Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-09-25, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
25 września
1604 - Hetman polny litewski Jan Karol Chodkiewicz pokonał wojska szwedzkie w bitwie pod Białym Kamieniem w Inflantach.

1648 - Powstanie Chmielnickiego: Pod Piławcami wojska polskie poniosły klęskę w starciu z armią kozacko-tatarską.

1866 - W Warszawie zmarł hrabia Fryderyk Skarbek, ekonomista, prof. Uniwersytetu Warszawskiego, pisarz i publicysta.

1893 - W Nowym Folwarku w Wielkopolsce urodził się Michał Kozal, biskup pomocniczy diecezji włocławskiej; zamordowany w 1943 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym Dachau; beatyfikowany w 1987 r.

1895 - W Gorlicach urodził się Marian Porwit - wykładowca szkół wojskowych, znakomity teoretyk i historyk wojskowości; autor takich prac jak "Obrona Warszawy", "Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939 roku".

1902 - W Warszawie urodziła się Hanka Ordonówna, piosenkarka, aktorka, tancerka; jedna z największych gwiazd przedwojennych scen kabaretowych i teatralnych, jej szlagiery "Na pierwszy znak" czy "Miłość ci wszystko wybaczy" należą do klasyki polskiej muzyki.

1909 - W Warszawie urodził się Anatol Fejgin, działacz komunistyczny, członek KPP, PPR i PZPR; funkcjonariusz Głównego Zarządu Informacji WP (1945-1949), następnie dyrektor Departamentu X Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (1951-1954); odpowiedzialny za terror i zbrodnie komunistyczne; po październikowej "odwilży", w 1957 r. skazany na 12 lat więzienia za "łamanie socjalistycznej praworządności".

1911 - Pionier lotnictwa Michał Scipio del Campo dokonał oblotu pierwszego polskiego samolotu skonstruowanego przez przedsiębiorstwo "Awiata".

1912 - W Skierniewicach urodziła się Jadwiga Kuryluk, aktorka znana m.in. z serialu "Jan Serce", żołnierz AK, uczestniczka Powstania Warszawskiego.

1919 - W Karpętnej na Zaolziu urodził się Stanisław Hadyna, kompozytor, dyrygent, pisarz, założyciel i wieloletni kierownik Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk".

1921 - We Lwowie Stefan Fedak, należący do ukraińskiej konspiracyjnej organizacji bojowej, dokonał nieudanego zamachu na Józefa Piłsudskiego.

1926 - W Łodzi urodził się Tadeusz Pluciński, aktor, związany z warszawskimi teatrami Współczesnym, Polskim i Syreną; wystąpił m.in. w filmach "Hydrozagadka", "Co mi zrobisz jak mnie złapiesz" i "Sekret Enigmy".

1930 - W Starachowicach urodził się Bogusz Bilewski, aktor, znany z ról w filmach "Pan Wołodyjowski", "Potop", "Aria dla atlety" oraz serialu "Janosik".

1931 - W wyniku obrażeń doznanych w wypadku samochodowym koło Ostrowa Wielkopolskiego zmarł Aleksander Skrzyński, dyplomata, minister spraw zagranicznych, w latach 1925-1926 premier RP.

1935 - Premiera filmu "Dwie Joasie" w reżyserii Mieczysława Krawicza.

1939 - Kampania polska: Przygotowanie do niemieckiego szturmu generalnego na Warszawę - najsilniejsze podczas oblężenia bombardowanie lotnicze i artyleryjskie miasta.

1939 - Kampania polska: Na Helu bateria nadbrzeżna im. Heliodora Laskowskiego podjęła zwycięski pojedynek z niemieckimi pancernikami szkolnymi "Schlesien" i "Schleswig-Holstein".

1940 - W niemieckim szpitalu w Bielawie zmarł komandor Stefan Frankowski, w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowódca Morskiej Obrony Wybrzeża; po kapitulacji Helu przetrzymywany m.in. w oflagu VIII B Silberberg (Srebrna Góra).

1943 - Franz Kutschera objął funkcję dowódcy SS i policji na dystrykt warszawski Generalnego Gubernatorstwa.

1944 - W czasie Powstania Warszawskiego zginął ppor. AK Eugeniusz Lokajski "Brok", przedwojenny lekkoatleta, w latach 30. należący do światowej czołówki oszczepników, olimpijczyk z Berlina (1936); autor ponad 850 fotografii dokumentujących walkę i życie codzienne warszawskich powstańców.

1946 - Powstał Komitet Porozumiewawczy Organizacji Demokratycznych Polski Podziemnej.

1950 - W Dobromierzu na Dolnym Śląsku urodził się Stanisław Szozda, kolarz szosowy, medalista mistrzostw świata i igrzysk olimpijskich, zwycięzca "Wyścigu Pokoju".

1953 - W nocy z 25 na 26 września władze komunistyczne aresztowały prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego i biskupa Antoniego Baraniaka.

1954 - W Warszawie urodził się Jacek Skubikowski, wokalista, gitarzysta, kompozytor i autor tekstów piosenek.

1958 - W Słomnikach urodził się Wacław Wieczorek, jeden z najlepszych polskich sportowych pilotów, zdobywca 20 indywidualnych medali mistrzostw świata i Europy w lataniu precyzyjnym i rajdowym.

1965 - Premiera filmu "Popioły" w reżyserii Andrzeja Wajdy.

1967 - W Londynie zmarł gen. Stanisław Sosabowski, organizator i dowódca 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, na czele której walczył w 1944 r. pod Arnhem.

1973 - Premiera filmu "Zazdrość i medycyna" w reżyserii Janusza Majewskiego.

1985 - W Warszawie zmarła Zofia Jaroszewska, aktorka, pedagog, przez wiele lat związana z Teatrem im. Juliusza Słowackiego w Krakowie; wystąpiła w filmach "Dwanaście krzeseł", "Granica", "Panny z Wilka", a także w serialu "Lalka".

2005 - Odbyły się wybory parlamentarne. W wyborach do Sejmu zwyciężyło PiS uzyskując 26,99 proc. głosów; PO otrzymała 24,14 proc. głosów, "Samoobrona" 11,41 proc., SLD 11,31 proc., LPR 7,97 proc. i PSL 6,96 proc. W wyborach do Senatu PiS zdobyło 49 mandatów, PO - 34, LPR - 7, "Samoobrona" - 3, a PSL - 2 mandaty. Frekwencja: 40,57 proc.

2010 - W Orleanie zmarł Kazimierz Romanowicz, żołnierz 2 Korpusu Polskiego, jedna z czołowych postaci polskiej emigracji, twórca księgarni i wydawnictwa "Libella" w Paryżu.

2021 – W Lidzbarku Warmińskim zmarł mjr Józef Rusak ps. Bylina, jeden z pierwszych żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady AK, więzień reżimu komunistycznego.

2021 – Otwarto Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu, poświęcona dziejom maszyny szyfrującej Enigma i trzem polskim kryptologom: Marianowi Rejewskiemu, Henrykowi Zygalskiemu i Jerzemu Różyckiemu.

Zobacz także

2024-10-29, godz. 13:00 "Przyszła pora na Melchiora” - 60 lat temu zaczął się proces Wańkowicza Proces, w którym oskarżono Melchiora Wańkowicza o "propagowanie materiałów oczerniających i poniżających PRL", przeszedł do historii jako - jeden z nielicznych… » więcej 2024-10-29, godz. 11:30 W Zwoli Instytut Pileckiego upamiętni kolejnych Polaków zamordowanych przez Niemców za pomoc Żydom W Zwoli w powiecie kozienickim na Mazowszu Instytut Pileckiego upamiętni kolejnych Polaków zamordowanych przez Niemców za pomoc Żydom w czasie II wojny światowej… » więcej 2024-10-29, godz. 10:53 80 lat temu żołnierze gen. Stanisława Maczka wyzwolili Bredę 80 lat temu, 29 października 1944 roku, żołnierze 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka wyzwolili Bredę, miasto i ważny węzeł komunikacyjny… » więcej 2024-10-29, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 29 października » więcej 2024-10-28, godz. 21:40 Ewa Teleżyńska-Sawicka i Paweł Sawicki laureatami Nagrody POLIN 2024 Laureatami głównej Nagrody POLIN 2024 zostali Ewa Teleżyńska-Sawicka i Paweł Sawicki. Nagrodę Specjalną POLIN Kultura i Media odebrał ksiądz Adam Boniecki… » więcej 2024-10-28, godz. 13:00 Polskie miejsca pamięci na szlaku zesłańców - Azja Centralna, Iran i Afryka W Azji Centralnej, na terytoriach państw powstałych po rozpadzie ZSRR, znajduje się wiele polskich cmentarzy, gdzie spoczywają żołnierze armii gen. Władysława… » więcej 2024-10-28, godz. 11:00 Wieczorem wyłonieni zostaną laureaci nagrody POLIN Chronią pamięć o polsko-żydowskiej historii oraz kształtują wzajemne zrozumienie i szacunek - tym zajmują się osoby nominowane do nagrody POLIN. Zostaną… » więcej 2024-10-28, godz. 09:00 Znicze na grobach Polaków niosącym pomoc więźniom Auschwitz Znicze na mogiłach Polaków, którzy narażając życie pomagali więźniom niemieckiego obozu Auschwitz, składają przed świętem 1 listopada pracownicy Muzeum… » więcej 2024-10-28, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 28 października » więcej 2024-10-27, godz. 11:00 100 lat temu odbył się ponowny pogrzeb Henryka Sienkiewicza 100 lat temu, 27 października 1924 roku odbył się ponowny pogrzeb Henryka Sienkiewicza. Sprowadzone do Polski ze Szwajcarii prochy jednego z najwybitniejszych… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »