Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2023-01-24, 07:56 Autor: IAR/D.Panek/dok.

Kartka z kalendarza

41 - Został zamordowany, wraz z żoną Cezonią i córką Julią Druzyllą, cesarz rzymski Kaligula.

76 - Urodził się Hadrian, cesarz rzymski z dynastii Antoninów.

1355 - Król Węgier Ludwik Węgierski wydał w Budzie przywilej dla szlachty polskiej, tak zwany budziński, w zamian za uznanie jego sukcesji w Polsce po śmierci Kazimierza Wielkiego.

1507 - Zygmunt I Stary został koronowany w katedrze na Wawelu na króla Polski.

1588 - Bitwa pod Byczyną: zwycięstwo Jana Zamoyskiego nad arcyksięciem Maksymilianem III Habsburgiem, pretendentem do tronu polskiego.

1705 - Urodził się Farinelli, właściwe nazwisko Carlo Broschi, słynny XVIII-wieczny włoski śpiewak, jeden z ostatnich wielkich kastratów w historii opery.

1732 - Urodził się Pierre-Augustin Caron de Beaumarchais, francuski komediopisarz, jeden z inspiratorów rewolucji francuskiej.

1749 - Urodził się Charles James Fox, angielski mąż stanu, przywódca wigów, zwolennik zniesienia niewolnictwa, niepodległości Stanów Zjednoczonych i rewolucji francuskiej.

1793 - Wojska pruskie pod dowództwem feldmarszałka Wicharda Joachima Heinricha von Möllendorfa rozpoczęły zajmowanie terenów przyznanych Prusom w ramach II rozbioru Polski. 230. rocznica

1804 - Urodził się Józef Dietl, lekarz, polityk, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezydent Krakowa w latach 1866-1874. Do jego zasług należą: rozpropagowanie fizykoterapii, leczenia higieniczno-dietetycznego oraz balneologii.

1843 - Została założona Politechnika Lwowska, która powstała na bazie oddziałów tamtejszej szkoły realnej. Uroczyste otwarcie nastąpiło 4 listopada 1844 roku.

1848 - James Marshall znalazł w stanie Kalifornia samorodek złota. Datę tę przyjmuje się za początek amerykańskiej gorączki złota.

1862 - Bukareszt został proklamowany stolicą Rumunii. W XIX i XX wieku miasto przeszło wiele zmian i stało się centrum kulturalnym i medialnym Rumunii.

1864 - Urodził się Andrzej Niemojewski, poeta młodopolski, prozaik, dramaturg, publicysta, społecznik i pionier ruchu wolnomyślicielskiego na ziemiach polskich.

1874 - Urodził się Witold Orłowski, lekarz internista, pedagog, profesor uniwersytetów - Jagiellońskiego i Warszawskiego, autor ponad 200 prac naukowych, w tym ośmiotomowej "Nauki o chorobach wewnętrznych” i podręcznika "Zarys ogólnej diagnostyki lekarskiej”.

1899 - Urodził się Feliks Rybicki, kompozytor, pianista, dyrygent, pedagog. W latach 50. XX wieku profesor dyrygentury w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Sopocie. Przez lata związany z Polskim Radiem, jako dyrygent i kompozytor.

1908 - Urodziła się Barbara Ludwiżanka, aktorka, współpracująca z teatrami Krakowa, Łodzi i Warszawy, najdłużej związana z Teatrem Współczesnym w Warszawie.

1908 - Brytyjski wojskowy i pisarz Robert Baden-Powell założył młodzieżowy ruch skautingu. Tego dnia została opublikowana jego książka "Skauting dla chłopców".

1917 - Urodził się Ernest Borgnine, amerykański aktor filmowy i telewizyjny. Laureat Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za rolę w filmie "Marty" z 1955 roku.

1918 - Urodził się Gottfried von Einem, austriacki kompozytor, związany z teatrem, doradca muzyczny opery w Dreźnie.

1918 - Zmarła Walentyna Łempicka, franciszkanka, Służebnica Boża. Żyła w ubóstwie z wyboru, wyróżniała się wrażliwością, pomagała ubogim - na przykład polecała rozdawać potrzebującym pieniądze składane do skarbonki świętego Antoniego.

1920 - Urodził się Lech Bądkowski, pisarz, dziennikarz, tłumacz oraz kaszubski działacz polityczny, kulturalny i społeczny - współtwórca Zrzeszenia Kaszubskiego.

1920 - Zmarł włoski malarz Amadeo Modigliani.

1921 - Urodził się Tadeusz Zawadzki, pseudonim "Zośka", harcmistrz, dowódca warszawskich grup szturmowych Szarych Szeregów, podporucznik Armii Krajowej.

1921 - Urodził się Zygmunt Kęstowicz, aktor. Znany z teatralnych ról, między innymi Wacława w "Zemście" Aleksandra Fredry, Poloniusza w "Hamlecie" Williama Szekspira.

1921 - Urodził się Tony Halik, podróżnik, lotnik, dziennikarz, reżyser filmów dokumentalnych, autor programów telewizyjnych o tematyce podróżniczej, między innymi przez ponad 20 lat prowadził z żoną Elżbietą Dzikowską programy dla Telewizji Polskiej: "Tam gdzie pieprz rośnie”, "Tam gdzie rośnie wanilia”, "Tam, gdzie kwitną migdały”, "Pieprz i wanilia”.

1922 - Urodził się Władysław Skubisz ps. „Pingwin”, żołnierz Armii Krajowej, podoficer oddziału dywersyjnego Inspektoratu AK Rzeszów, uczestnik akcji Kośba w Rzeszowie, odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

1925 - Rada Ministrów RP podjęła decyzję o budowie w Warszawie Grobu Nieznanego Żołnierza.

1931 - Urodził się Jan Bratkowski, reżyser teatralny i telewizyjny.

1935 - Browar z Newark w stanie Nowy Jork wyprodukował pierwsze piwo w puszkach - Krueger's Cream Ale oraz Krueger's Fines Beer.

1936 - Urodził się Andrzej Popiel, aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, bas-baryton, od 1974 roku członek zespołu Teatru Muzycznego w Gdyni, tenisista i sędzia tenisowy, działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL.

1943 - Urodziła się Sharon Tate, amerykańska aktorka i modelka, żona polskiego reżysera Romana Polańskiego.

1944 - Sowiecka komisja specjalna pod przewodnictwem profesora Nikołaja Burdenki, po ekshumacji 925 odpowiednio spreparowanych ciał polskich oficerów, ogłosiła, że za zbrodnię na Polakach w Katyniu odpowiadają Niemcy, którzy mieli się jej dopuścić między wrześniem a grudniem 1941 roku. Przez wiele lat władze Związku Radzieckiego przekonywały światową opinie publiczną, że sprawcami zbrodni katyńskiej byli Niemcy.

1948 - W Krakowie w więzieniu przy ulicy Montelupich stracono 21 niemieckich zbrodniarzy z Auschwitz, skazanych na karę śmierci przez Najwyższy Trybunał Narodowy w tak zwanym pierwszym procesie oświęcimskim.

1965 - Zmarł Winston Leonard Spencer Churchill, brytyjski mąż stanu, premier w latach 1940-1945 i 1951-1955.

1972 - Zmarł Bolesław Olszewicz, geograf, historyk geografii i kartografii, założyciel Polskiego Towarzystwa Geograficznego, od 1946 roku profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, członek Międzynarodowej Akademii Historii Nauki w Paryżu.

1972 - W dżungli na wyspie Guam znaleziono japońskiego żołnierza Shoichi Yokoi, ukrywającego się od czasu zajęcia wyspy przez wojska amerykańskie w 1944 roku. W ojczyźnie zgotowano weteranowi uroczyste powitanie. Choć zawarł małżeństwo, nie przystosował się do życia we współczesnej Japonii. Kilka razy wracał na Guam.

1978 - W północno-zachodniej Kanadzie rozbił się radziecki satelita szpiegowski Kosmos 954 z reaktorem atomowym na pokładzie, powodując skażenie radioaktywne na obszarze 124 tysięcy kilometrów kwadratowych.

1979 - Zmarł Tadeusz Białoszczyński, aktor filmowy i teatralny. Wystąpił między innymi w filmach: "Kościuszko pod Racławicami", "Krzyżacy", "Panny z Wilka", "Ziemia obiecana" oraz serialu "Stawka większa niż życie".

1981 - Przy Międzyzakładowym Komitecie Założycielskim NSZZ "Solidarność" Mazowsze powołano prasową Agencję "Solidarność".

1982 - Zmarł Henryk Kowalski, polski skrzypek, pochodzenia żydowskiego, tak zwane "cudowne dziecko". Już w wieku siedmiu lat dawał recitale w wielu miastach Polski.

1983 - Zmarł George Cukor, amerykański producent filmowy, mistrz komedii: "Narodziny gwiazdy”, "Żebro Adama”, "Romeo i Julia”, "Dama kameliowa”, "Filadelfijska opowieść”, "Przeminęło z wiatrem" i "Raport Chapmana”.

1989 - Zmarł Ted Bundy, amerykański seryjny morderca. Był jednym z najkrwawszych seryjnych zabójców w historii USA.

2000 - Zmarł Jerzy Łanowski, filolog antyczny, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, założyciel Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Greckiej, członek Polskiego Komitetu Olimpijskiego.

2001 - Powstała Platforma Obywatelska. Jej głównymi założycielami byli Andrzej Olechowski, Maciej Płażyński i Donald Tusk.

2003 - Zginął w wypadku samochodowym Waldemar Goszcz, aktor, model i piosenkarz. Popularność przyniosła mu rola Adama w telenoweli "Adam i Ewa”. Był jednym z twórców hymnu akcji "I ty możesz zostać świętym Mikołajem”.

2004 - Zmarł Leônidas da Silva, legendarny piłkarz brazylijski, nazywany "czarnym brylantem”.

2005 - Zmarł Władysław Panas, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, literaturoznawca, redaktor naczelny "Roczników Humanistycznych".

2007 - Zmarła Krystyna Feldman, aktorka teatralna i filmowa, uważana za mistrzynię drugiego planu i jedną z najbardziej charakterystycznych polskich aktorek.

2013 - Zmarła Zofia Garlińska-Hansen, architekt, urbanistka, przedstawicielka modernizmu w architekturze.

2016 - Zmarł Marvin Minsky, amerykański naukowiec, zajmujący się badaniami nad sztuczną inteligencją.

2017 - Zmarł Bolesław Karpiel Bułecka, muzyk ludowy i artysta stolarz. Nagrał kompletny zbiór utworów podhalańskich z własnym komentarzem dla Polskiego Radia.

2020 - Zmarł Seamus Mallon, były wicepremier Irlandii Północnej, jeden z architektów porozumienia wielkopiątkowego z 1998 roku.

2020 - We Francji potwierdzono dwa pierwsze w Europie przypadki zachorowań na COVID-19.

2021 - Zmarł profesor Franciszek Kokot, rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Był nefrologiem i endokrynologiem, autorem ponad 650 prac naukowych. Jego imieniem nazwano źródło leczniczej wody mineralnej w Wysowej-Zdroju. Urodził się 24 listopada 1929 roku.

2022 - Zmarł Tadeusz Bradecki, aktor i reżyser teatralny, dramaturg. Grał między innymi u Jerzego Grzegorzewskiego, Andrzeja Wajdy, Giovanniego Pampiglione.

24 stycznia - Dzień Wiedzy o Zespole Möbiusa, rzadkim zespole wad wrodzonych, opisanym po raz pierwszy przez niemieckiego neurologa Paula Juliusa Möbiusa.

24 stycznia - Światowy Dzień Środków Masowego Przekazu.

24 stycznia - Międzynarodowy Dzień Edukacji.

24 stycznia - Światowy Dzień Kultury Afrykańskiej i Pochodzącej z Afryki.

(skrót)

Zobacz także

2024-04-24, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 24 kwietnia - Dzień Solidarności z Narodem Ormiańskim. 24 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Solidarności Młodzieży. 24 kwietnia - Międzynarodowy Dzień… » więcej 2024-04-23, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 23 kwietnia - Uroczystość Świętego Wojciecha, biskupa, męczennika, jednego z patronów Polski. 23 kwietnia - Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich… » więcej 2024-04-22, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 22 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Matki Ziemi, święto ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2009 roku. 22 kwietnia - W Polsce - Dzień Ziemi. » więcej 2024-04-21, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 21 kwietnia - Parilia - urodziny Rzymu. » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 20 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Wolnej Prasy, ogłoszony w 1991 roku z inicjatywy organizacji Reporterzy bez Granic. 20 kwietnia - Dzień Języka Chińskiego… » więcej 2024-04-19, godz. 02:11 Kartka z kalendarza 19 kwietnia - Dzień Pamięci Ofiar Holocaustu i Powstania w Getcie Warszawskim. 19 kwietnia - Eswatini, czyli „kraj ludu Suazi” - państwo w południowej… » więcej 2024-04-18, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 18 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków, ustanowiony przez Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków i Miejsc Historycznych i wpisany przez UNESCO… » więcej 2024-04-17, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 17 kwietnia - Światowy Dzień Chorych na Hemofilię, ustanowiony w 1989 roku przez Światową Federację Hemofilii. » więcej 2024-04-16, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 16 kwietnia - Święto Wojsk Inżynieryjnych - Dzień Sapera, obchodzony przez Wojsko Polskie, dla upamiętnienia sforsowania Odry i Nysy Łużyckiej przez wojska… » więcej 2024-04-15, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 15 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Kombatanta. 15 kwietnia - Światowy Dzień Trzeźwości. 15 kwietnia - Światowy Dzień Sztuki. » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »