Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Zemsta po latach
2022-06-26, 08:20 Autor: Bolesław Bezeg

Zemsta po latach

Egzekucja cywili w Polsce w 1939 r.
Egzekucja cywili w Polsce w 1939 r.
82 lata temu - 26 czerwca 1940 roku w okolicach Olsztyna pod Częstochową Niemcy rozstrzelali grupę byłych powstańców śląskich. Wśród nich był Paweł Golaś w roku 1921 dowódca jednego z powstańczych okręgów.
Z Historycznego Punktu Widzenia 26 czerwca 2022
Paweł Golaś urodził się 6 sierpnia 1885 r. w Lubszy w powiecie lublinieckim w rodzinie o silnych polskich tradycjach. Służbę wojskową w pruskiej armii zakończył w roku 1918 w stopniu sierżanta i wkrótce po powrocie w rodzinne strony zaangażował się w polską konspirację niepodległościową.

Wkrótce w strukturach Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska objął funkcję komendanta na terenie powiatu lublinieckiego. W czerwcu 1919 roku w wyniku dekonspiracji grupy konspiratorów został aresztowany i skierowany do więzienia w Opolu, gdzie miało się odbyć śledztwo i proces.

Podczas transportu zdołał wyskoczyć z pociągu i umknąć pościgowi do lasu. Od tej pory musiał się ukrywać, ale nadal pozostał komendantem powiatowym POW w powiecie lublinieckim, czasowo przejmując też komendę nad powiatami kluczborskim i oleskim.

W sierpniu 1920 roku gdy wybuchło II powstanie śląskie, do walki przystąpili także polscy konspiratorzy w powiecie lublinieckim. Pod dowództwem Pawła Golasia powstańcom udało się opanować część powiatu lublinieckiego i utrzymać teren aż do zawieszenia broni.

Dzięki sprawności organizacyjnej powiatowego komendanta tutejsze struktury powstańcze przetrwały likwidację II powstania i wraz z całą POW przeszły reorganizację oraz przygotowania do III powstania.

Podczas III powstania śląskiego Paweł Golaś objął dowództwo jednego z powstańczych batalionów, na którego czele walczył o Lubliniec, a potem o Dobrodzień. Po opanowaniu terenu objął funkcję szefa powstańczych struktur administracyjnych, których celem było unormowanie życia ludności cywilnej na opanowanym terenie. Po zakończeniu powstania osiadł w Lublińcu, gdzie zajął się kupiectwem.

Po wybuchu II wojny światowej jako wybitny działacz powstańczy znalazł się na liście najbardziej poszukiwanych Ślązaków. Przez pięć miesięcy udało mu się ukrywać w Częstochowie, ale 1 lutego 1940 roku został rozpoznany i aresztowany przez gestapo.

26 czerwca 1940 roku Paweł Golaś wraz z innymi polskimi działaczami został rozstrzelany w lesie niedaleko Olsztyna pod Częstochową.

Zobacz także

2022-09-04, godz. 08:20 Bitwa nad Bzurą 83 lata temu polska armia toczyła zdecydowanie nierówną walkę z armią niemieckiej III Rzeszy. Tak nauczono nas myśleć przez ostatnie 75 lat. Faktycznie… » więcej 2022-09-03, godz. 07:20 Okręt szkolny Niewątpliwie budowa portu w Gdyni była jednym z największych sukcesów II Rzeczpospolitej. Wiązało się to oczywiście z kolejnymi sukcesami, bo jak port… » więcej 2022-08-28, godz. 08:20 Co to jest polskość? Wczoraj próbowałem zarysować tak pięknie nam podsycaną przez opozycję wojnę polsko-polską, w której jedną ze stron stanowią wyznawcy poglądu, że polskość… » więcej 2022-08-27, godz. 07:20 Wojna polsko-polska Wydawało się, że krwawa wojna na Ukrainie powinna wygasić odwieczne polsko-polskie wojenki, ale jeżeli w ogóle takie zjawisko wystąpiło, to na bardzo … » więcej 2022-08-21, godz. 08:20 Męczennicy z Poznania W najbliższą środę przypada wspomnienie liturgiczne oraz 80 rocznica egzekucji na gilotynie w niemieckim więzieniu tzw. błogosławionej Poznańskiej Piątki… » więcej 2022-08-20, godz. 07:20 Wyprawy na Wieletów 1027 lat temu - w sierpniu 995 roku książę Polan Bolesław zwany Chrobrym wspólnie z cesarzem niemieckim Ottonem III wyruszył na wyprawę wojenną przeciwko… » więcej 2022-08-15, godz. 08:20 Wywiad najważniejszy Dziś przypada sto druga rocznica bitwy warszawskiej, która przeszła do polskiej historii jako cud nad Wisłą. Było to niezwykle ważne wydarzenie, nie tylko… » więcej 2022-08-14, godz. 08:20 Koniec Barszczan Wczoraj minęła 250 rocznica kapitulacji Jasnej Góry co było równoznaczne z zakończeniem ostatnich walk w obronie Konfederacji Barskiej. » więcej 2022-08-13, godz. 07:20 Przeciwko zagładzie Żydów Dwa dni temu minęła rocznica szczególna, zadająca kłam oszczerczym zarzutom jakie stawiane są Polakom na arenie międzynarodowej o rzekomej bierności wobec… » więcej 2022-08-07, godz. 08:20 Mistyczka z Wrocławia Dziś przypada 80 rocznica dnia, w którym po raz ostatni widziano żywą świętą Edytę Stein. » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »