie zostało nadane imię rotmistrza Witolda Pileckiego. » więcej 2023-09-18, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 18 września » więcej 2023-09-17, godz. 08:00 84 lata temu doszło do napaści sowieckiej na Polskę 84 lata temu, 17 września 1939 roku, doszło do napaści sowieckiej na Polskę. Na wschodnie tereny naszego kraju wkroczyła Armia Czerwona. Tym samym zrealizowała… » więcej 2023-09-17, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 17 września » więcej 2023-09-16, godz. 08:00 Dzisiaj rozpoczynają się Opolskie Spotkania Kresowe w Grodźcu Promocja kultury Kresowian i historii Kresów Wschodnich II Rzeczpospolitej - to cele Opolskich Spotkań Kresowych we wsi Grodziec. W tym roku odbędzie się jubileuszowa… » więcej 2023-09-16, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 16 września » więcej 2023-09-15, godz. 16:00 „Warta pamięci” w przeddzień 84. rocznicy agresji Związku Radzieckiego na Polskę W sobotę, w przededniu 84. rocznicy napaści Związku Radzieckiego na Polskę w co najmniej w 25 miejscach w całej Polsce o 17.30 staną „Warty pamięci”… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »