Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-12-21, 00:01 Autor: Bolesław Bezeg / PAP

Kartka z kalendarza

27 lat temu 21 grudnia 1995 roku polski premier Józef Oleksy został oskarżony podczas przemówienia w Sejmie przez ministra spraw wewnętrznych Andrzeja Milczanowskiego o związki z rosyjskim wywiadem.
Ciekawostką jest to, że ani premiera nie aresztowano za szpiegostwo, ani ministra nie ukarano za zniesławienie.

1796 - W Miasocie koło Mołodeczna urodził się Tomasz Zan, poeta, współzałożyciel Towarzystwa Filomatów, założyciel Związku Promienistych, prezes Zgromadzenia Filaretów (1820-1823); w latach 1824-1837 na zesłaniu.


1807 - Książę Fryderyk August wydał tzw. dekret grudniowy, na mocy którego formalnie znoszono poddaństwo chłopów poprzez przyznanie im prawa swobodnego przenoszenia się z miejsca na miejsce w granicach Księstwa Warszawskiego.


1829 - W Poznaniu zmarł Teofil Wolicki, arcybiskup gnieźnieński i poznański.


1830 - Dyktator Powstania Listopadowego Józef Chłopicki rozwiązał Rząd Tymczasowy, powołując w jego miejsce Radę Najwyższą Narodową. Prezesem został dotychczasowy szef Rządu Tymczasowego książę Adam Czartoryski.


1864 - W Krakowie urodził Maksymilian Gumplowicz, historyk i etnograf, działacz Towarzystwa Szkoły Ludowej.


1867 - Galicja pod zaborem austriackim uzyskała autonomię na mocy tzw. konstytucji grudniowej, którą wydał cesarz Franciszek Józef I.


1867 - W Jabłonicy Polskiej na Podkarpaciu urodził się Jan Stapiński, polityk, poseł do parlamentu wiedeńskiego i na Sejm II RP jeden z twórców polskiego ruchu ludowego.


1874 - W Warszawie urodził się Tadeusz Boy-Żeleński, pisarz, poeta, tłumacz literatury francuskiej, krytyk literacki, działacz społeczny.


1878 - We Lwowie urodził się Jan Łukasiewicz, matematyk, logik, filozof, dwukrotny rektor Uniwersytetu Warszawskiego, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego w rządzie Ignacego Jana Paderewskiego (1919).


1885 - W Ząbkowicach urodziła się Anna Podgórska, nauczycielka, działaczka społeczna i niepodległościowa, uczestniczka Powstania Warszawskiego.


1890 - W Krośnie urodził się Jan Konstanty Dąbrowski, historyk średniowiecza, profesor uniwersytetów wileńskiego i krakowskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności.


1896 - W Wielkich Łukach na Białorusi, według innych źródeł w Warszawie, urodził się Konstanty Rokossowski, członek partii bolszewickiej, od 1918 r. w Armii Czerwonej; w czasie II wojny światowej pod jego dowództwem w ramach Frontu Białoruskiego walczyła 1 Armia Wojska Polskiego; w latach 1949-1956 minister obrony narodowej Polski, wicepremier, członek BP KC PZPR; marszałek Polski i ZSRS.


1919 - W Warszawie powstał Polski Związek Piłki Nożnej.


1924 - W Krakowie urodził się Mieczysław Jahoda, operator filmowy i reżyser, autor zdjęć m.in. do "Krzyżaków" (1960), "Rękopisu znalezionego w Saragossie", "Szyfrów" i "Nie lubię poniedziałku".


1927 - Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów utworzono Polskie Zakłady Lotnicze (PZL) z siedzibą w Warszawie.


1932 - W Warszawie zmarł Karol Stryjeński, rzeźbiarz, architekt, plastyk, dyrektor Instytutu Propagandy Sztuki.


1939 - Prezydent Warszawy Stefan Starzyński został rozstrzelany przez gestapo w mieście lub jego okolicach. Według ustaleń Pionu Śledczego IPN zbrodni dokonano pomiędzy 21 a 23 grudnia. Zbrodni dokonali funkcjonariusze gestapo: oberscharfuehrer Hermann Schimmann, hauptscharfuehrer Weber i unterscharfuehrer Perlbach. Nie zdołano ustalić nazwisk funkcjonariuszy wydających rozkazy.


1944 - Gen. Leopold Okulicki został mianowany przez prezydenta RP Władysława Raczkiewicza komendantem Armii Krajowej.


1948 - Plenum KC PZPR wybrało Bolesława Bieruta przewodniczącym PZPR.


1950 - W Penley (Wielka Brytania) zmarł Jan Piłsudski, prawnik, polityk, wicemarszałek sejmu i minister skarbu II RP, brat marszałka Józefa Piłsudskiego.


1951 - W Stargardzie Szczecińskim urodził się Przemysław Gintrowski, bard Solidarności, kompozytor, muzyk.


1961 - W Warszawie w niejasnych okolicznościach zginął Henryk Holland, działacz komunistyczny, socjolog, dziennikarz; aresztowany pod zarzutem szpiegostwa i poddany wielogodzinnym przesłuchaniom, wypadł z okna własnego mieszkania podczas rewizji prowadzonej przez Służbę Bezpieczeństwa; część historyków nie wyklucza, że był to mord polityczny SB.


1964 - Premiera filmu Aleksandra Forda "Pierwszy dzień wolności" wg dramatu Leona Kruczkowskiego.


1973 - W Wodzisławiu Śląskim urodził się Tomasz Sikora, biathlonista, wicemistrz olimpijski z Turynu (2006), mistrz świata, wielokrotny medalista mistrzostw Europy.


1981 - Stan wojenny: Ambasador PRL w Waszyngtonie Romuald Spasowski poprosił władze USA o azyl polityczny.


1987 - Premiera filmu "Magnat" w reżyserii Filipa Bajona.


1988 - W Warszawie zmarł Bohdan Czeszko, pisarz, scenarzysta, publicysta, autor m.in. powieści "Pokolenie", "Przygoda w kolorach"; żołnierz Gwardii Ludowej i Armii Ludowej, powstaniec warszawski.


1991 - W Warszawie zmarł Waldemar Kazanecki, kompozytor, pianista; autor muzyki do kilkuset filmów, m.in. "Hrabiny Cosel", "Nocy i dni" oraz serialu telewizyjnego "Czarne chmury".


1992 - W Krakowie Polska, Czechosłowacja i Węgry zawarły umowę o powołaniu Środkowoeuropejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (CEFTA).


1995 - Minister Spraw Wewnętrznych Andrzej Milczanowski przestawił z trybuny sejmowej informację o utrzymywaniu przez premiera rządu Józefa Oleksego kontaktów z wywiadem rosyjskim. Wywołało to gwałtowny polityczny kryzys, a Oleksy w styczniu 1996 r., po wszczęciu śledztwa przez wojskową prokuraturę, ustąpił z fotela szefa rządu. Śledztwo zostało w kwietniu umorzone.


1997 - W Warszawie zmarł Jan Wilkowski, reżyser, aktor pedagog, jeden z najwybitniejszych twórców polskiego teatru lalkowego.


1998 - W Poznaniu zmarł prof. Jerzy Topolski, specjalista w dziedzinie metodologii i teorii historii.


1999 - W Warszawie zmarł Hubert Antoszewski, aktor, lalkarz, animator postaci psa Pankracego w telewizyjnym programie "Piątek z Pankracym".


2007 - Polska, razem z ośmioma nowymi krajami UE, przystąpiła do układu z Schengen, znoszącego kontrolę na wewnętrznych granicach państw-sygnatariuszy dokumentu.


2011 – Pięciu polskich żołnierzy zginęło w przeprowadzonym przez Talibów ataku w afgańskiej prowincji Ghazni.


2015 - W Poznaniu zmarł o. Jan Góra, dominikanin, duszpasterz akademicki, twórca i organizator dorocznych spotkań młodych na Polach Lednickich.


2016 – W Mogilanach zmarł mjr Zbigniew Paliwoda ps. „Jur”, ostatni żołnierz zgrupowania mjr. Kurasia „Ognia”. Uczestniczył m.in. w brawurowej akcji rozbicia więzienia św. Michała w Krakowie przeprowadzonej 18 sierpnia 1946 r.

Zobacz także

2024-01-19, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 19 stycznia - Wierni Kościoła wschodniego obchodzą Święto Jordanu, nazywane też Chrztem Pańskim. Jest ono jednym z dwunastu wielkich świąt prawosławnych… » więcej 2024-01-18, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 18 stycznia - Rozpoczyna się Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. 18 stycznia - Międzynarodowy Dzień Kubusia Puchatka, ustanowiony na pamiątkę urodzin… » więcej 2024-01-17, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 17 stycznia - Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce. » więcej 2024-01-16, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 16 stycznia - Światowy Dzień Śniegu. » więcej 2024-01-14, godz. 18:23 Kartka z kalendarza 15 stycznia - Dzień Wikipedii, obchodzony w rocznicę rozpoczęcia wielojęzycznego projektu internetowej encyklopedii w 2001 roku. » więcej 2024-01-14, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 14 stycznia - Światowy Dzień Logiki. 14 stycznia - Dzień Osób Nieśmiałych. » więcej 2024-01-13, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 13 stycznia - Dzień Obrońców Wolności, obchodzony na Litwie w rocznicę tragicznych wydarzeń w Wilnie w 1991 roku. Tego dnia od kul i pod gąsienicami czołgów… » więcej 2024-01-12, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 12 stycznia - 29 rok przed naszą erą - Nastał Pokój Rzymski - Pax Romana. Początek tego okresu wyznacza zakończenie wojen domowych u schyłku istnienia republiki… » więcej 2024-01-11, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 11 stycznia - Dzień Wegetarian. » więcej 2024-01-10, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 10 stycznia - Światowy Dzień Obniżania Kosztów Energii. » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »