Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-10-25, 00:05 Autor: Bolesław Bezeg / PAP

Kartka z kalendarza

104 lata temu w niemieckim parlamencie Wojciech Korfanty wygłosił swoje najważniejsze parlamentarne przemówienie. 25 października 1918 r. poseł do Reichstagu Wojciech Korfanty, zażądał od Niemiec oddania Polsce wszystkich ziem zamieszkiwanych przez Polaków.
Kalendarium historyczne kraj i świat

1823 - W Krakowie ukończono budowę Kopca Kościuszki.

1844 - Carska policja aresztowała księdza Piotra Ściegiennego, działacza niepodległościowego i chłopskiego, przygotowującego wybuch powstania; ksiądz skazany został na karę śmierci, zamienioną ostatecznie na 25 lat katorgi.

1853 - Na Podkarpaciu urodził się Adam Prażmowski, naukowiec, biolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, uznawany za jednego z twórców mikrobiologii; opisał m.in. budowę i rozwój laseczki wąglika.

1867 - W Garbowie koło Zawichostu urodził się Józef Dowbor-Muśnicki, gen. armii rosyjskiej; po 1918 r. generał Wojska Polskiego; organizator i dowódca I Korpusu Polskiego w Rosji (1917-1918); w czasie Powstania Wielkopolskiego naczelny dowódca Armii Wielkopolskiej.

1899 - Otwarto linię kolejową Chabówka-Nowy Targ-Zakopane.

1901 - W Borowie nad Bzurą urodził się Władysław Jan Grabski, pisarz, autor powieści historycznych.

1918 - Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ustanowiła urząd Szefa Sztabu Wojsk Polskich.

1918 - Wojciech Korfanty wystąpił w Reichstagu z żądaniem przyłączenia do odradzającego się państwa polskiego wszystkich ziem polskich zaboru pruskiego.

1919 - W Warszawie urodziła się Barbara Skarga, humanistka, filozofka, etyczka, historyczka filozofii. W czasie okupacji była łączniczką AK.

1921 - W Belwederze w Warszawie odbył się ślub Józefa Piłsudskiego z Aleksandrą Szczerbińską.

1924 - Do Warszawy ze Szwajcarii specjalnym pociągiem sprowadzono szczątki Henryka Sienkiewicza, jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy; wydarzenie stało się wielką manifestacją patriotyczną.

1932 - W Warszawie urodził się Jerzy Pawłowski, szablista, wielokrotny medalista igrzysk olimpijskich i mistrzostw świata; w 1976 r. skazany za szpiegostwo "na rzecz jednego z państw NATO" na 25 lat więzienia i przepadek mienia.

1934 - W Niedobczycach koło Rybnika urodził się Damian Zimoń, biskup katowicki od1985 r., arcybiskup metropolita katowicki w latach 1992-2011.


1935 - Premiera filmu "Rapsodia Bałtyku" w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.

1939 - Urodził się Aleksander Gawroński, aktor teatralny , filmowy i dubbingowy. Grał m.in. w filmach: "Czarny wąwóz", "Gorzka miłość", "Boża podszewka", Pierwszy milion", "Bilet powrotny".

1942 - Niemcy wywieźli do obozu koncentracyjnego na Majdanku 1800 lubelskich Żydów.

1943 - W Sieradzu urodził się Zbigniew Lew-Starowicz, psychiatra, seksuolog.

1945 - Ze Sztokholmu do Gdyni powróciły internowane w czasie wojny trzy okręty podwodne: "Ryś", "Sęp" i "Żbik" oraz żaglowiec "Dar Pomorza".

1945 - W Olmontach na Białostocczyźnie urodził się Romuald Szeremietiew, działacz opozycji antykomunistycznej, członek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Konfederacji Polski Niepodległej, prezes Polskiej Partii Niepodległościowej (1985-1992); w latach 1991-1992 i 1997-2001 wiceminister obrony narodowej; poseł AWS (1997-2001).

1945 - W Warszawie urodził się Krzysztof Piesiewicz, prawnik, oskarżyciel posiłkowy w procesie zabójców ks. Jerzego Popiełuszki, obrońca w sprawie płk. Ryszarda Kuklińskiego; współautor kilkunastu scenariuszy do filmów Krzysztofa Kieślowskiego, polityk.

1952 - Doświadczalna stacja telewizyjna Instytutu Łączności nadała w Warszawie pierwszy po II wojnie światowej polski program telewizyjny.

1954 - W Warszawie urodziła się Laura Łącz, aktorka Teatru Polskiego w Warszawie. Grała m.in. w filmach: "Kamienne tablice", "Moja wojna, moja miłość", "Polonia Restituta", "Latawiec", "Krab i Joanna", "Filip z konopi", "Układ krążenia".

1964 - Zmarł Bronisław Kopczyński, malarz, rysownik, grafik, dekorator teatralny.

1971 - Sejm uchwalił zniesienie obowiązkowych dostaw zbóż, ziemniaków i zwierząt rzeźnych, wprowadzając w zamian podatek gruntowy.

1972 - Maciej Szczepański zastąpił Włodzimierza Sokorskiego na stanowisku przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji.

1987 - Tymczasowa Komisja Koordynacyjna i Tymczasowa Rada NSZZ "Solidarność" powołały jednolite kierownictwo Związku - Krajową Komisję Wykonawczą NSZZ "Solidarność". Na jej czele stanął Lech Wałęsa.

1991 - Premiera filmu "V.I.P" w reżyserii Juliusza Machulskiego.

1993 - W Bydgoszczy odbył się pierwszy międzynarodowy konkurs młodych pianistów "Artur Rubinstein in memoriam".

1996 - Premiera filmu "Panna Nikt" w reżyserii Andrzeja Wajdy.

2005 - W Otwocku zmarła Mira Kubasińska, piosenkarka, legenda polskiego rocka i bluesa; wykonawczyni przebojów "Gdybyś kochał, hej" i "Na drugim brzegu tęczy"; sławę zdobyła w latach 60. i 70. występując z zespołem Breakout.

2010 - W Warszawie zmarł Andrzej Konic, reżyser, aktor filmowy i teatralny; reżyser seriali "Stawka większa niż życie", "Czarne chmury", "Pogranicze w ogniu" oraz wielu spektakli Teatru Telewizji.

2015 - W Warszawie zmarł Wojciech Fangor, malarz, rzeźbiarz i plakacista, jeden z najwybitniejszych polskich artystów XX w.; jako jedyny w historii polskiej sztuki miał indywidualną wystawę w nowojorskim Guggenheim Museum.

2015 - Prawo i Sprawiedliwość wygrało wybory parlamentarne, zdobywając 235 mandatów poselskich i 61 senackich, co pozwoliło na samodzielne rządy. PKW podała, że w wyborach do Sejmu PiS otrzymało 37,58 proc., PO - 24,09 proc., Kukiz'15 - 8,81 proc., Nowoczesna - 7,60 proc. a PSL - 5,13 proc. Frekwencja w wyborach do Sejmu wyniosła 50,92 proc.; do Senatu - 50,91 proc.

2016 – W Warszawie zmarł profesor Jerzy Szacki, jeden z najwybitniejszych polskich socjologów. Zajmował się historią polskiej myśli socjologicznej. W 2003 r. za syntezę "Historia myśli socjologicznej" otrzymał nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, która określana jest mianem polskiego Nobla naukowego.

Zobacz także

2024-03-30, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 30 marca - Wielka Sobota - dzień czuwania przy grobie Jezusa i oczekiwania na Jego Zmartwychwstanie. Liturgia Wigilii Paschalnej z odnowieniem przyrzeczeń chrzcielnych… » więcej 2024-03-29, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 29 marca - Dzień Metalowca. » więcej 2024-03-28, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 28 marca - 845 r. Paryż został złupiony przez wikingów. Wikingowie wielokrotnie w IX wieku najeżdżali to miasto, pustosząc je i paląc. Przełom nastąpił… » więcej 2024-03-27, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 27 marca - Międzynarodowy Dzień Teatru, ustanowiony w 1961 roku, podczas kongresu Międzynarodowego Instytutu Teatralnego w Helsinkach » więcej 2024-03-26, godz. 01:25 Kartka z kalendarza 26 marca - Dzień Modlitw za Więźniów, ustanowiony na Konferencji Episkopatu Polski w 2009 roku, w dniu wspomnienia świętego Dobrego Łotra, patrona więźniów… » więcej 2024-03-25, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 25 marca - Dzień Świętości Życia, święto obchodzone przez Kościół katolicki w Polsce, w celu przypomnienia o nadrzędnej wartości życia ludzkiego. 25… » więcej 2024-03-24, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 24 marca - Międzynarodowy Dzień Prawa do Prawdy dotyczącej Poważnych Naruszeń Praw Człowieka i Godności Ofiar, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. … » więcej 2024-03-23, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 23 marca - W Polsce i na Węgrzech - Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. 23 marca - Światowy Dzień Meteorologii, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne… » więcej 2024-03-22, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 22 marca - Światowy Dzień Wody, obchodzony od 1993 roku, a ustanowiony podczas Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro w 1992 roku. 22 marca - Dzień Ochrony Bałtyku… » więcej 2024-03-21, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 21 marca - Światowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową - rozpoczyna Tydzień Solidarności z Ludami Zmagającymi się z Rasizmem i Dyskryminacją Rasową… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »