Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 76 lat temu sąd skazał przywódców antykomunistycznej…
2023-02-03, 10:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok

76 lat temu sąd skazał przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość

Krzyż zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" [fot. Lowdown, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33377676]
Krzyż zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" [fot. Lowdown, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33377676]
76 lat temu, 3 lutego 1947 roku, zapadł wyrok w procesie przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość. Przed sądem w Warszawie stanęło dziesięcioro działaczy, w tym członkowie I Zarządu Krajowego WiN. Wśród nich był pułkownik Jan Rzepecki, założyciel i pierwszy prezes organizacji.
Był to pierwszy z głośnych procesów pokazowych w okresie stalinizmu, zorganizowany i rozpoczęty na krótko przed sfałszowanymi wyborami do Sejmu Ustawodawczego. Nagłaśniano go jako "proces Rzepeckiego", co miało służyć dyskredytacji działaczy podziemia. Propagandowe relacje z rozpraw pojawiły się w prasie, radiu i Kronice Filmowej.

Oskarżonym postawiono sfabrykowane zarzuty, między innymi organizowania dywersji, przeprowadzania aktów terroru oraz morderstw, rabunków i szpiegostwa. Komunistyczny sąd skazał na śmierć Mariana Gołębiewskiego, Jana Rzepeckiego na 8 lat więzienia, a pozostałych - na kary od 2 do 12 lat. Dwa dni później wszyscy zostali ułaskawieni przez prezydenta Bolesława Bieruta, który złagodził kary lub darował je w całości. Później jednak, niektórych z nich ponownie aresztowano.

Oskarżonymi byli: pułkownik Jan Rzepecki, podpułkownik Jan Szczurek, cichociemny Marian Gołębiewski, szefowa łączności zagranicznej Emilia Malessa - żona Jana Piwnika "Ponurego" oraz Kazimierz Leski, Antoni Sanojca, Tadeusz Jachimek, Henryk Żuk, Józef Rybicki i Ludwik Muzyczka.

Emilia Malessa, wyczerpana psychicznie i fizycznie, w 1949 roku popełniła samobójstwo. Jan Rzepecki został zwolniony w 1947 roku, a Marian Gołębiewski siedział 15 lat w więzieniu. Dopiero w 1993 roku Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego unieważnił wyroki z 1947-go.

W 77. rocznicę powstania organizacji Wolność i Niezawisłość, 2 września 2022 roku, Sejm uczcił pamięć jej członków, minutą ciszy.

Zobacz także

2024-03-27, godz. 09:00 Mija 79 lat od aresztowania przez NKWD przywódców Polskiego Państwa Podziemnego Aresztowanie przywódców Polskiego państwa Podziemnego - 79. roczn. dokumentacja 79 lat temu, 27 i 28 marca 1945 roku, w Pruszkowie pod Warszawą NKWD podstępnie… » więcej 2024-03-27, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 27 marca » więcej 2024-03-26, godz. 11:00 15 lat temu zmarł opozycjonista Piotr Bednarz 15 lat temu - 26 marca 2009 roku - zmarł Piotr Bednarz, działacz opozycji antykomunistycznej na Dolnym Śląsku. W grudniu 1981 roku był w grupie, która tuż… » więcej 2024-03-26, godz. 09:00 Mija 81 lat od akcji pod Arsenałem Mija 81 lat od słynnej akcji pod Arsenałem. 26 marca 1943 roku harcerze z konspiracyjnych Szarych Szeregów odbili harcmistrza Jana Bytnara "Rudego" i 20 innych… » więcej 2024-03-26, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 26 marca » więcej 2024-03-26, godz. 01:18 Wystawa My Europianie w Muzeum Niepodległości Z okazji 455. rocznicy zawarcia Unii Lubelskiej i 20. rocznicy wstąpienia Polski do Unii Europejskiej, Muzeum Niepodległości zaprasza na wystawę „My Europianie”… » więcej 2024-03-25, godz. 13:00 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia "To słowo" nagrodzone przez BBC za najlepsze słuchowisko europejskie Słuchowisko Teatru Polskiego Radia "To słowo" Marty Rebzdy w reżyserii Waldemara Modestowicza otrzymało nagrodę BBC Audio Drama Awards za najlepsze słuchowisko… » więcej 2024-03-25, godz. 11:00 80 lat temu miała miejsce wielka ucieczka z niemieckiego obozu jenieckiego dla lotników alianckich W nocy 25 marca 1944 r. doszło do jednej z najsłynniejszych ucieczek jenieckich w czasie II wojny światowej. 80 alianckich lotników, w tym również Polacy… » więcej 2024-03-25, godz. 09:00 Uroczystości w 80. rocznicę masakry 335 mieszkańców Rzymu w Grotach Ardeatyńskich W Rzymie odbyły się uroczystości w przypadającą w niedzielę 80. rocznicę masakry 335 mieszkańców Wiecznego Miasta, rozstrzelanych przez Niemców w Grotach… » więcej 2024-03-25, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 25 marca » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »