Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 20 lat temu Vaclav Havel został pierwszym prezydentem…
2023-01-26, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

20 lat temu Vaclav Havel został pierwszym prezydentem Republiki Czeskiej

Vaclav Havel - [fot. Henryk Prykiel - Dziennik Dolnośląski nr 38 (105), 22-24 II 1991. Źródło: pl.wikipedia.org ]
Vaclav Havel - [fot. Henryk Prykiel - Dziennik Dolnośląski nr 38 (105), 22-24 II 1991. Źródło: pl.wikipedia.org ]
20 lat temu - 26 stycznia 1993 roku - dziewiąty i ostatni prezydent Czechosłowacji Vaclav Havel został pierwszym prezydentem Republiki Czeskiej. Sprawował ten urząd przez dwie kadencje. W tym czasie wzmocnił pozycję kraju na arenie międzynarodowej. To dzięki niemu w 1999 roku Czechy stały się członkiem NATO, odegrał też dużą rolę w przygotowaniu Czechów do wejścia do Unii Europejskiej.
Czechosłowacja przestała istnieć 31 grudnia 1992 roku, po 74 latach i 64 dniach od jej utworzenia. Rozpadła się na dwa suwerenne państwa - Republikę Czeską i Republikę Słowacką, których 1 stycznia 1993 był pierwszym dniem istnienia. Wydarzenie to jest nazywane "aksamitnym rozwodem". Nazwa ma z kolei związek z pojęciem "aksamitnej rewolucji", którym określane są demokratyczne przemiany, jakie zaszły w Czechosłowackiej Republice Socjalistycznej jesienią 1989 roku.

Do "aksamitnej rewolucji" doszło w czasie, gdy rozpadał się blok krajów komunistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej, powstały po II wojnie światowej. W Polsce przeprowadzono już częściowo wolne wybory i powołano rząd Tadeusza Mazowieckiego, Węgry przestały być republiką ludową, a w Niemczech kilka dni wcześniej runął mur berliński.

Za początek przemian w Czechosłowacji uznaje się dzień 17 listopada 1989 roku, kiedy doszło do starć między milicją i studentami demonstrującymi przeciwko komunistycznym władzom. W krótkim czasie protesty rozszerzyły się na cały kraj. W konsekwencji 10 grudnia 1989 roku powstał nowy rząd, w którym znaleźli się przedstawiciele opozycji. Zaczęto wprowadzać reformy ustrojowe. "Aksamitna rewolucja" przyniosła Czechosłowacji demokrację, ale i podział. Od 1 stycznia 1993 roku zamiast niej na mapie Europy pojawiły się dwa państwa.

Vaclav Havel, pisarz i opozycjonista, już w latach 60. zasłynął jako twórca konsekwentnie walczący z systemem komunistycznym. Postulował utworzenie demokratycznego społeczeństwa i organizował kampanie na rzecz obrony praw człowieka, za co wielokrotnie trafiał do aresztu. W 1989 roku jako kandydat antykomunistycznego Forum Obywatelskiego został wybrany na prezydenta Czechosłowacji. 20 lat temu objął urząd pierwszego prezydenta Republiki Czeskiej. Funkcję tę pełnił mimo poważnych problemów zdrowotnych. Po złożeniu urzędu w 2003 roku powrócił do twórczości literackiej. Jako pisarz był znany na całym świecie z dramatów pisanych w duchu teatru absurdu oraz z esejów, w których poruszał zagadnienia filozoficzne - wolności, władzy, moralności. Tworzył też poezję eksperymentalną. W latach 70. i 80. jego utwory literackie, mimo że zakazane w dawnym bloku radzieckim, zyskały światowy rozgłos, a ich autor otrzymał liczne tytuły doktora honoris causa i nagrody, za twórczość artystyczną oraz postawę obywatelską.

Zmarł 18 grudnia 2011 roku. Miał 75 lat.

Zobacz także

2024-03-11, godz. 13:00 Trwa zgłaszanie prac do konkursu „Sztafeta Pamięci..." [DŹWIĘK] Trwa ogólnopolski konkurs „Sztafeta Pamięci - losy mojej rodziny w czasie II wojny światowej”. Konkurs organizowany jest przez Instytut Pamięci Narodowej… » więcej 2024-03-11, godz. 11:00 50 lat temu zmarła Stanisława Leszczyńska, bohaterska położna z Auschwitz 50 lat temu, 11 marca 1974 roku, zmarła Stanisława Leszczyńska, bohaterska położna z Auschwitz. nazwana "ikoną położnictwa". Podczas II wojny światowej… » więcej 2024-03-11, godz. 09:00 Upamiętnienie rodziny Siniarskich zamordowanej za pomoc Żydom Instytut Pileckiego upamiętnił rodzinę Siniarskich z Lutkówki na Mazowszu zamordowaną przez Niemców za pomoc Żydom. Uroczystość odbyła się w związku… » więcej 2024-03-11, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 11 marca » więcej 2024-03-10, godz. 11:00 50 lat temu zmarł kardynał Bolesław Kominek 50 lat temu, 10 marca 1974 roku, zmarł kardynał Bolesław Kominek, metropolita wrocławski, dyplomata i mąż stanu. Był inicjatorem i głównym autorem listu… » więcej 2024-03-10, godz. 09:00 202 lata temu zmarł Józef Wybicki, autor słów do "Mazurka Dąbrowskiego" 202 lata temu - 10 marca 1822 roku - zmarł Józef Wybicki, pisarz i polityk, autor słów do "Mazurka Dąbrowskiego" - utworu który zapewnił mu miejsce w narodowym… » więcej 2024-03-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 10 marca » więcej 2024-03-09, godz. 11:00 Muzeum Historii Polski przybliża postać Kastusia Kalinowskiego Muzeum Historii Polski i Biuro "Niepodległa" przygotowały film o bohaterze trzech narodów - Wincentym Konstantym Kalinowskim. Ten powstaniec styczniowy jest… » więcej 2024-03-09, godz. 09:00 100 lat temu urodził się Zdzisław Rachtan, ps. "Halny", żołnierz AK zgrupowania "Ponury" 100 lat temu, 9 marca 1924 roku, urodził się Zdzisław Rachtan, ps. "Halny", w okresie II wojny światowej uczestnik konspiracji niepodległościowej, żołnierz… » więcej 2024-03-09, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 9 marca » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »