Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Zemsta po latach
2022-06-26, 08:20 Autor: Bolesław Bezeg

Zemsta po latach

Egzekucja cywili w Polsce w 1939 r.
Egzekucja cywili w Polsce w 1939 r.
82 lata temu - 26 czerwca 1940 roku w okolicach Olsztyna pod Częstochową Niemcy rozstrzelali grupę byłych powstańców śląskich. Wśród nich był Paweł Golaś w roku 1921 dowódca jednego z powstańczych okręgów.
Z Historycznego Punktu Widzenia 26 czerwca 2022
Paweł Golaś urodził się 6 sierpnia 1885 r. w Lubszy w powiecie lublinieckim w rodzinie o silnych polskich tradycjach. Służbę wojskową w pruskiej armii zakończył w roku 1918 w stopniu sierżanta i wkrótce po powrocie w rodzinne strony zaangażował się w polską konspirację niepodległościową.

Wkrótce w strukturach Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska objął funkcję komendanta na terenie powiatu lublinieckiego. W czerwcu 1919 roku w wyniku dekonspiracji grupy konspiratorów został aresztowany i skierowany do więzienia w Opolu, gdzie miało się odbyć śledztwo i proces.

Podczas transportu zdołał wyskoczyć z pociągu i umknąć pościgowi do lasu. Od tej pory musiał się ukrywać, ale nadal pozostał komendantem powiatowym POW w powiecie lublinieckim, czasowo przejmując też komendę nad powiatami kluczborskim i oleskim.

W sierpniu 1920 roku gdy wybuchło II powstanie śląskie, do walki przystąpili także polscy konspiratorzy w powiecie lublinieckim. Pod dowództwem Pawła Golasia powstańcom udało się opanować część powiatu lublinieckiego i utrzymać teren aż do zawieszenia broni.

Dzięki sprawności organizacyjnej powiatowego komendanta tutejsze struktury powstańcze przetrwały likwidację II powstania i wraz z całą POW przeszły reorganizację oraz przygotowania do III powstania.

Podczas III powstania śląskiego Paweł Golaś objął dowództwo jednego z powstańczych batalionów, na którego czele walczył o Lubliniec, a potem o Dobrodzień. Po opanowaniu terenu objął funkcję szefa powstańczych struktur administracyjnych, których celem było unormowanie życia ludności cywilnej na opanowanym terenie. Po zakończeniu powstania osiadł w Lublińcu, gdzie zajął się kupiectwem.

Po wybuchu II wojny światowej jako wybitny działacz powstańczy znalazł się na liście najbardziej poszukiwanych Ślązaków. Przez pięć miesięcy udało mu się ukrywać w Częstochowie, ale 1 lutego 1940 roku został rozpoznany i aresztowany przez gestapo.

26 czerwca 1940 roku Paweł Golaś wraz z innymi polskimi działaczami został rozstrzelany w lesie niedaleko Olsztyna pod Częstochową.

Zobacz także

2022-03-27, godz. 08:20 Pożyteczni i... 14 lat temu w Słupsku i Redzikowie doszło do protestów przeciwko budowie w sąsiedztwie miasta elementów tarczy antyrakietowej. » więcej 2022-03-26, godz. 07:20 Podatek dla zaborców 232 lata temu 26 marca 1790 roku w dobie prób ratowania polskiej państwowości obradujący wówczas tzw. Sejm Czteroletni ustanowił nowy systemowy podatek na… » więcej 2022-03-20, godz. 08:20 Śląska Autobana 86 lat temu 21 marca 1936 roku rozpoczęła się budowa tzw. Autostrady Śląskiej, która miała połączyć Berlin z Bytomiem. » więcej 2022-03-19, godz. 07:20 Parszywy kompromis Wczoraj minęła 101 rocznica podpisanego 18 marca 1921 roku polsko-radziecko-ukraińskiego traktatu pokojowego w Rydze. Konsekwencje podjętych wówczas decyzji… » więcej 2022-03-13, godz. 08:20 Kadeci, ech kadeci... Dziś przypada 257 rocznica założenia przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Szkoły Rycerskiej w Warszawie. Była to pierwsza polska szkoła wojskowa… » więcej 2022-03-12, godz. 07:20 Aborcja dla każdego W minioną środę przypadła 79 rocznica wprowadzenia w Polsce całkowitej swobody aborcyjnej, która obowiązywała do końca niemieckiej okupacji. Prawdopodobnie… » więcej 2022-03-06, godz. 08:20 Zagadkowy król Polski i Węgier W najbliższą środę przypada 582 rocznica przybycia do Krakowa delegacji stanów węgierskich, które zaoferowały polskiemu królowi Władysławowi III przyjęcie… » więcej 2022-03-05, godz. 08:21 Zamiast Czechosłowacji Afganistan Jeszcze dwa tygodnie temu choć niepokoiły nas butne wypowiedzi rosyjskiego prezydenta, to jednak nie dowierzaliśmy, że za naszą wschodnią granicą może… » więcej 2022-02-27, godz. 08:20 Casus generała Nila Trzy dni temu minęła 69 rocznica egzekucji generała Augusta Emila Fieldorfa – „Nila”, a pojutrze po raz dwunasty obchodzić będziemy Narodowy Dzień… » więcej 2022-02-26, godz. 07:21 Gdzie dwóch się bije... 733 lata temu - 26 lutego 1289 roku doszło do bitwy pod Siewierzem, w której książę opolski Bolko I został jeńcem Władysława Łokietka. » więcej
7891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »