Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 20 lat temu Vaclav Havel został pierwszym prezydentem…
2023-01-26, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

20 lat temu Vaclav Havel został pierwszym prezydentem Republiki Czeskiej

Vaclav Havel - [fot. Henryk Prykiel - Dziennik Dolnośląski nr 38 (105), 22-24 II 1991. Źródło: pl.wikipedia.org ]
Vaclav Havel - [fot. Henryk Prykiel - Dziennik Dolnośląski nr 38 (105), 22-24 II 1991. Źródło: pl.wikipedia.org ]
20 lat temu - 26 stycznia 1993 roku - dziewiąty i ostatni prezydent Czechosłowacji Vaclav Havel został pierwszym prezydentem Republiki Czeskiej. Sprawował ten urząd przez dwie kadencje. W tym czasie wzmocnił pozycję kraju na arenie międzynarodowej. To dzięki niemu w 1999 roku Czechy stały się członkiem NATO, odegrał też dużą rolę w przygotowaniu Czechów do wejścia do Unii Europejskiej.
Czechosłowacja przestała istnieć 31 grudnia 1992 roku, po 74 latach i 64 dniach od jej utworzenia. Rozpadła się na dwa suwerenne państwa - Republikę Czeską i Republikę Słowacką, których 1 stycznia 1993 był pierwszym dniem istnienia. Wydarzenie to jest nazywane "aksamitnym rozwodem". Nazwa ma z kolei związek z pojęciem "aksamitnej rewolucji", którym określane są demokratyczne przemiany, jakie zaszły w Czechosłowackiej Republice Socjalistycznej jesienią 1989 roku.

Do "aksamitnej rewolucji" doszło w czasie, gdy rozpadał się blok krajów komunistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej, powstały po II wojnie światowej. W Polsce przeprowadzono już częściowo wolne wybory i powołano rząd Tadeusza Mazowieckiego, Węgry przestały być republiką ludową, a w Niemczech kilka dni wcześniej runął mur berliński.

Za początek przemian w Czechosłowacji uznaje się dzień 17 listopada 1989 roku, kiedy doszło do starć między milicją i studentami demonstrującymi przeciwko komunistycznym władzom. W krótkim czasie protesty rozszerzyły się na cały kraj. W konsekwencji 10 grudnia 1989 roku powstał nowy rząd, w którym znaleźli się przedstawiciele opozycji. Zaczęto wprowadzać reformy ustrojowe. "Aksamitna rewolucja" przyniosła Czechosłowacji demokrację, ale i podział. Od 1 stycznia 1993 roku zamiast niej na mapie Europy pojawiły się dwa państwa.

Vaclav Havel, pisarz i opozycjonista, już w latach 60. zasłynął jako twórca konsekwentnie walczący z systemem komunistycznym. Postulował utworzenie demokratycznego społeczeństwa i organizował kampanie na rzecz obrony praw człowieka, za co wielokrotnie trafiał do aresztu. W 1989 roku jako kandydat antykomunistycznego Forum Obywatelskiego został wybrany na prezydenta Czechosłowacji. 20 lat temu objął urząd pierwszego prezydenta Republiki Czeskiej. Funkcję tę pełnił mimo poważnych problemów zdrowotnych. Po złożeniu urzędu w 2003 roku powrócił do twórczości literackiej. Jako pisarz był znany na całym świecie z dramatów pisanych w duchu teatru absurdu oraz z esejów, w których poruszał zagadnienia filozoficzne - wolności, władzy, moralności. Tworzył też poezję eksperymentalną. W latach 70. i 80. jego utwory literackie, mimo że zakazane w dawnym bloku radzieckim, zyskały światowy rozgłos, a ich autor otrzymał liczne tytuły doktora honoris causa i nagrody, za twórczość artystyczną oraz postawę obywatelską.

Zmarł 18 grudnia 2011 roku. Miał 75 lat.

Zobacz także

2024-03-20, godz. 07:30 Krzyże Wolności i Solidarności dla działaczy niepodległościowych lat 1956-1989 Grupa 23 działaczy opozycji niepodległościowej z lat 1956 - 1989 otrzymała odznaczenia państwowe. W imieniu prezydenta Andrzeja Dudy Krzyże Wolności i Solidarności… » więcej 2024-03-20, godz. 07:30 Kalendrium historyczne 20 marca » więcej 2024-03-19, godz. 23:00 Znamy zwycięzców konkursu na temat historii rodziny Ulmów Znamy zwycięzców konkursu Archiwów Państwowych i Ministerstwa Edukacji Narodowej „Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje...”… » więcej 2024-03-19, godz. 13:00 Imieniny marszałka Józefa Piłsudskiego W Białymstoku świętują imieniny marszałka Józefa Piłsudskiego. Ta tradycja ma początki w międzywojniu. Uroczystość organizuje Towarzystwo Przyjaciół… » więcej 2024-03-19, godz. 11:00 Od dziś biografia papieża Franciszka w księgarniach Od dziś w wielu krajach, w tym w Polsce, ukaże się biografia papieża Franciszka „Życie. Moja historia w Historii”. Obszerne i jak dotąd jedyne streszczenie… » więcej 2024-03-19, godz. 09:00 115 lat temu urodziła się generał Elżbieta Zawacka, cichociemna i kurierka AK 115 lat temu, 19 marca 1909 roku, urodziła się generał Elżbieta Zawacka, podczas II drugiej wojny światowej jedyna kobieta w gronie 316 "cichociemnych" i… » więcej 2024-03-19, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 19 marca » więcej 2024-03-18, godz. 21:45 Gala 50-lecia Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami imienia Jerzego Waldorffa świętuje 50-lecie. Z tej okazji w Teatrze Dramatycznym w Warszawie odbyła się… » więcej 2024-03-18, godz. 12:00 "Drużyna Inki" W lubelskich szkołach rozpoczynają się zajęcia w ramach projektu Instytutu Pamięci Narodowej "Drużyna Inki". Są one skierowane ą do uczniów szkół podstawowych… » więcej 2024-03-18, godz. 11:00 Spotkanie „Odmówił powrotu do kraju. Ucieczki polskich sportowców z PRL” z cyklu „Tytani sportu” Instytut Pamięci Narodowej zaprasza na spotkanie „Odmówił powrotu do kraju. Ucieczki polskich sportowców z PRL”, z cyklu „Tytani sportu”, które odbędzie… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »