Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-10-27, 00:06 Autor: Bolesław Bezeg / PAP

Kartka z kalendarza

998 lat temu do opolskiego kościoła stojącego w miejscu dzisiejszej katedry miały trafić relikwie Krzyża Świętego.
Kalendarium historyczne kraj i świat

1430 - W Trokach zmarł wielki książę litewski Witold Kiejstutowicz.

1548 - W Lidzbarku Warmińskim zmarł Jan Dantyszek, biskup warmiński, dyplomata, poeta, bliski doradca króla Zygmunta I Starego.

1779 - Zmarł Wacław Rzewuski, hetman wielki koronny, wojewoda krakowski; poeta, dramaturg.

1900 - W Żytomierzu urodził się Franciszek Niepokólczycki, pułkownik WP, w czasie II wojny światowej oficer ZWZ-AK; od 1943 r. zastępca komendanta Kierownictwa Dywersji KG AK; w latach 1945-1946 prezes Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.

1913 - W Wiener Neustadt w Austrii urodził się Andrzej Bobkowski, pisarz, autor m.in. dziennika "Szkice piórkiem"; nazywany "chuliganem wolności" po tym, jak napisał: "Człowiek wolny, intelektualista, pisarz i poeta naprawdę wolny, który chce być wolny, będzie do końca tego świata miał coś z chuligana".

1913 - W Tarnopolu urodził się Kornel Filipowicz, pisarz, autor zbiorów opowiadań i mikropowieści, m.in. "Profile moich przyjaciół", "Romans prowincjonalny", "Pamiętnik antybohatera", "Ogród pana Nietschke", "Dzień wielkiej ryby"; autor i współautor scenariuszy filmowych.

1914 - W Warszawie urodził się Jan Kott, krytyk literacki i teatralny, eseista, tłumacz. Był profesorem Uniwersytetu Warszawskiego i wyższych uczelni amerykańskich, autor szkiców "Mitologia i realizm", "Szkoła klasyków", „Postęp i głupstwo". Jego najgłośniejszymi pracami były interpretacje dramatów Szekspira: "Szkice o Szekspirze" i "Szekspir współczesny".

1916 - W Łodzi urodził się Kazimierz Brandys, prozaik, eseista; autor m.in. "Matki Królów", "Jak być kochaną" i "Nierzeczywistości".

1918 – W Cieszynie odbył się wiec mieszkańców Śląska Cieszyńskiego, podczas którego zadeklarowano przynależność tego obszaru do Polski.

1920 - Rada Ambasadorów proklamowała Gdańsk Wolnym Miastem.

1924 - W archikatedrze św. Jana w Warszawie odbyła się uroczystość złożenia szczątków Henryka Sienkiewicza, sprowadzonych z Vevey w Szwajcarii.

1928 - Urodził się Witold Zegalski, pisarz science-fiction.

1930 - W Gdyni powołano Ligę Morską i Kolonialną.

1933 - Premiera filmu "Szpieg w masce" w reżyserii Mieczysława Krawicza.

1933 - W Krakowie urodził się Andrzej Czeczot, grafik, autor rysunków satyrycznych i humorystycznych, projektant grafiki użytkowej, takiej jak plakaty, afisze, okładki.

1939 - W warszawskim ratuszu gestapo aresztowało prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego; aresztowany przez Niemców 27 października 1939 r. i przewieziony do więzienia na Pawiaku; jego dalsze losy przez wiele lat były nieznane, w 2014 r. pion śledczy IPN ustalił, że Starzyński został zamordowany przez Gestapo między 21 a 23 grudnia 1939 r. w Warszawie lub w jej okolicach.

1942 - Początek drugiej akcji deportacyjnej w krakowskim getcie: do obozów zagłady w Bełżcu i Auschwitz Niemcy wywieźli około 7 tys. Żydów.

1953 - Zmarł Zdzisław Jachimecki, muzykolog, krytyk muzyczny i teatralny, kompozytor, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1964 - W Chorzowie urodził się Andrzej Mastalerz, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Pokłosie" i "Zmruż oczy".

1966 - Leszek Kołakowski został wykluczony z PZPR. Bezpośrednią przyczyną był referat wygłoszony na zebraniu ZMS w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, w którym powiedział m.in., że "socjalizm jest z natury samej brakiem swobód politycznych, brakiem krytyki, a wobec tego każde żądanie swobód politycznych jest automatycznie żądaniem powrotu do kapitalizmu".

1968 - W Meksyku zakończyły się XIX Letnie Igrzyska Olimpijskie; polscy reprezentanci zdobyli na nich 18 medali: pięć złotych, dwa srebrne i 11 brązowych.

1969 - W Jeleniej Górze urodził się Marek Napiórkowski, gitarzysta jazzowy, kompozytor.

1977 - Sejm przyjął ustawę o zaopatrzeniu emerytalnym i rentowym rolników.

1984 - Szef MSW gen. Czesław Kiszczak podał nazwiska funkcjonariuszy SB uczestniczących w porwaniu księdza Jerzego Popiełuszki; byli oni pracownikami IV Departamentu MSW: Grzegorz Piotrowski, naczelnik jednego z wydziałów, oraz dwaj funkcjonariusze departamentu: Leszek Pękala i Waldemar Chmielewski.

1985 - W Warszawie zmarła Tola Mankiewiczówna, jedna z najpopularniejszych aktorek w międzywojennej Polsce, piosenkarka, śpiewaczka operowa, znana m.in. z filmów "Co mój mąż robi w nocy..." i "Pani minister tańczy".

1990 - W Brwinowie pod Warszawą zmarł Wacław Kowalski, aktor, niezapomniany Pawlak z komedii "Sami swoi" i dozorca Popiołek z serialu "Dom".

1991 - W Polsce odbyły się pierwsze po upadku komunizmu w pełni demokratyczne wybory parlamentarne. Do Sejmu weszło 29 ugrupowań, najwięcej mandatów uzyskały: Unia Demokratyczna 62, Sojusz Lewicy Demokratycznej 60, Wyborcza Akcja Katolicka 49, Polskie Stronnictwo Ludowe 48, Konfederacja Polski Niepodległej 46, Porozumienie Obywatelskie Centrum 44, Kongres Liberalno-Demokratyczny 37, Porozumienie Ludowe 28 i NSZZ "Solidarność" 27. W wyborach do Senatu najwięcej miejsc zdobyła UD - 21, następnie NSZZ "S" 11, WAK 9, POC 9, PSL 7, KLD 6, PL 5, SLD 4 i KPN 4; pozostałe 24 miejsca przypadły innym ugrupowaniom. Frekwencja 43,2 proc.

1991 - W Londynie zmarł Andrzej Panufnik, kompozytor, dyrygent; pierwsze większe utwory, m.in. dwie symfonie, ukończył w czasie II wojny światowej; podczas wojny stworzył muzykę do piosenki "Warszawskie dzieci"; w 1954 r. wyemigrował do Wielkiej Brytanii, gdzie powstała większość jego znanych kompozycji, w tym symfonii i innych utworów orkiestrowych.

1992 - Zmarł Jan Legowicz, filozof, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, autor m.in. "Zarysu historii filozofii" i "Historii filozofii średniowiecznej Europy Zachodniej".

2019 – W Cambridge zmarł Władimir Bukowski, rosyjski pisarz, dysydent, obrońca praw człowieka, komentator stosunków polsko-rosyjskich.

Zobacz także

2024-09-23, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 23 września - Święto narodowe Arabii Saudyjskiej, obchodzone w rocznicę proklamowania niepodległości w 1932 roku. » więcej 2024-09-22, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 22 września - Ostatni dzień Europejskiego Tygodnia Mobilności, trwającego od 16 do 22 września. 22 września - Światowy Dzień Nosorożca. 22 września… » więcej 2024-09-21, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 21 września - Międzynarodowy Dzień Pokoju, oficjalnie ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, w 2001 roku, obchodzony od 1982 roku.. 21 września - Międzynarodowy… » więcej 2024-09-20, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 20 września - Ogólnopolski Dzień Przedszkolaka, ustanowiony z inicjatywy Rzecznika Praw Dziecka uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 13 września 2013… » więcej 2024-09-19, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 19 września - Dzień Dzikiej Fauny, Flory i Naturalnych Siedlisk, przypadający w rocznicę przyjęcia Konwencji Berneńskiej z 1979 roku.. 19 września -… » więcej 2024-09-18, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 18 września - Światowy Dzień Monitoringu Wody. 18 września - Międzynarodowy Dzień Geologa. 18 września - Święto narodowe Chile, obchodzonemu w rocznicę… » więcej 2024-09-17, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 17 września - W rocznicę sowieckiej agresji na Polskę w 1939 roku jest obchodzony Światowy Dzień Sybiraka. 17 września - Światowy Dzień Bezpieczeństwa… » więcej 2024-09-16, godz. 05:00 Kartka z kalendarza 16 września - Międzynarodowy Dzień Kardiologii Interwencyjnej. 16 września - Międzynarodowy Dzień Ochrony Warstwy Ozonowej, ustanowiony przez Zgromadzenie… » więcej 2024-09-15, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 15 września - Międzynarodowy Dzień Demokracji, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2007 roku. 15 września - Europejski Dzień Prostaty, ustanowiony… » więcej 2024-09-14, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 14 września - Kościół obchodzi święto Podwyższenia Krzyża Świętego, związane z tradycją odnalezienia relikwii krzyża, na którym umarł Jezus Chrystus. 14… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »