Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2023-01-11, 08:00 Autor: IAR/D.Panek/dok.

Kartka z kalendarza

1386 - Poselstwo polskiej szlachty zawarło na zamku w Wołkowysku umowę z Władysławem Jagiełłą, na mocy której miał on objąć polski tron oraz ożenić się z Jadwigą Andegaweńską.

1397 - Papież Bonifacy IX wyraził zgodę na utworzenie Wydziału Teologicznego przy Akademii Krakowskiej.

1558 - Powódź wywołana przez sztorm na Bałtyku całkowicie zniszczyła Łebę. Port został całkowicie zdewastowany.

1638 - Urodził się Niels Stensen, duński biskup, lekarz i przyrodnik. Jako pierwszy zauważył, że skorupa ziemska odzwierciedla historię planety, a skamieniałości były kiedyś żywymi zwierzętami. Został beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II w 1988. Zmarł 25 listopada 1686 roku.

1693 - W trzęsieniu ziemi na Sycylii i Malcie zginęło około 60 tysięcy osób. Zniszczonych zostało 45 miast.

1700 - W Rosji w miejsce kalendarza bizantyńskiego wprowadzono kalendarz juliański. Po 31 grudnia 7208 nastał 1 stycznia 1700 roku.

1793 - Francuski rewolucyjny Konwent Narodowy skazał pozbawionego władzy króla Ludwika XVI na karę śmierci.

1800 - Urodził się Ányos Jedlik, węgierski fizyk, wynalazca. W 1829 roku skonstruował silnik na prąd stały, a w 1861 skonstruował dynamo elektryczne.

1851 - W Chinach wybuchło powstanie tajpingów. Podczas tego trwającego 13 lat powstania ludowego zginęło, co najmniej 20 milionów ludzi.

1859 - Urodził się George Curzon, brytyjski arystokrata i polityk Partii Konserwatywnej, wicekról Indii i minister spraw zagranicznych.

1906 - Otwarto konsulat USA w Toruniu. Pełnił funkcje gospodarcze, polityczne i handlowe, a głównie imigracyjne.

1909 - Urodził się Edward Ran, właściwie Edward Fiszmajster, pierwszy polski bokser zawodowy.

1917 - Ignacy Jan Paderewski przedstawił koncepcję utworzenia Stanów Zjednoczonych Polski.

1919 - Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wydał dekret o obowiązkowym ubezpieczeniu pracowników na wypadek choroby.

1920 - Urodził się Ryszard Baranowski, matematyk, fizyk, agronom, specjalizujący się w agrofizyce, nauczyciel akademicki związany z uczelniami we Wrocławiu i Opolu.

1922 - W Toronto po raz pierwszy zastosowano insulinę.

1926 - Urodził się Jerzy Ofierski, artysta estradowy, autor felietonów. W czasie II wojny światowej Żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych i Batalionów Chłopskich.

1926 - Polski Związek Hokeja na Lodzie został przyjęty do Międzynarodowej Federacji Hokeja na Lodzie.

1929 - Urodziła się Wanda Wiłkomirska, jedna z czołowych skrzypaczek XX wieku.

1930 - Urodził się Witold Skaruch, aktor, teatralny, filmowy i telewizyjny oraz reżyser teatralny. Wystąpił między innymi w filmach: "Nic śmiesznego", "Ajlawju", "Nie lubię poniedziałku", "Pan Wołodyjowski", "Pieczone gołąbki". Zmarł 17 lutego 2010 roku.

1935 - Zmarła Marcelina Sembrich-Kochańska, śpiewaczka operowa, gwiazda nowojorskiej Metropolitan Opera.

1936 - Urodził się Marian Kociniak, aktor filmowy i teatralny. Popularność zdobył rolą Franka Dolasa w filmie "Jak rozpętałem drugą wojnę światową” oraz grając Murgrabię w serialu "Janosik”.

1940 - W Siedlcach zanotowano najniższą temperaturę w historii Polski - minus 41 stopni Celsjusza. Według niezarejestrowanych formalnie zapisów jeszcze ostrzejsza zima panowała w 1929 roku. 10 lutego w Rabce padł wtedy rekord zimna - minus 46 stopni.

1941 - Zmarł Emanuel Lasker, niemiecki szachista pochodzenia żydowskiego, drugi mistrz świata w szachach.

1951 - W Nevadzie, około 105 kilometrów na północny zachód od Las Vegas, utworzono poligon atomowy w celu testowania broni jądrowej.

1953 - Austriak Josef Bradl wygrał 1. Turniej Czterech Skoczni. Tuż za nim uplasowali się dwaj Norwegowie: Halvor Nas oraz Asgeir Dolplads.

1957 - Rozwiązano Związek Młodzieży Polskiej, który powstał w 1948 z połączenia kilku organizacji młodzieżowych. W miejsce ZMP powołano do życia Związek Młodzieży Socjalistycznej i Związek Młodzieży Wiejskiej.

1965 - Urodziła się Edyta Bartosiewicz, piosenkarka, autorka tekstów, kompozytor, producent muzyczny. Pięciokrotna laureatka nagrody polskiego przemysłu fonograficznego "Fryderyk".

1978 - Kilkudziesięciu naukowców i artystów powołało Towarzystwo Kursów Naukowych. Było to stowarzyszenie, którego działalność była alternatywą dla nauczania na uczelniach państwowych.

1982 - Rada Atlantycka potępiła wprowadzenie stanu wojennego w Polsce i zaleciła państwom NATO wprowadzenie sankcji wobec PRL.

1983 - W Warszawie zmarł profesor Adam Kersten, historyk, badacz dziejów XVII-wiecznej Rzeczypospolitej. Konsultant historyczny filmu i serialu telewizyjnego "Pan Wołodyjowski", współautor scenariusza do filmu "Potop".

1990 - 300 tysięcy Litwinów demonstrowało w Wilnie, domagając się niepodległości. 24 lutego 1990 odbyły się pierwsze wolne wybory w Litewskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej.

1992 - Zmarł Edward Jancarz, żużlowiec, trener, legenda polskiego żużla. Wielokrotny reprezentant Polski w zawodach międzynarodowych.

2001 - Zmarł Ignacy Machowski, aktor filmowy i teatralny. Zagrał w teatrze ponad 600 ról, przeszło 50 w filmie, ponad 100 w Teatrze Telewizji i tysiące w spektaklach radiowych.

2001 - Zmarł Jarema Stępowski, aktor i piosenkarz. Zagrał w ponad 20 filmach, w tym w: "Ewa chce spać", "Giuseppe w Warszawie", "Awantura o Basię" oraz w serialu "Wojna domowa". Występował też w Kabarecie Starszych Panów. Urodził się 15 stycznia 1925 roku.

2003 - Kończący urzędowanie gubernator Illinois George Ryan ułaskawił wszystkich 167 skazanych na karę śmierci w tym stanie, zamieniając wyroki 164 z nich na dożywocie, a trzech na 40 lat pozbawienia wolności.

2005 - Zmarł Jerzy Pawłowski, szermierz, pięciokrotny medalista Igrzysk Olimpijskich, siedmiokrotny zdobywca złotych medali na mistrzostwach świata.

2008 - Zmarł Edmund Hillary, nowozelandzki himalaista i polarnik, z zawodu pszczelarz, w latach 1951-1952 uczestnik trzech wypraw himalajskich.

2008 - W Warszawie zmarł Mieczysław Widaj, w latach 1946-1956 członek władz Wojskowego Sądu Rejonowego, a następnie Naczelnego Sądu Wojskowego, odpowiedzialny za ponad 100 wyroków śmierci na żołnierzy i działaczy podziemia niepodległościowego.

2014 - Zmarł Ariel Szaron, izraelski polityk i dowódca wojskowy, minister w wielu rządach tworzonych przez prawicową partię Likud, premier Izraela w latach 2001-2006.

2021 - Papież Franciszek w motu proprio "Spiritus Domini” dokonał zmiany w prawie kanonicznym zezwalając kobiety na posługę akolity i lektora.

2022 - Zmarł David Sassoli, włoski socjaldemokrata, przewodniczący Parlamentu Europejskiego. 1. rocznica

11 stycznia - Dzień Wegetarian.

(skrót)

Zobacz także

2024-03-08, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 8 marca - Międzynarodowy Dzień Praw Kobiet. » więcej 2024-03-07, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 7 marca 322 pne. - Zmarł Arystoteles, grecki filozof. Jeden z trzech - obok Sokratesa i Platona - najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji. Był twórcą… » więcej 2024-03-06, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 6 marca - Europejski Dzień Pamięci o Sprawiedliwych. Jest poświęcony pamięci osób, które sprzeciwiały się ustrojom totalitarnym i masowym zbrodniom w… » więcej 2024-03-05, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 5 marca - Dzień Wiedzy o Dysocjacyjnych Zaburzenia Osobowości. 5 marca - Dzień Europejskiego Geodety i Geoinformacji, obchodzony od 2012 z inicjatywy Europejskiej… » więcej 2024-03-04, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 4 marca - Na Litwie obchodzone są Kaziuki - w Wilnie odpustowy jarmark z okazji święta Świętego Kazimierza. 4 marca - Światowy Dzień Nauk Inżynieryjnych… » więcej 2024-03-03, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 3 marca - Międzynarodowy Dzień dla Ucha i Słuchu - ustanowiony z inicjatywy światowej organizacji zdrowia WHO 3 marca - Międzynarodowy Dzień Pisarzy… » więcej 2024-03-02, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 02 marca 1333 - Zmarł Władysław Łokietek, książę kujawsko-łęczycki, król Polski. Rozpoczął proces scalania ziem polskich: zajął Kraków, odzyskał… » więcej 2024-03-01, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 1 marca - Światowy Dzień Obrony Cywilnej, ustanowiony przez zgromadzenie ogólne Międzynarodowej Organizacji Obrony Cywilnej w 1990 roku. 1 marca - Międzynarodowy… » więcej 2024-02-29, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 29 lutego - Dzień Chorób Rzadkich obchodzony co roku ostatniego dnia lutego, zapoczątkowany przez Europejską Federację Rodziców Pacjentów i Pacjentów z… » więcej 2024-02-28, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 28 lutego - Dzień Chorób Rzadkich. 28 lutego - Święto narodowe Finlandii - Dzień Kalewali, obchodzony w rocznicę opublikowania w 1835 roku eposu narodowego… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »