Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » 1 lipca 2021
2021-07-01, 06:24 Autor: Bolesław Bezeg

1 lipca 2021

452 lata temu – 1 lipca 1569 roku Zaprzysiężono unię polsko-litewską, na mocy której powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów. Od tej chwili Polska i Litwa stały się jednym państwem ze wspólnym Sejmem i Senatem, ale odrębnymi urzędami i wojskiem. 101 lat temu – 1 lipca 1920 roku w toku wojny polsko-bolszewickiej powołano Radę Obrony Państwa. Dziś przypada 515 rocznica urodzin Ludwika Jagiellończyka, władcy, którego śmierć przekreśliła nadzieje na trwały wsparty więzami dynastycznymi sojusz Polski i Czech.
Kartka z Kalendarza 1 lipca 2021
Ludwik Jagiellończyk był wnukiem króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka i synem Władysława Jagiellończyka króla Węgier i Czech. Jako władcy Czech czescy Jagiellonowie byli także zwierzchnikami Śląska, który jako zaplecze metalurgiczne i rolnicze odgrywał bardzo ważną rolę w ich państwie. Warto dodać, że właśnie ze względu na objęcie czeskiego tronu przez Jagiellonów polscy królowie zaniechali starań o odzyskanie dla Polski Śląska, co fatalnie odbiło się na dalszej historii naszego regionu.

Jednak 1 lipca 1506 roku przed nowo narodzonym następcą czeskiego i węgierskiego tronu Ludwikiem Jagiellończykiem rysowały się jak najbardziej doskonałe perspektywy. Czesko-węgierska unia personalna była silnym organizmem, którego osią rozwojową były kopalnie złota na Słowacji i ośrodki metalurgiczne na Śląsku.

Państwo o tak pięknych perspektywach rozwojowych przeżyło wstrząs gdy w roku 1516 zmarł król Władysław Jagiellończyk. Dla opieki nad 10-letnim Ludwikiem powołano Radę Regencyjną, w której pojawił się m.in. jego brat cioteczny Jerzy Hohenzollern von Ansbach, który musiał być człowiekiem myślącym bardzo perspektywicznie bo szczególne zainteresowanie żywił dla prowincji o dużym potencjale gospodarczym, właśnie takich jak Słowacja, której chciał zostać zarządcą oraz Śląsk, którego dziedziczenie załatwił sobie zawierając odpowiedni układ z innym krewnym opolskim księciem Janem Dobrym.

Pod opieką regentów Ludwik pozostawał do roku 1521 kiedy to ukończył 15 lat i uznano go za pełnoletniego. W tym samym roku wojska tureckie zdobyły Belgrad – najważniejszą węgierską twierdzę broniącą południowej granicy kraju. Wojna z Turkami stała się widmem całego pięcioletniego panowania Ludwika Jagiellończyka. W kwietniu roku 1526 armia turecka w sile 60 tysięcy ludzi wkroczyła na Węgry. Przeciwko niej zgromadził Ludwik nieco ponad 23 tysiące ludzi.

29 sierpnia 1526 roku doszło do bezprecedensowej bitwy pod Mohaczem. Jej wyjątkowość polega nie na tym, że zwyciężyli mający czterokrotną przewagę Turcy, ale na tym, że po bitwie wbrew swoim obyczajom zamiast zgarnąć tysiące złotych dukatów z okupów, wymordowali oni kilka tysięcy jeńców. Był to więc akt ludobójstwa obliczony na likwidację elit, które mogłyby przeszkadzać w podboju Węgier.

Na polach pod Mohaczem poniósł śmierć także król czeski i węgierski Ludwik Jagiellończyk, a tym samym przesądzony został los Śląska, który od tego momentu wszedł w orbitę wpływów rodów niemieckich, które wówczas przejęły władzę w Czechach.

Zobacz także

2024-04-19, godz. 02:11 Kartka z kalendarza 19 kwietnia - Dzień Pamięci Ofiar Holocaustu i Powstania w Getcie Warszawskim. 19 kwietnia - Eswatini, czyli „kraj ludu Suazi” - państwo w południowej… » więcej 2024-04-18, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 18 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków, ustanowiony przez Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków i Miejsc Historycznych i wpisany przez UNESCO… » więcej 2024-04-17, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 17 kwietnia - Światowy Dzień Chorych na Hemofilię, ustanowiony w 1989 roku przez Światową Federację Hemofilii. » więcej 2024-04-16, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 16 kwietnia - Święto Wojsk Inżynieryjnych - Dzień Sapera, obchodzony przez Wojsko Polskie, dla upamiętnienia sforsowania Odry i Nysy Łużyckiej przez wojska… » więcej 2024-04-15, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 15 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Kombatanta. 15 kwietnia - Światowy Dzień Trzeźwości. 15 kwietnia - Światowy Dzień Sztuki. » więcej 2024-04-14, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 14 kwietnia - Święto Chrztu Polski, święto państwowe, ustanowione przez Sejm 22 lutego 2019 roku. Prawdopodobnie 14 kwietnia 966 roku, w Wielką Sobotę… » więcej 2024-04-13, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 13 kwietnia - Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, ustanowiony przez Sejm 14 listopada 2007 roku. Jest obchodzony w rocznicę opublikowania przez Niemcy… » więcej 2024-04-12, godz. 00:16 Kartka z kalendarza 12 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Załogowych Lotów Kosmicznych, upamiętniający pierwszy lot człowieka w kosmos. Został zainicjowany przez Zgromadzenie… » więcej 2024-04-11, godz. 09:38 Kartka z kalendarza 11 kwietnia - Światowy Dzień Chorych na Chorobę Parkinsona, obchodzony od 1997 roku. Został ustanowiony przez Europejskie Stowarzyszenie Choroby Parkinsona… » więcej 2024-04-10, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 10 kwietnia 837 roku - Według obliczeń astronomów Kometa Halleya minęła Ziemię w najbliższej dotychczas odległości - około 5,8 miliona kilometrów. » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »