Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-11-30, 00:01 Autor: PAP

Kartka z kalendarza

763 lata temu 30 listopada 1259 roku rozpoczął się tzw. drugi najazd tatarski na Polskę. Zagony najeźdźców dotarły do wschodnich krańców księstwa opolsko-raciborskiego.

78 lat temu - 30 listopada 1944 r. miał miejsce jeden z ostatnich alianckich nalotów na Opole.


1427 - W Krakowie urodził się przyszły król Polski Kazimierz IV Jagiellończyk.


1591 - W Strachocinie koło Sanoka urodził się Andrzej Bobola, jezuita, zamordowany przez Kozaków w czasie rzezi w Janowie Poleskim w 1657 r.; kanonizowany przez papież Piusa XI w 1938 r.; w 2002 r. ogłoszony patronem Polski.


1735 - W Czerniejewie w Wielkopolsce urodził się Onufry Kopczyński, pijar, pedagog, gramatyk; członek Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych i Towarzystwa Przyjaciół Nauk; autor podręcznika "Gramatyka dla szkół narodowych".


1768 - W Żninie urodził się Jędrzej Śniadecki, chemik, lekarz. Twórca polskiego słownictwa chemicznego i autor pierwszego polskiego podręcznika chemii.


1783 - Urodził się Andrzej Dybek, lekarz, chirurg wojskowy w latach 1812-1813 naczelny chirurg armii polskiej podczas rosyjskiej kampanii Napoleona.


1808 - Szarża polskiego 3 szwadronu 1 Pułku Szwoleżerów Gwardii Cesarskiej na przełęcz Somosierra otworzyła Napoleonowi drogę na Madryt.


1864 - W majątku Hucisko w Kaliskiem urodził się Andrzej Mielęcki, lekarz, założyciel polskich towarzystw i organizacji na Śląsku; w 1920 r. członek Polskiej Komisji Plebiscytowej w Katowicach; zamordowany przez niemieckich nacjonalistów w sierpniu 1920 r.


1868 - W Poznaniu zmarł Hipolit Cegielski, przemysłowiec, założyciel fabryki narzędzi i maszyn rolniczych w Poznaniu; poseł do sejmu pruskiego (1849); wydawca "Gazety Polskiej" i "Dziennika Poznańskiego"; współzałożyciel Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk; od 1865 r. prezes Centralnego Towarzystwa Gospodarczego.


1869 - Urodził się Stanisław Wyrzykowski, poeta, pisarz, tłumacz okresu Młodej Polski.


1880 - W Warszawie urodził się Adam Czerniaków, inżynier, pedagog, działacz społeczny i samorządowy, senator RP; w czasie niemieckiej okupacji przewodniczący Rady Żydowskiej w warszawskim getcie; popełnił samobójstwo 23 lipca 1942 r. w obliczu rozpoczętej przez Niemców likwidacji getta i wywozu ludności żydowskiej do obozu zagłady w Treblince.


1888 - W Krzyworówni na Huculszczyźnie urodził się Stanisław Vincenz, prozaik, eseista, filozof kultury; autor powieści "Na wysokiej połoninie”, uhonorowany medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów świata za pomoc Żydom w czasie II wojny światowej.


1889 - Urodził się Andrzej Teslar, poeta, tłumacz literatury, major Wojska Polskiego.


1904 - W Kowenicach koło Sambora urodził się Andrzej Kuśniewicz, prozaik, eseista, poeta; autor "Lekcji martwego języka", "Króla Obojga Sycylii", "Mieszanin obyczajowych".


1913 - W Jabłonce w powiecie brzozowskim urodził się kpt. Romuald Rajs, "Bury"; dowódca 1 kompanii szturmowej 3 Brygady Wileńskiej AK (1944), II szwadronu 5 Brygady Wileńskiej AK, następnie 3 Brygady Wileńskiej NZW; odpowiedzialny za pacyfikację w 1946 r. kilku białoruskich wsi nieopodal Bielska Podlaskiego, w których zginęło około 80 cywilów, w tym kobiety i dzieci; aresztowany przez UB w 1948 r.; skazany na karę śmierci i stracony w grudniu 1949 r.


1917 - Urodziła się Joanna Guze, historyk sztuki, popularyzatorka malarstwa, tłumaczka literatury francuskiej i rosyjskiej.


1922 - W Łęczycy urodził się Józef Szczepański, ps. Ziutek, poeta, członek Grup Szturmowych Szarych Szeregów; w Powstaniu Warszawskim dowodził jedną z drużyn "Parasola", z którą walczył na Woli i Starym Mieście; ranny, zmarł 10 września 1944 r. w szpitalu powstańczym.


1930 - Urodził się Andrzej Gąsiennica-Roj, narciarz, alpejczyk, wielokrotny mistrz i reprezentant Polski, olimpijczyk z Oslo w 1952 i Cortina d'Ampezzo w 1956 r.


1960 - W Waszyngtonie zmarł gen. Antoni Chruściel, "Nurt", "Monter", komendant Okręgu Warszawa ZWZ-AK, bezpośredni dowódca sił zbrojnych w czasie Powstania Warszawskiego.Po kapitulacji powstania przebywał w oflagu koło Norymbergi. Po wojnie był w Londynie zastępcą Szefa Sztabu Głównego Polskich Sił Zbrojnych, później - Inspektorem Komisji Likwidacyjnej. Władze PRL pozbawiły go polskiego obywatelstwa, decyzję tę uchylono dopiero 11 lat po jego śmierci. Trzykrotnie odznaczony krzyżem Virtuti Militari i trzykrotnie Krzyżem Walecznych.


1961 - W Warszawie zmarł Stanisław Kazuro, kompozytor, dyrygent, pedagog muzyczny.


1962 - W Warszawie w trakcie prac związanych z poszerzaniem Trasy W-Z przesunięto o 21 metrów zabytkowy kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny.


1988 - Debata szefa prorządowego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Alfreda Miodowicza z liderem Solidarności Lechem Wałęsą, bezpośrednio transmitowana przez telewizję.


1993 - Premiera filmu "Lista Schindlera" w reżyserii Stevena Spielberga.


1993 - W Stanach Zjednoczonych zmarł prof. Wacław Jędrzejewicz, żołnierz Legionów Polskich, dyplomata, polityk, historyk, jeden z twórców i wieloletni prezes Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku.


1994 - W Krakowie zostało otwarte Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha.


2010 - W Warszawie zmarła Gabriela Kownacka, aktorka, występowała m.in. w warszawskich teatrach Kwadrat, Współczesny, Studio i Teatrze Narodowym; odtwórczyni roli Anity w komedii muzycznej "Hallo Szpicbródka", telewizyjnej publiczności znana jako Anka z serialu "Rodzina zastępcza".


2016 – Kapitan Katarzyna Mazurek została pierwszą kobietą w historii polskiej wojskowości, która objęła dowodzenie okrętem Marynarki Wojennej (ORP "Lublin").


2017 - W Warszawie zmarł Maciej Kijowski, operator filmowy, autor zdjęć do takich filmów jak: "Przerwany lot", "Wyspa złoczyńców", "Wszystko na sprzedaż", "Dancing w kwaterze Hitlera", "Dzięcioł".

Zobacz także

2023-05-09, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 8 i 9 maja - Czas Upamiętniający i Jednoczący Tych, Którzy Stracili Życie Podczas II Wojny Światowej, święto ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ… » więcej 2023-05-08, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 8 maja - Międzynarodowy Dzień Zwycięstwa, obchodzony w rocznicę podpisania w Berlinie przez feldmarszałka Wilhelma Keitla aktu bezwarunkowej kapitulacji III… » więcej 2023-05-07, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 7 maja - Europejski Dzień e-Aktywności Obywatelskiej. » więcej 2023-05-06, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 6 maja - Europejski Dzień Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. 6 maja - Święto Gwardii Szwajcarskiej. » więcej 2023-05-05, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 5 maja - Dzień Europy, święto państw europejskich, obchodzone 5 lub 9 maja. W krajach, które są członkami Rady Europy, a nie są członkami Unii Europejskiej… » więcej 2023-05-04, godz. 07:00 kartka z kalendarza 4 maja - Międzynarodowy Dzień Strażaka, przypadający w dniu wspomnienia w Kościele katolickim Świętego Floriana. W Polsce od 2003 roku Dzień Strażaka… » więcej 2023-05-03, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja, obchodzone w Polsce, w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja w 1791 roku. 3 maja - Uroczystość Najświętszej… » więcej 2023-05-02, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 2 maja - Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej, święto ustanowione w lutym 2004 roku. 2 maja - Dzień Polonii i Polaków za Granicą, uchwalony przez Sejm… » więcej 2023-05-01, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 1 maja - Święto Pracy, ustanowione w 1889 roku przez obradujący w Paryżu kongres założycielski II Międzynarodówki. 1 maja - Kościół katolicki obchodzi… » więcej 2023-04-30, godz. 09:20 Kartka z kalendarza 30 kwietnia - Światowy Dzień Sprzeciwu wobec Bicia Dzieci. 30 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Psa Ratowniczego. 30 kwietnia - Światowy Dzień Modlitw… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »