Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2021-11-30, 06:20 Autor: Bolesław Bezeg

Kartka z kalendarza

75 lat temu 30 listopada 1946 roku Oddział Jana Kmiołka „Wira” rozbił więzienie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Pułtusku uwalniając kilkudziesięciu więźniów politycznych, z których większość przystąpiła do oddziału. Dziś przypada 157 rocznica urodzin Andrzeja Mielęckiego – lekarza i polskiego działacza narodowego na Górnym Śląsku, którego zamordowanie stało się jedną w przyczyn wybuchu II powstania śląskiego. 762 lata temu 30 listopada 1259 roku rozpoczął się tzw. drugi najazd tatarski na Polskę. Zagony najeźdźców dotarły do wschodnich krańców księstwa opolsko-raciborskiego.
Kartka z Kalendarza 30 listopada 2021
Pierwszy i najbardziej znany najazd tatarski, a właściwie mongolski na Polskę, miał miejsce w roku 1241 i zakończył się spektakularną bitwą pod Legnicą. Wkrótce potem wśród potomków twórcy mongolskiego państwa Czingis-chana rozgorzały kilkuletnie walki o przywództwo nad tzw. Złotą Ordą. Dało to Europie Środkowej kilkanaście lat spokoju od mongolskiego zagrożenia.

Paradoksalnie przyczyną kolejnego najazdu stało się zawarcie w roku 1259 antytatarskiego sojuszu przez Ruś Halicką, Węgry, Litwę i polskich książąt Mazowsza i Małopolski. Aby spacyfikować ten sojusz wodzowie Złotej Ordy postanowili przeprowadzić uderzenie wyprzedzające. Jako cel wybrali Małopolskę.

Rozpoczęta 30 listopada 1259 roku dowodzona przez Burundaja wyprawa miała charakter typowo rabunkowy i niszczycielski. Pod względem skutków była znacznie gorsza dla Polski niż pierwszy najazd z roku 1241.

Przez całą zimę – do końca lutego 1260 roku kilkunastotysięczny korpus tatarski wspomagany przez podbitych książąt ruskich plądrował Małopolskę. Tatarzy wymordowali rzesze jeńców, paląc niezliczoną liczbę wsi i miast oraz uprowadzając około 10 000 niewolników.

Do najbardziej spektakularnej rzezi doszło po kapitulacji Sandomierza, gdzie warunki poddania grodu w imieniu Mongołów negocjowali Rusini, a po wyjściu załogi z twierdzy Mongołowie zerwali umowę i wymordowali obrońców.

Osobny tatarski korpus wysłano na pogranicze śląsko-małopolskie. Jego zadaniem było stawienie czoła posiłkom dla Małopolski, jakie spodziewano się, że wyślą piastowscy książęta śląscy. Ten manewr okazał się skuteczny. Spustoszenie wschodniego pogranicza księstwa opolsko-raciborskiego spowodowało, że śląscy Piastowie zamiast o pomocy dla Małopolski musieli myśleć o obronie własnego terytorium.

Tatarzy wraz z Rusinami wystawili przeciwko Polsce około 30 tys. zbrojnych. Przeciwko nim zdołano zmobilizować zaledwie 3000 konnych i 6000 pieszych żołnierzy. Dysproporcja sił była więc bezdyskusyjna. W dodatku polskie siły przez cały czas nie zdołały się skoncentrować by podjąć skuteczny kontratak.

Najeźdźcy wycofali się nie niepokojeni gdy zbliżająca się wiosna zagroziła rozmiękczeniem dróg i stopieniem lodów na rzekach. Obrazu sytuacji dopełniła postawa małopolskiego księcia Bolesława Wstydliwego, który zamiast organizować obronę lub szukać u kuzynów posiłków, schronił się z żoną w Sieradzu.

Zobacz także

2024-02-18, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 18 lutego - Dzień Plutona. 18 lutego - Dzień Baterii. » więcej 2024-02-17, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 17 lutego - Dzień Służby Cywilnej. 17 lutego - Światowy Dzień Kota. » więcej 2024-02-16, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 16 lutego - Międzynarodowy Dzień Listonoszy i Doręczycieli Przesyłek. 16 lutego - Dzień Poczty Polskiej. 16 lutego - Święto narodowe Litwy - Dzień… » więcej 2024-02-15, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 15 lutego - Międzynarodowy Dzień Walki z Rakiem Dzieciństwa. Wydarzenie zainaugurowane przez Childhood Cancer International (CCI) w 2002 roku, aby działać… » więcej 2024-02-14, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 14 lutego - Środa Popielcowa , która rozpoczyna w Kościele katolickim - trwający 40 dni - okres Wielkiego Postu. Dla wiernych jest on wezwaniem do pokuty i… » więcej 2024-02-13, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 13 lutego - Ostatki, czyli ostatni dzień karnawału - okresu zimowych balów, maskarad i pochodów. Obchodzone są w przeddzień Środy Popielcowej, która jest… » więcej 2024-02-12, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 12 lutego - Międzynarodowy Dzień Walki z Wykorzystaniem Dzieci jako Żołnierzy. Od 2002 roku w tym dniu organizowana jest kampania Red Hand Day. Odbicia pomalowanych… » więcej 2024-02-11, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 11 lutego - Światowy Dzień Chorego - ustanowiony przez papieża Jana Pawła II w 1992 roku. 11 lutego - Europejski Dzień Numeru Alarmowego 112. 11 lutego… » więcej 2024-02-10, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 10 lutego - Dzień Mincerza - święto pracowników mennicy. W średniowiecznej Polsce byli to urzędnicy królewscy zajmujący się nie tylko wytwarzaniem, ale… » więcej 2024-02-09, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 9 lutego - Ogólnopolski Dzień Etnografii, Etnologii i Antropologii Kulturowej. 9 lutego - Międzynarodowy Dzień Pizzy. 9 lutego - Międzynarodowy Dzień… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »