Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-10-24, 00:03 Autor: Bolesław Bezeg / PAP

Kartka z kalendarza

101 lat temu - 24 października 1921 r. biskup śląski Kardynał Bertram ustanowił tzw. delegaturę na Górny Śląsk, będącą zaczątkiem diecezji katowickiej.
Kalendarium historyczne kraj i świat

1558 - We Lwowie urodził się Szymon Szymonowic, poeta, organizator Akademii Zamojskiej.


1725 - Urodził się Rafał Józef Czerwiakowski, lekarz, filozof, uznany za ojca chirurgii polskiej.


1795 - Rosja, Prusy i Austria podpisały traktat III rozbioru Rzeczypospolitej.


1843 - W Nowobiełogrodzie niedaleko Charkowa urodził się Henryk Siemiradzki, malarz, przedstawiciel akademizmu; jego obraz "Pochodnie Nerona" został nagrodzony złotym medalem na Wystawie Powszechnej w Paryżu w 1878 r., przynosząc artyście sławę.


1892 - W Krakowie urodził się Rafał Malczewski, malarz, literat.


1893 - W Jacksonville w stanie Floryda urodził się Merian Cooper, reżyser filmowy, scenarzysta; pilot, ppłk Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, organizator Eskadry Kościuszkowskiej.


1899 - W Warszawie urodził się Anatol Stern, poeta, prozaik, współtwórca polskiego futuryzmu.


1929 - Krach na giełdzie w Nowym Jorku - początek Wielkiego Kryzysu.


1934 - Prezydent Ignacy Mościcki podpisał rozporządzenie o utworzeniu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.


1934 - W Radziechowicach urodził się Tadeusz Pieronek, profesor prawa kanonicznego, biskup pomocniczy diecezji sosnowieckiej (1992-1998), sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski (1993-1998); w latach 1998-2004 rektor Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie.


1935 - W Warszawie urodził się Marek Piwowski, reżyser, scenarzysta, aktor; twórca kultowej komedii "Rejs", a także filmów "Przepraszam, czy tu biją?" i "Uprowadzenie Agaty".


1936 - Wojna domowa w Hiszpanii: sformowano walczący po stronie sił komunistycznych tzw. Batalion im. Jarosława Dąbrowskiego, którego pierwszym dowódcą został działacz komunistyczny Stanisław Ulanowski. Funkcjonariusze tej formacji zostali uznani przez władze polskie za renegatów i pozbawieni obywatelstwa RP.


1938 - Minister spraw zagranicznych III Rzeszy Joachim von Ribbentrop przedstawił niemieckie żądania wobec Polski.


1942 - W Warszawie bojówki komunistycznej Gwardii Ludowej wrzuciły granaty do niemieckich lokali - kawiarni "Café Club" na rogu Al. Jerozolimskich i Nowego Światu oraz restauracji na Dworcu Głównym, a także do drukarni przy ul. Marszałkowskiej, w której drukowano m.in. "Nowy Kurier Warszawski" - niemiecki dzienniki polskojęzyczny, tzw. gadzinówkę. W reakcji Niemcy przeprowadzili szereg masowych egzekucji na terenach dawnego getta. Stracono ponad 200 osób


1945 - Weszła w życie Karta Narodów Zjednoczonych; początek oficjalnej działalności ONZ. Polska


1947 - W Warszawie działalność artystyczną rozpoczął Teatr Nowy.


1948 - W Łodzi urodził się Marek Siudym, aktor znany z Kabaretu Olgi Lipińskiej, a także ról w serialu "Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy" oraz filmów "Miś" i "Ubu Król".


1956 - W Warszawie na placu Defilad odbył się wiec z udziałem Władysława Gomułki, w którym uczestniczyło około 400 tys. osób. Podczas przemówienia Gomułka potępił stalinizm i zapowiedział szerokie reformy.


1964 - W Tokio zakończyły się XVIII Letnie Igrzyska Olimpijskie; reprezentacja Polski zdobyła na nich 23 medale, wśród nich siedem złotych.


1965 - Premiera serialu telewizyjnego "Wojna domowa" w reżyserii Jerzego Gruzy.


1980 - Sąd Wojewódzki w Warszawie zarejestrował NSZZ "Solidarność"; sędzia Zdzisław Kościelniak dopisał jednak do statutu związku ustęp o "kierowniczej roli PZPR"; Solidarność nie zgodziła się z tym, ogłosiła gotowość strajkową na 12 listopada i odwołała się do Sądu Najwyższego.


1984 - Apel papieża Jana Pawła II o uwolnienie księdza Jerzego Popiełuszki. Władze komunistyczne poinformowały, że w sprawie porwania księdza zatrzymani zostali funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa.


1989 - Podczas wejścia na Lhotse (8516 m) nową drogą, przez niezdobytą wówczas południową ścianę, zginął Jerzy Kukuczka, alpinista, drugi człowiek na świecie, po Reinholdzie Messnerze, który zdobył Koronę Himalajów i Karakorum.


2000 - W Mińsku Mazowieckim zmarła Barbara Drapińska, aktorka, przez wiele lat występująca w warszawskim Teatrze Współczesnym; zagrała m.in. w filmie "Ostatni etap".


2003 - Premiera filmu "Zmruż oczy" w reżyserii Andrzeja Jakimowskiego.


2017 - W wieku 100 lat zmarł w Londynie płk Zbigniew Makowiecki, ostatni żyjący kawalerzysta kampanii polskiej 1939 roku, żołnierz 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka; w latach trzydziestych drużynowy Warszawskiej Drużyny Harcerskiej "Pomarańczarnia", do której należeli m.in. Jan Bytnar "Rudy", Maciej Aleksy Dawidowski "Alek" i Tadeusz Zawadzki "Zośka".


2021 – W Komorowie zmarł aktor filmowy i teatralny Krzysztof Kiersznowski znany z ról w filmach „Kiler”, „Vabank” i „Cześć Tereska”.

Zobacz także

2023-12-19, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 19 grudnia - 1741 - Zmarł Vitus Bering, duński żeglarz i odkrywca, w służbie rosyjskiej. Na polecenie cara Piotra I odbył wiele odkrywczych wypraw na Syberię… » więcej 2023-12-18, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 18 grudnia - Międzynarodowy Dzień Migrantów, ustanowiony przez ONZ. 18 grudnia - Święto narodowe Nigru, obchodzone w rocznicę proklamowania republiki… » więcej 2023-12-17, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 17 grudnia - Dzień bez Przekleństw, obchodzony w Polsce. 17 grudnia - Święto narodowe Bhutanu - Dzień Bhutanu, obchodzony w rocznicę wprowadzenia monarchii… » więcej 2023-12-16, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 16 grudnia - Święto narodowe Bangladeszu - Dzień Zwycięstwa, obchodzony w rocznicę proklamowania niepodległości w 1971 roku. 16 grudnia - Święto narodowe… » więcej 2023-12-15, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 15 grudnia - Dzień Ludwika Zamenhofa, obchodzony w rocznicę urodzin twórcy międzynarodowego języka esperanto w 1859 roku. 15 grudnia - Święto Służby… » więcej 2023-12-14, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 1503 - Urodził się Nostradamus, właściwe nazwisko Michael de Nostre-Dame, francuski astrolog, lekarz króla Karola IX, matematyk i wizjoner, okultysta. Autor… » więcej 2023-12-13, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 13 grudnia - Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego, obchodzony w Polsce. 13 grudnia - Światowy Dzień Skrzypiec. 13 grudnia - Dzień Księgarza, obchodzony… » więcej 2023-12-12, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 12 grudnia - Międzynarodowy Dzień Neutralności. 12 grudnia - Międzynarodowy Dzień Powszechnego Ubezpieczenia Zdrowotnego. 12 grudnia - Święto narodowe… » więcej 2023-12-11, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 11 grudnia - Międzynarodowy Dzień Terenów Górskich, ustanowiony przez ONZ w 2002 roku, na zakończenie Międzynarodowego Roku Terenów Górskich. 11 grudnia… » więcej 2023-12-10, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 10 grudnia - Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka, obchodzony w rocznicę uchwalenia przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych Powszechnej… » więcej
910111213
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »