Samodzielne Księstwo Brzeskie powstało w kilka lat po śmierci księcia legnicko-wrocławskiego Henryka V Brzuchatego. Ambitny ten władca zdołał zgromadzić pod swoim panowaniem rozległe śląskie ziemie. Należały do niego następujące śląskie stolice: Jawor, Legnica, Wrocław, Brzeg, Namysłów i Oleśnica.

Gdy w roku 1296 zmarł opiekę nad niepełnoletnimi braćmi i siostrami objął jego syn Bolesław III Rozrzutny. Nie chcąc zbytnio dzielić państwa Bolesław najmłodszego brata Władysława przeznaczył początkowo do stanu duchownego.

Ostatecznie jednak w roku 1311 obaj młodsi bracia Władysław i Henryk VI Dobry wymusili na Bolesławie podział ojcowskiego państwa. Powstały wówczas trzy niezależne księstwa: legnickie, brzeskie i wrocławskie.

Podczas negocjacji działowych szczególną przebiegłość objawił najstarszy z braci Bolesław. Układ o podziale stanowił, że kolejność w wyborze dzielnic będzie odpowiadała starszeństwu wśród braci. Ustalono także, że książę, który obejmie Brzeg – najuboższą dzielnicę, otrzyma od pozostałych braci po 32 tysiące grzywien srebra.

Młodszych braci zaskoczyło, że Bolesław wybrał właśnie uważany za miasto prowincjonalne Brzeg. Zapewne nie bez znaczenia przy wyborze Brzegu była dla Bolesław Rozrzutnego perspektywa otrzymania od braci znacznej gotówki, tak przecież potrzebnej władcy, którego styl życia przeszedł do historii jako przydomek.

O ile ze swoim bratem Henrykiem VI księciem wrocławskim Bolesław nie prowadził sporów, to drugi z braci Władysław, który otrzymał Legnicę nie wywiązał się z obowiązku wypłacenia Bolesławowi odszkodowania, Wobec tego ten w roku 1312 doprowadził do zrzeczenia się przez Władysława księstwa legnickiego na swoją rzecz.

Od tej pory Władysław miał się poświęcić karierze duchownej, a Bolesław władał księstwem legnicko-brzeskim.