Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza 24 września 2021
2021-09-24, 06:19 Autor: Bolesław Bezeg

Kartka z kalendarza 24 września 2021

335 lat temu 24 września 1686 roku Papież Innocenty XI ogłosił pochodzącego spod Opola św. Jacka Odrowąża głównym patronem Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego na równi z dotychczasowym patronem świętym Stanisławem Kostką. 95 lat temu 24 września 1926 roku utworzono przedsiębiorstwo o nazwie Polskie Koleje Państwowe. 103 lata temu 24 września 1918 r. Hieronim Dekutowski wybitny polski partyzant i cichociemny schwytany przez UB w Nysie.
Kartka z Kalendarza 24 września 2021
Hieronim Dekutowski urodził się w robotniczej rodzinie o patriotycznych – legionowych tradycjach pod Tarnobrzegiem. Po ukończeniu gimnazjum rozpoczął pracę jako kreślarz, ale od jesieni 1939 roku planował podjąć studia na uniwersytecie lwowskim.
Plany te pokrzyżował wybuch II wojny światowej.

Jako ochotnik Dekutowski wziął udział w obronie Lwowa i wraz z resztkami lwowskiej załogi przekroczył granicę Węgier, gdzie został internowany. Po brawurowej ucieczce przedostał się do polskiej armii we Francji, tam skończył szkołę podoficerską. Naukę w wojennej podchorążówce przerwała mu inwazja niemiecka na Francję. Po upadku Francji przez Szwajcarię przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie skończył podchorążówkę.

W 1942 roku zgłosił się na szkolenie dywersyjne do służby w AK. Zrzucony do kraju 17 września 1943 roku działał w oddziałach partyzanckich na Lubelszczyźnie. W styczniu 1944 został szefem Kedywu w Inspektoracie Rejonowym AK Lublin-Puławy. Stworzył wówczas najliczniejszy na Lubelszczyźnie lotny oddział partyzancki. Ustalono, że jego oddział, między styczniem i lipcem 1944, przeprowadził, ponad 80 akcji zbrojnych przeciwko Niemcom.

Na rozkaz dowództwa 28 lipca 1944, ppor. Dekutowski rozwiązał oddział i odtąd ukrywał się, wraz z kilkoma podkomendnymi, w Puławach, Lublinie i Tarnobrzegu. W sierpniu 1944 podjęli nieudaną próbę przedostania się do walczącej Warszawy.

W styczniu 1945 roku po zamordowaniu przez milicjantów czterech jego byłych żołnierzy Dekutowski zdecydował się podjąć walkę z komunistami i sowiecką okupacją. Dowodzone przez niego oddziały przeprowadziły wiele brawurowych akcji, które mogły by być kanwą niejednego filmu sensacyjnego.

W czerwcu 1945 roku otrzymał awans do stopnia majora. Po wyborach w styczniu 1947 roku i ogłoszeniu w lutym amnestii, rozformował i ujawnił część oddziałów. Wstrzymał te działania gdy zorientował się, że UB aresztuje byłych partyzantów. Formalnie zaprzestał prowadzenia akcji zbrojnych, które od pewnego czasu ograniczały się tylko do zaopatrywania oddziału i samoobrony.

Zagrożony aresztowaniem postanowił wraz z grupą swoich oficerów przedostać się na Zachód. 14 września 1947, stawił się na punkt przerzutowy w Nysie na Opolszczyźnie, punkt okazał się pułapką katowickiego Urzędu Bezpieczeństwa. Więziony i torturowany major Hieronim Dekutowski został skazany na śmierć.

Wyrok wykonano 7 marca 1949 w warszawskim więzieniu na Mokotowie.

Zobacz także

2024-04-19, godz. 02:11 Kartka z kalendarza 19 kwietnia - Dzień Pamięci Ofiar Holocaustu i Powstania w Getcie Warszawskim. 19 kwietnia - Eswatini, czyli „kraj ludu Suazi” - państwo w południowej… » więcej 2024-04-18, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 18 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków, ustanowiony przez Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków i Miejsc Historycznych i wpisany przez UNESCO… » więcej 2024-04-17, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 17 kwietnia - Światowy Dzień Chorych na Hemofilię, ustanowiony w 1989 roku przez Światową Federację Hemofilii. » więcej 2024-04-16, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 16 kwietnia - Święto Wojsk Inżynieryjnych - Dzień Sapera, obchodzony przez Wojsko Polskie, dla upamiętnienia sforsowania Odry i Nysy Łużyckiej przez wojska… » więcej 2024-04-15, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 15 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Kombatanta. 15 kwietnia - Światowy Dzień Trzeźwości. 15 kwietnia - Światowy Dzień Sztuki. » więcej 2024-04-14, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 14 kwietnia - Święto Chrztu Polski, święto państwowe, ustanowione przez Sejm 22 lutego 2019 roku. Prawdopodobnie 14 kwietnia 966 roku, w Wielką Sobotę… » więcej 2024-04-13, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 13 kwietnia - Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, ustanowiony przez Sejm 14 listopada 2007 roku. Jest obchodzony w rocznicę opublikowania przez Niemcy… » więcej 2024-04-12, godz. 00:16 Kartka z kalendarza 12 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Załogowych Lotów Kosmicznych, upamiętniający pierwszy lot człowieka w kosmos. Został zainicjowany przez Zgromadzenie… » więcej 2024-04-11, godz. 09:38 Kartka z kalendarza 11 kwietnia - Światowy Dzień Chorych na Chorobę Parkinsona, obchodzony od 1997 roku. Został ustanowiony przez Europejskie Stowarzyszenie Choroby Parkinsona… » więcej 2024-04-10, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 10 kwietnia 837 roku - Według obliczeń astronomów Kometa Halleya minęła Ziemię w najbliższej dotychczas odległości - około 5,8 miliona kilometrów. » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »