Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-10-12, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
12 października
1736 - W Gdańsku urodził się Michał Jerzy Poniatowski, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, młodszy brat Stanisława Augusta.

1794 - Po klęsce bitwy pod Maciejowicami i dostaniu się do niewoli rosyjskiej Tadeusza Kościuszki naczelnikiem insurekcji został Tomasz Wawrzecki.

1840 - W Krakowie urodziła się Helena Modrzejewska, jedna z najwybitniejszych polskich aktorek; wśród jej najlepszych kreacji wymienia się szekspirowskie role Ofelii, Julii i Lady Makbet.

1844 - Wmurowano kamień węgielny pod budowę dworca kolejowego Kraków Główny.

1891 - We Wrocławiu urodziła się Edyta Stein, filozofka, teolożka, pochodzenia żydowskiego, karmelitanka - imię zakonne Teresa Benedykta od Krzyża; zamordowana w niemieckim obozie zagłady Auschwitz-Birkenau w 1942 r.; kanonizowana w 1998 r.

1915 - W Krakowie urodziła się Irena Orska, aktorka.

1918 - Rada Regencyjna Królestwa Polskiego wprowadziła nową rotę przysięgi i przejęła władzę nad Polską Siłą Zbrojną.

1919 - W Hotelu Francuskim w Krakowie odbył się zjazd założycielski Polskiego Komitetu Olimpijskiego.

1920 - Gen. Lucjan Żeligowski proklamował powstanie Litwy Środkowej, nad którą sprawował władzę jako naczelny dowódca.

1920 - Wojna polsko-bolszewicka: W Rydze delegacje polska i sowiecka podpisały preliminaria pokojowe oraz umowę rozejmową.

1921 - Rada Ligi Narodów podjęła decyzję o podziale Górnego Śląska.

1931 - W Rio de Janeiro odsłonięto znany na całym świecie 38-metrowy pomnik Chrystusa Odkupiciela; monument zaprojektował francuski rzeźbiarz polskiego pochodzenia Paul Landowski.

1935 - Premier Walery Sławek podał się do dymisji.

1939 - Okupacja niemiecka: Dekret Adolfa Hitlera o utworzeniu Generalnego Gubernatorstwa.

1942 - W okupowanej przez Niemców Warszawie kilkanaście organizacji konspiracyjnych założyło Społeczną Organizację Samoobrony (SOS), działającą we współpracy z Kierownictwem Walki Cywilnej.

1943 - 1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki rozpoczęła bój pod Lenino; w walkach zginęło ponad pół tysiąca żołnierzy polskich, a prawie 1800 odniosło rany, co stanowiło ok. 20 proc. stanu osobowego formacji.

1944 - Pierwsza masowa dezercja w LWP: W nocy z 12 na 13 października z 31 pułku piechoty 7 Dywizji Piechoty zdezerterowało 636 żołnierzy.

1952 - W Warszawie urodził się Andrzej Krzysztof Kunert, historyk, publicysta, w latach 2010 - 2016 r. sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

1953 - Uwięziony przez władze komunistyczne prymas Stefan Wyszyński został przewieziony z Rywałdu do Stoczka koło Lidzbarka Warmińskiego.

1961 - Premiera filmu "Ogniomistrz Kaleń" w reżyserii Ewy i Czesława Petelskich.

1963 - Rada Państwa mianowała Mariana Spychalskiego marszałkiem Polski.

1964 - W Düsseldorfie rozpoczął się pierwszy proces załogi niemieckiego obozu zagłady w Treblince; na ławie oskarżonych zasiadł m.in. Kurt Hubert Franz - zastępca komendanta obozu Franza Stangla.

1969 - W Warszawie zmarł Zygmunt Kamiński, malarz i grafik, twórca obowiązującego wzoru godła Polski. Wykonał również ilustracje do powieści Stefana Żeromskiego i Władysława Reymonta.

1976 - Oddano do użytku trasę Warszawa-Katowice, tzw. gierkówkę.

1990 - Sejm powołał Straż Graniczną.

1996 - Zmarł Stefan Knapp, malarz, którego prace zdobią między innymi londyńskie lotnisko Heathrow, siedzibę ONZ w Genewie, centrum handlowe Aleksander’s w Paramus, New Jersey.

2010 - W Warszawie zmarła Mirosława Dubrawska, aktorka teatralna, telewizyjna i filmowa.

Zobacz także

2024-11-08, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 8 listopada » więcej 2024-11-07, godz. 09:00 Powstaje replika wozu pancernego dla nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego Replika wozu pancernego Ehrhardt M17 powstaje dla nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego. „Siłą nowego muzeum i prezentowanej ekspozycji będą oryginalne… » więcej 2024-11-07, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 7 listopada » więcej 2024-11-06, godz. 09:00 85 lat temu podczas Sonderaktion Krakau Niemcy aresztowali profesorów wyższych uczelni 85 lat temu, 6 listopada 1939 roku, podczas Sonderaktion Krakau Niemcy aresztowali 183 osoby, wśród nich profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii… » więcej 2024-11-06, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 6 listopada » więcej 2024-11-05, godz. 22:28 Muzeum Auschwitz: ukazał się „Kalendarz wydarzeń w KL Auschwitz” Ukazało się pięciotomowe wydanie nowego „Kalendarza wydarzeń w KL Auschwitz”. Na 2216 stronach szczegółowo przedstawione zostało funkcjonowanie dzień… » więcej 2024-11-05, godz. 21:19 Kalendarium historyczne 5 listopada » więcej 2024-11-04, godz. 09:00 Colloquium Opole 2024 o zbiorowej pamięci i sposobach jej kształtowania “Pamięć zbiorowa i sposoby jej kształtowania z polsko-czesko-niemieckiej perspektywy” - pod takim tytułem już w najbliższy wtorek (05.11) rozpocznie… » więcej 2024-11-04, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 4 listopada » więcej 2024-11-03, godz. 11:00 Prezes IPN o projekcie straty.pl: stwórzmy wspólnie cyfrowy pomnik pamięci o ofiarach II wojny światowej Stwórzmy wspólnie cyfrowy pomnik pamięci o ofiarach II wojny światowej - zaapelował w czwartek prezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Nawrocki. W Gdańsku… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »