Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2022-10-18, 00:02 Autor: Bolesław Bezeg / PAP

Kartka z kalendarza

198 lat temu - 18 października 1824 roku, urodził się wybitny opolski franciszkanin ojciec Leopold Moczygemba.
Kalendarium historyczne kraj i świat

1166 - W walce z Prusami zginął książę Henryk Sandomierski.


1523 - W Krakowie urodziła się Anna Jagiellonka, królowa Polski w latach 1575-1596, żona króla Stefana Batorego.


1558 - Na polecenie króla Zygmunta II Augusta Prosper Provano zorganizował pierwszą pocztę polską, łączącą Kraków z Wenecją.


1596 - podczas synodu w Brześciu Litewskim doszło do założenia kościoła unickiego (tzw. Unia brzeska). Ruch ten miał na celu podporządkowanie kościoła prawosławnego jurysdykcji papieskiej na ziemiach Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Unici zobowiązali się uznać dogmaty Kościoła katolickiego i zwierzchnictwo papieża, w zamian za to zachowali swój obrządek, kalendarz juliański i organizację kościelną.


1831 – Car Mikołaj I wydał „Manifest do Rosjan i armii rosyjskiej z okazji zakończenia wojny przeciwko Polsce”, w którym określił powstańców jako „buntowników”.


1835 - Urodził się Bolesław Limanowski, polski historyk, socjolog, polityk, działacz socjalistyczny i niepodległościowy.


1815 - Powstała Rzeczypospolita Krakowska – półdemokratycznej republiki opartej na Kodeksie Napoleona, pozostające pod kontrolą Imperium Rosyjskiego, Królestwa Prus i Cesarstwa Austriackiego. Wolne Miasto stało się ostoją dla osób z pozostałych zaborów i powstańczym „korytarzem”. Zlikwidowane w 1846 roku w ramach represji za powstanie krakowskie.


1844 - Rozpoczęto budowę Kanału Elbląskiego.


1879 - W Dyneburgu urodził się Grzegorz Fitelberg, dyrygent, kompozytor, skrzypek.


1888 - W Nowym Mieście nad Pilicą urodził się Edward Lipiński, ekonomista, działacz PPS, członek PZPR; jeden z założycieli Komitetu Obrony Robotników.


1904 - W Warszawie urodził się Czesław Centkiewicz, pisarz, podróżnik, reportażysta, autor książek dla dzieci i młodzieży, twórca tzw. nurtu polarnego w polskiej literaturze.


1914 - Dowództwo rosyjskie wyraziło zgodę na tworzenie u boku armii rosyjskiej przez Witolda Gorczyńskiego ochotniczego oddziału polskiego, nazywanego później Legionem Puławskim lub Legionem Gorczyńskiego.


1920 - Zawieszenie broni w wojnie polsko-bolszewickiej; "Kraj, co w dwa lata potrafił wytworzyć takiego żołnierza, jakim wy jesteście, może spokojnie patrzeć w przyszłość" - pisał w rozkazie do polskich żołnierzy Józef Piłsudski.


1922 - W Oleszycach na Podkarpaciu urodził się Olgierd Terlecki, pisarz, publicysta; w czasie II wojny światowej żołnierz II Korpusu Polskiego.


1928 - W Warszawie zmarł gen. Tadeusz Rozwadowski, generał armii austriackiej, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w czasie wojny polsko-bolszewickiej; w latach 1921-1926 generalny inspektor kawalerii; podczas zamachu majowego w 1926 r. dowódca wojsk rządowych.


1938 - W Krakowie urodził się Tadeusz Kwinta, aktor, związany m.in. z krakowskim Teatrem Ludowym oraz Teatrem im. Juliusza Słowackiego; w latach 1986-1990 dyrektor artystyczny Teatru Bagatela.


1942 - Likwidacja getta w Brześciu nad Bugiem.


1944 - W Częstochowie zastrzelony został płk Stanisław Nakoniecznikoff-Klukowski, ps. Kmicic, komendant główny Narodowych Sił Zbrojnych (1944); powodem zabójstwa był prawdopodobnie popierany przez niego plan podporządkowania NSZ Armii Krajowej.


1944 - W nocy z 17/18 października doszło do największej masakry na Pawiaku. Hitlerowcy rozstrzelali z broni maszynowej ponad sześciuset więźniów.


1948 - W Hamburgu zmarł Walter von Brauchitsch, feldmarszałek, w latach 1938-1941 naczelny dowódca niemieckiej armii lądowej; dowodził m.in. kampaniami przeciwko Polsce, Francji i ZSRS.


1949 - Rząd polski uznał Niemiecką Republikę Demokratyczną.


1950 - W Krakowie urodził się Marek Kondrat, jeden z najpopularniejszych polskich aktorów, znany z ról w filmach "Zaklęte rewiry", "C.K. Dezerterzy", "Pułkownik Kwiatkowski", "Dzień świra", "Weiser", a także serialu "Ekstradycja".


1954 - W Toronto zmarł gen. Mieczysław Norwid-Neugebauer, współzałożyciel polskiego harcerstwa, oficer Legionów Polskich, generał WP.


1956 - Sowieccy przywódcy, przeciwni objęciu władzy w Polsce przez Władysława Gomułkę, zażądali od Edwarda Ochaba odroczenia VIII plenum KC PZPR.


1956 - W nocy z 18 na 19 października sowieckie wojska z Legnicy i Bornego-Sulinowa skierowały się w stronę Warszawy.


1965 - Pomnik ks. Józefa Poniatowskiego został przeniesiony z warszawskich Łazienek przed Pałac Namiestnikowski przy Krakowskim Przedmieściu.


1972 - W Chorzowie urodził się Wojciech Kuczok, prozaik, poeta, scenarzysta, krytyk filmowy.


1976 - W Krakowie, po rekonstrukcji, odsłonięty został Pomnik Grunwaldzki, ufundowany w 1910 r. przez Ignacego Paderewskiego, zniszczony przez Niemców w czasie II wojny światowej.


1976 - Premiera filmu "Brunet wieczorową porą" w reżyserii Stanisława Barei.


1978 - Zmarł Zbigniew Marian Ziembiński, reżyser, aktor, twórca nowoczesnego teatru w Brazylii.


1980 - W Warszawie przedstawiciele Komitetów Założycielskich NZS uchwalili statut i wybrali ogólnopolskie władze związku.


1981 - Gen. Wojciech Jaruzelski zastąpił Stanisława Kanię na stanowisku I sekretarza KC PZPR.


1986 - W Ottawie zmarł Wilhelm Orlik-Rueckemann, oficer Legionów Polskich, członek Polskiej Organizacji Wojskowej, generał WP; w kampanii 1939 r. dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP).


1987 - Premiera serialu telewizyjnego "Zmiennicy" w reżyserii Stanisława Barei.


1988 - W Warszawie zmarł Jan Świderski, aktor, reżyser teatralny, pedagog.


1993 - Prezydent Lech Wałęsa desygnował Waldemara Pawlaka na stanowisko premiera.


2002 - Premiera filmu "Edi" w reżyserii Piotra Trzaskalskiego.

Zobacz także

2024-02-07, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 7 lutego - Międzynarodowy Dzień Solidarności z Białorusią - z inicjatywy Swiatłany Cichanouskiej. 7 lutego - Święto narodowe Grenady, obchodzone w rocznicę… » więcej 2024-02-06, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 6 lutego - Międzynarodowy Dzień Zerowej Tolerancji dla Okaleczania Żeńskich Narządów Płciowych, proklamowany przez Światową Organizację Zdrowia w 2006… » więcej 2024-02-05, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 5 lutego - Tydzień Zgody między Wyznaniami, trwający od 1 do 7 lutego. 5 lutego - Dzień Meteorologa. » więcej 2024-02-04, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 4 lutego - Światowy Dzień Walki z Rakiem. 4 lutego - Międzynarodowy Dzień Braterstwa Międzyludzkiego. 4 lutego - Światowy Tydzień Zgody między… » więcej 2024-02-03, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 3 lutego - Światowy Tydzień Zgody między Wyznaniami, trwający od 1 do 7 lutego. 3 lutego - Dzień Podlaskiej Muzyki. 3 lutego - Międzynarodowy Dzień… » więcej 2024-02-02, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 2 lutego - Kościół katolicki obchodzi święto Ofiarowania Pańskiego. W polskiej tradycji znane jest jako święto Matki Boskiej Gromnicznej. 2 lutego -… » więcej 2024-02-01, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 1 lutego - Światowy Dzień Wyborów, ustanowiony przez Konferencję Światowych Organizacji Wyborczych w 2005 roku. Ma przypominać o powszechnym prawie obywateli… » więcej 2024-01-31, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 31 stycznia - Międzynarodowy Dzień Iluzjonisty 31 stycznia - Dzień Zebry » więcej 2024-01-30, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 30 stycznia 1018 - Bolesław I Chrobry i niemiecki cesarz Henryk II podpisali w Budziszynie traktat pokojowy, na mocy którego Polska dostała na własność… » więcej 2024-01-29, godz. 01:18 Kartka z kalendarza 29 stycznia - Międzynarodowy Dzień Puzzli. 29 stycznia - Dzień Składanki i Łamigłówki. » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »