Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Stolice Górnego Śląska
2021-09-11, 07:33 Autor: Bolesław Bezeg

Stolice Górnego Śląska

Katowice
Katowice
Dziś przypada 156 rocznica nadania przez pruskiego króla Wilhelma I Hohenzollerna praw miejskich Katowicom. Od tej pory Opole zaczęło tracić swoje znaczenie jako stolica Górnego Śląska.
Z Historycznego Punktu Widzenia 11 września 2021
Nadanie Katowicom praw miejskich w roku 1865 było usankcjonowaniem istniejącego już stanu rzeczy. Katowice – wieś założona około roku 1580 przez zarządcę książęcej kuźni Andrzeja Boguckiego – w drugiej połowie XIX wieku były już dużym ośrodkiem przemysłowym.

Warto pamiętać, że w XII wieku po podziale śląska na Górny i Dolny funkcję głównej metropolii Górnego Śląska przyjęło Opole i formalnie stan ten utrzymał się do I wojny światowej.

W roku 1815 Opole stało się siedzibą władz rejencji opolskiej – odpowiednika dzisiejszego województwa. W skład rejencji opolskiej wchodziły wtedy także tereny na których później założono Katowice. Dopiero w końcu XIX wieku Katowice wyrosły na główny ośrodek miejski Górnego Śląska.

Jak to się stało? Co wpłynęło na tak dynamiczny rozwój tej miejscowości? Bogactwa naturalne Śląska znane były już od średniowiecza, ale dopiero budowa kanału kłodnickiego na przełomie XVIII i XIX wieku pozwoliła Górnemu Śląskowi złapać wiatr w żagle i zapoczątkowała dynamiczny rozwój tutejszego przemysłu.

Od tej pory zalegające pod górnośląską ziemią pokłady rud żelaza, cynku i ołowiu ale przede wszystkim węgiel i wyroby metalowe można było stosunkowo tanio masowo transportować w głąb Niemiec.

W trzeciej dekadzie XIX wieku z Zabrza i Gliwic kanałem do Koźla i dalej Odrą do Wrocławia i Szczecina, a także kanałami do Berlina i w głąb Niemiec wywożono barkami z Górnego Śląska 50 000 ton towarów rocznie. Rozwój technologiczny skutkował także wzrostem zapotrzebowania na węgiel, który do tej pory używany był głównie w pobliżu miejsc swojego występowania.

Dzięki drodze wodnej głównymi towarami wywożonymi ze Śląska stały się węgiel kamienny i wyroby metalurgiczne. W połowie XIX wieku do portów nad kanałem doprowadzono linie kolejowe, co dodatkowo zwielokrotniło potencjał transportowy.

Od tego momentu górnośląski okręg przemysłowy zaczął przeżywać okres największej w dziejach prosperity. Uniezależnienie się od Opola, pozostającego nadal stosunkowo senną stolicą rolniczej części Górnego Śląska było tylko kwestią czasu.

Zobacz także

2022-10-09, godz. 08:21 Bunt Żeligowskiego Rankiem 8 października 1920 roku dowodzona przez generała Lucjana Żeligowskiego dywizja wyruszyła na Wilno pozorując bunt wobec dowództwa polskich sił … » więcej 2022-10-08, godz. 07:20 Emigracyjny rząd w Opolu 367 lat temu, w początkach października 1655 roku w toku wojny polsko-szwedzkiej na kilkanaście dni Opole, leżące wówczas w granicach cesarstwa austriackiego… » więcej 2022-10-02, godz. 08:20 Finał Powstania Warszawskiego Dziś przypada 77 rocznica podpisania przez dowództwo Armii Krajowej aktu honorowej kapitulacji Powstania Warszawskiego. Pytania o sens powstania warszawskiego… » więcej 2022-10-01, godz. 07:20 Pod sowieckim butem 83 lata temu brytyjski premier Winston Churchil w radiowym przemówieniu zracjonalizował sowiecką napaść na Polskę tym samym pozostawiając sobie furtkę… » więcej 2022-09-25, godz. 07:20 Polski ewenement Pojutrze we wtorek 27 września przypada 83 rocznica powstania fenomenu na skalę światową czyli Polskiego Państwa Podziemnego. » więcej 2022-09-24, godz. 19:43 Podróże kształcą I oto nadszedł wieczór i poranek dnia pierwszego roku tysiąc czterysta pierwszego od zakończenia wielkiej hidżry proroka Mahometa z Mekki do Medyny. » więcej 2022-09-18, godz. 08:26 Skok do bitwy Wczoraj minęła 78 rocznica rozpoczęcia operacji Market Garden, największej w dziejach wojen operacji powietrzno-desantowej, w której wzięła udział polska… » więcej 2022-09-17, godz. 07:22 Nóż w plecy 83 lata temu – 17 września 1939 roku wojska sowieckie bez wypowiedzenia wojny zaatakowały II Rzeczpospolitą, która już od blisko trzech tygodni prowadziła… » więcej 2022-09-11, godz. 08:20 Odsiecz Jutro przypada 339 rocznica tzw. Odsieczy wiedeńskiej czyli bitwy, w której dowodzone przez polskiego króla Jana III Sobieskiego wojska chrześcijańskiej koalicji… » więcej 2022-09-10, godz. 07:21 Zwycięstwo pod Orszą Przedwczoraj minęła 506 rocznica bitwy pod Orszą – wielkiego zwycięstwa militarnego, które dość wyjątkowo zostało w pewnym stopniu wykorzystane także… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »