Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-11-09, 00:03 Autor: Bolesław Bezeg / PAP

Kartka z kalendarza

84 lata temu w nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku w całych ówczesnych Niemczech, a więc także w niemieckiej części Górnego Śląska, doszło do pogromów Żydów. Akcja ta znana jest w historii pod nazwą Kryształowa Noc.

Kalendarium historyczne kraj i świat

1794 - Powstanie Kościuszkowskie: wojska rosyjskie wkroczyły do Warszawy.


1830 - W Jaszunach koło Wilna zmarł Jan Śniadecki astronom, matematyk, filozof; rektor uniwersytetu w Wilnie w latach 1807-1815.


1839 - W Mińsku urodził się Tadeusz Korzon, jeden z najwybitniejszych polskich historyków; przedstawiciel warszawskiej szkoły historycznej; uczestnik Powstania Styczniowego.


1861 - Urodził się Tadeusz Pawlikowski, krytyk literacki, reżyser, dyrektor teatrów lwowskich i krakowskich, poniósł duże zasługi dla rozwoju sceny teatralnej w okresie Młodej Polski.


1873 - W Łodzi urodził się Tadeusz Miciński, poeta, prozaik, dramaturg; jeden z czołowych twórców okresu Młodej Polski.


1907 - Urodził się Mieczysław Milecki, aktor teatralny i filmowy. W czasie II wojny żołnierz AK i uczestnik powstania warszawskiego.


1910 - W Poznaniu zmarł Piotr Wawrzyniak, ksiądz, działacz społeczny i gospodarczy.


1914 - Rozpoczęła się operacja "Ulina Mała", w wyniku której trzy bataliony 1. Pułku Legionów Polskich dowodzone przez Józefa Piłsudskiego przedostały się pomiędzy wojskami austriackimi i rosyjskimi do Krakowa.


1915 - W Konowce na Ukrainie urodziła się Hanka Bielicka, aktorka nazywana "królową estrady i kabaretu"; wystąpiła w wielu filmach, m.in. w "Zakazanych piosenkach", "Cafe pod Minogą", "Małżeństwie z rozsądku" i "Panu Wołodyjowskim".


1916 - W Lemieszówce koło Kamieńca Podolskiego urodził się Kazimierz Romanowicz, żołnierz II Korpusu Polskiego, jedna z czołowych postaci polskiej emigracji, twórca księgarni i wydawnictwa "Libella" w Paryżu.


1919 - Urodził się Marian Pankowski, poeta, pisarz, autor sztuk scenicznych, tłumacz.


1928 - Premiera filmu "Pan Tadeusz" w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego.


1932 – Prymas Polski kardynał August Hlond został odznaczony Orderem Orła Białego.


1937 - W Samborze urodził się Maciej Prus, reżyser i aktor teatralny.


1939 - W Warszawie założona została Tajna Armia Polska.


1939 - Niemcy rozpoczęli Sonderaktion Lublin, aresztując kilkuset przedstawicieli polskiej inteligencji: w kolejnych miesiącach na terenie dystryktu lubelskiego aresztowano ok. 2 tys. przedstawicieli inteligencji. Spośród nich kilkuset zostało rozstrzelanych, a kilkudziesięciu trafiło do obozów koncentracyjnych.


1939 - Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski nadał Warszawie order Virtuti Militari V klasy w uznaniu bohaterskiego i wytrwałego męstwa, dowiedzionego przez ludność stołecznego miasta Warszawy w obronie przeciw najazdowi III Rzeszy.


1939 - Zginął rozstrzelany przez hitlerowców Władysław Berych, mistrz Polski w biegach narciarskich na 18 i 50 km.


1942 - W Lublinie Niemcy rozpoczęli ostateczną likwidację getta na Majdanie Tatarskim; większość przetrzymywanych w nim Żydów zamordowano w komorach gazowych w obozie na Majdanku.


1943 - W Waszyngtonie powstała Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy (UNRRA).


1958 - Ukazało się premierowe wydanie "Telewizyjnego Kuriera Warszawskiego".


1964 - Sąd Wojewódzki w Warszawie ogłosił wyrok w sprawie Melchiora Wańkowicza: 1,5 roku więzienia za "propagowanie materiałów oczerniających i poniżających PRL".


1968 - Zakończył się pierwszy z tzw. procesów pomarcowych: Józef Dajczgewand został skazany na 2,5 roku więzienia, a Sławomir Kretkowski na 1,5 roku.


1980 - Premiera serialu telewizyjnego "Dom" w reżyserii Jana Łomnickiego.


1983 - W Warszawie urodziła się Maja Włoszczowska, wicemistrzyni olimpijska w kolarstwie górskim z Pekinu (2008) i Rio de Janeiro (2016); wielokrotna medalistka mistrzostw świata i Europy.


1986 - W Desert Hot Springs w Kalifornii zmarł Adam Brodzisz, aktor, wystąpił w filmach "Wiatr od morza", "Na Sybir", "Dziesięciu z Pawiaka", "Uroda życia", "Rapsodia Bałtyku" i "Bogurodzica"; żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego.


1987 - Służba Bezpieczeństwa zatrzymała ukrywającego się od 13 grudnia 1981 r. Kornela Morawieckiego, przywódcę Solidarności Walczącej.


1989 - Kanclerz RFN Helmut Kohl rozpoczął wizytę w Polsce. Podpisano umowę o dwustronnej współpracy naukowo-technicznej, zaś w Krzyżowej doszło do historycznego pojednania z udziałem Tadeusza Mazowieckiego.


1989 - Upadek muru berlińskiego; władze NRD otworzyły granice z Berlinem Zachodnim.


1990 - Ustawa o przejęciu przez skarb państwa majątku byłej PZPR.


1995 - Premiera serialu "Ekstradycja" w reżyserii Wojciecha Wójcika.


2000 - Sejm uchwalił ustawę o repatriacji, dotyczącą Polaków na Wschodzie.


2001 - Premiera filmu "Wiedźmin" w reżyserii Marka Brodzkiego.


2007 - W Warszawie rozpoczęły się uroczystości ku czci ofiar zbrodni katyńskiej, w czasie których odczytano nazwiska ok. 14 tys. polskich jeńców zamordowanych w 1940 r. przez NKWD w Katyniu, Charkowie i Twerze, awansowanych pośmiertnie na wyższe stopnie wojskowe i służbowe.


2008 - W Warszawie zmarł Stanisław Różewicz, reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, kierownik artystyczny Zespołu Filmowego "Tor" (1967-1968; 1972-1980); autor m.in. filmów "Wolne Miasto" i "Westerplatte". Brat Tadeusza.


2008 - Zmarł Andrzej Braun, poeta, pisarz, reportażysta. W czasie wojny żołnierz Armii Krajowej.


2012 - Premiera filmu "Pokłosie" w reżyserii Władysława Pasikowskiego.


2020 – W Warszawie zmarł aktor i reżyser Józef Para, znany m.in. z ról w filmach „Vabank” Juliusza Machulskiego i „Trędowata” Jerzego Hoffmana.

Zobacz także

2024-10-31, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 31 października - Dzień Reformacji, obchodzony przez Kościół ewangelicki w rocznicę ogłoszenia tez Marcina Lutra w Wittenberdze. 31 października - Światowy… » więcej 2024-10-30, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 30 października - Dzień Pamięci Ofiar Represji Politycznych w Rosji, obchodzony od 1991 roku. 30 października - Ostatni dzień trwającego od 24 października… » więcej 2024-10-29, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 29 października - Światowy Dzień Świadomości Udaru Mózgu 29 października - Światowy Dzień Chorych na Łuszczycę 29 października - Turcja: Święto… » więcej 2024-10-28, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 28 października - Święto narodowe Czech, obchodzone w rocznicę proklamowania niepodległości przez Czechosłowację w 1918 roku. 28 października - Międzynarodowy… » więcej 2024-10-27, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 27 października - Światowy Dzień Dziedzictwa Audiowizualnego. 27 października - Święto Terenowych Organów Administracji Wojskowej. 27 października… » więcej 2024-10-26, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 26 października - Święto narodowe Austrii, obchodzone w rocznicę przyjęcia w 1955 roku ustawy o neutralności republiki. 26 października - Światowy Dzień… » więcej 2024-10-25, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 25 października - Europejski Dzień Sprawiedliwości Obywatelskiej. 25 października - Dzień Ustawy o Ochronie Zwierząt, obchodzony w Polsce także jako… » więcej 2024-10-24, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 24 października - Dzień Narodów Zjednoczonych, obchodzony w rocznicę wejścia w życie Karty ONZ w 1945 roku. 24 października - Dzień Walki z Otyłością… » więcej 2024-10-23, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 23 października - Święto narodowe Węgier - Dzień Republiki, obchodzony w rocznicę wybuchu powstania przeciwko komunistycznemu reżimowi w 1956 roku. 23… » więcej 2024-10-22, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 22 października - Światowy Dzień Osób Jąkających się, ustanowiony w 1998 roku, z inicjatywy Międzynarodowego Stowarzyszenia Jąkających się. 22 października… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »