8 września

----------

1253 - W Asyżu papież Innocenty IV dokonał kanonizacji biskupa krakowskiego Stanisława.

1514 - W bitwie pod Orszą wojska polsko-litewskie dowodzone przez hetmana wielkiego litewskiego Konstantego Ostrogskiego pokonały wojska moskiewskie.

1523 - W Krakowie zmarł Maciej z Miechowa, lekarz, historyk, geograf, astrolog, profesor i rektor Akademii Krakowskiej.

1655 - Wojska szwedzkie zajęły Warszawę.

1717 - Na Jasnej Górze odbyła się Koronacja obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej koronami Kapituły Watykańskiej papieża Klemensa XI; na uroczystość przybyło ok. 200 tys. pielgrzymów.

1831 - Powstanie Listopadowe: Kapitulacja Warszawy.

1888 - Zainaugurowała rozgrywki angielsko-walijska The Football League, pierwsza liga piłkarska na świecie.

1899 - W Nieborowie urodził się Jerzy Dąbrowski, inżynier mechanik, konstruktor lotniczy, autor projektu dwusilnikowego bombowca PZL-37 "Łoś"; w czasie II wojny światowej oficer techniczny Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.

1899 - Wmurowano kamień węgielny pod budowę gmachu głównego Politechniki Warszawskiej.

1905 - Na stokach warszawskiej Cytadeli władze carskie dokonały egzekucji Marcina Kasprzaka, działacza socjalistycznego, członka PPS zaboru pruskiego i SDKPiL.

1910 - W Warszawie urodził się Wojciech Wasiutyński, pisarz, publicysta, działacz narodowy; współtwórca deklaracji ideowej Obozu Narodowo-Radykalnego; jeden z liderów ONR-Falanga; po wybuchu wojny na emigracji we Francji, a następnie w Wielkiej Brytanii; w latach 1947-1958 redaktor "Myśli Polskiej" - organu Stronnictwa Narodowego wydawanego w Londynie; od 1958 do 1973 r. zastępca kierownika sekcji polskiej Radia Wolna Europa w Nowym Jorku; założyciel Instytutu Romana Dmowskiego.

1911 - W Krakowie zmarł biskup krakowski, kardynał Jan Puzyna.

1935 - Wybory do Sejmu IV kadencji.

1938 - Premiera filmu "Druga młodość" w reż. Michała Waszyńskiego.

1939 - Kampania polska: Decyzja marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza o oparciu obrony o rzeki Bug-Wisła-San.

1939 - Kampania polska: Utworzenie Armii "Warszawa" pod dowództwem gen. Juliusza Rómmla. Prezydent stolicy Stefan Starzyński mianowany komisarzem cywilnym przy Dowództwie Obrony Warszawy.

1939 - Kampania polska: Nieudana próba zdobycia Warszawy z marszu przez wojska niemieckiej 4 Dywizji Pancernej, szturm odparto na skraju zwartej zabudowy miasta w rejonie skrzyżowania ulic Grójeckiej i Częstochowskiej; radio i prasa niemiecka doniosły o rzekomym zdobyciu stolicy Polski.

1939 - Kampania polska: Wojska niemieckie wkroczyły do Łodzi i Krosna.

1939 - Kampania polska: Pod Ciepielowem Niemcy zamordowali kilkuset polskich jeńców.

1939 – Kampania polska: Niemcy spalili żywcem 60 Żydów w drewnianej synagodze w Lipsku na Mazowszu.

1942 - W niemieckim obozie koncentracyjnym Dachau zamordowany został ksiądz Adam Bargielski, wikariusz parafii Myszyniec; beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II w 1999 r.

1944 - W Wilnie urodziła się Ada Rusowicz, piosenkarka, wokalistka zespołu Niebiesko-Czarni.

1944 - Bitwa 9 Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej z oddziałami niemieckimi w rejonie rezerwatu Czerwone Bagno na Podlasiu.

1944 - W Bodzechowie niedaleko Ostrowca Świętokrzyskiego urodziła się Mira Kubasińska, piosenkarka, legenda polskiego rocka i bluesa; wykonawczyni przebojów "Gdybyś kochał, hej" i "Na drugim brzegu tęczy"; największą sławę zdobyła w latach 60 i 70. występując z zespołem Breakout.

1945 - Pułkownik Jan Mazurkiewicz "Radosław", w czasie II wojny światowej zastępca, a następnie szef Kedywu KG AK, podczas Powstania Warszawskiego dowódca Zgrupowania "Radosław", wezwał byłych żołnierzy Armii Krajowej do ujawnienia się.

1946 - Rząd wydał dekret o ustroju rolnym i osadnictwie na Ziemiach Odzyskanych.

1946 - W Katowicach urodził się Krzysztof Krawczyk, piosenkarz, wokalista zespołu Trubadurzy (1963-1973); wykonawca przebojów "Pamiętam Ciebie z tamtych lat", "Jak minął dzień", "Byle było tak", "Parostatek", "Mój przyjacielu".

1950 - W Bejrucie zmarła Hanka Ordonówna, piosenkarka, tancerka, aktorka; jej szlagiery "Na pierwszy znak" czy "Miłość ci wszystko wybaczy" należą do klasyki polskiej muzyki.

1950 - W Warszawie urodził się Jerzy Radziwiłowicz, aktor, przez wiele lat związany ze Starym Teatrem w Krakowie, od 1998 r. w Teatrze Narodowym w Warszawie; znany m.in. z ról w filmach Andrzeja Wajdy "Człowiek z marmuru" i "Człowiek z żelaza", a także filmów "W zawieszeniu", "Pokłosie" oraz serialu "Glina".

1957 - W Kargowej w województwie lubuskim urodził się Maciej Kozłowski, aktor, znany m.in. z ról w filmach "Ogniem i mieczem", "Wiedźmin" i "Psy".

1958 - W katastrofie balonu w Szatarpach koło Kościerzyny zginął dwukrotny zdobywca Pucharu Gordona Bennetta mjr Franciszek Hynek.

1968 - Ryszard Siwiec dokonał samospalenia na znak protestu przeciw inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację; podpalił się na oczach tłumów podczas centralnych dożynek na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie.

1970 - Premiera filmu "Krajobraz po bitwie" w reż. Andrzeja Wajdy.

1972 - W Myślenicach urodził się Bartosz Konopka, reżyser; w 2010 r. nominowany do Oscara za film "Królik po berlińsku" w kategorii najlepszy dokument krótkometrażowy.

1972 - Sąd Wojewódzki w Opolu uznał braci Kowalczyków za winnych wybuchu w auli Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, do którego doszło w przeddzień zapowiadanych uroczystości z okazji Dnia Milicjanta. Jerzy Kowalczyk skazany został na karę śmierci, a Ryszard Kowalczyk na 25 lat pozbawienia wolności. W styczniu 1973 r. Rada Państwa złagodziła wyrok na Jerzego Kowalczyka, skazując go - podobnie jak jego brata - na 25 lat więzienia.

1977 - W Telewizji Polskiej wyemitowano pierwszy odcinek programu popularnonaukowego "Sonda".

1981 - W Gdańsku na I Zjeździe Delegatów NSZZ "Solidarność" uchwalono "Posłanie do ludzi pracy Europy Wschodniej".

1982 - Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego skazał na 25 lat więzienia Roberta Chechłacza - członka założonej przez grupę nastolatków organizacji "Siły Zbrojne Polski Podziemnej", głównego oskarżonego o zabójstwo st. sierż. MO Zdzisława Karosa.

1984 - Premiera filmu "Umarłem, aby żyć" w reż. Stanisława Jędryki.

1997 - Premiera filmu "Historie miłosne" w reż. Jerzego Stuhra.

2000 - Premiera filmu "Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową" w reż. Krzysztofa Zanussiego.

2006 - Premiera filmu "Plac Zbawiciela" w reż. Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauze.