Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2023-03-03, 07:00 Autor: IAR/B.Falkowska

Kartka z kalendarza

3 marca - Międzynarodowy Dzień dla Ucha i Słuchu - ustanowiony z inicjatywy światowej organizacji zdrowia WHO

3 marca - Międzynarodowy Dzień Pisarzy, ustanowiony w 1984 roku przez PEN Club - Międzynarodowe Stowarzyszenie Pisarzy

3 marca - Światowy Dzień Dzikiej Przyrody. To święto obchodzone w dniu podpisania Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem.

3 marca - Dzień Równości Wynagrodzeń. Celem święta jest zrównanie wynagrodzeń kobiet i mężczyzn, a tym samym doprowadzenie do sytuacji, w której płace zależą jedynie od kwestii czysto merytorycznych.

3 marca - Święto narodowe Bułgarii, obchodzone w rocznicę wyzwolenia spod panowania tureckiego w 1878 roku.
1578 - W Polsce ustanowiony został Trybunał Koronny - najwyższa instancja sądownicza państwa.

1604 - Zmarł Faust Socyn, właściwe nazwisko Fausto Sozzini, włoski humanista, reformator religijny, teolog, pisarz i poeta. Pod wpływem poglądów stryja, Laeliusa Sociniusa, odrzucił istnienie Trójcy Świętej i dogmatów wiary katolickiej.

1746 - Urodziła się Izabela z Flemmingów Czartoryska, pisarka, animatorka życia kulturalnego, mecenas sztuki, kolekcjonerka, założycielka rezydencji w Puławach, na terenie, której utworzyła pierwsze polskie muzeum gromadzące pamiątki narodowe.

1807 - Urodził się Kazimierz Władysław Wóycicki, literat i edytor, redaktor miesięcznika "Biblioteka Warszawska”, autor wielu haseł w "Encyklopedii powszechnej" Orgelbranda.

1812 - Powołana została Legia Księstwa Warszawskiego, formacja wojskowa, utworzona z pułków Legii Nadwiślańskiej.

1831 - Urodził się George Pullman, amerykański tapicer, konstruktor pierwszych kolejowych wagonów sypialnych i restauracyjnych.

1845 - Urodził się Georg Cantor, niemiecki matematyk, profesor uniwersytetu w Halle, który miał znaczący udział w tworzeniu podwalin nowoczesnej matematyki.

1847 - Urodził się Alexander Graham Bell, szkocki naukowiec, z zawodu logopeda i nauczyciel muzyki, wynalazca telefonu, który powstał podczas jego prac nad elektrycznym wzmacniaczem dźwięku dla osób niedosłyszących. Wcześniej Bell opatentował głośnik i mikrofon.

1869 - Urodził się Henry Wood, angielski dyrygent, który zainaugurował w Londynie coroczny cykl koncertów zwanych "Promenade Concerts". Należy do najbardziej znanych dyrygentów wszech czasów w Wielkiej Brytanii.

1869 - Urodził się Wincenty Matuszewski, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony.

1872 - Urodził się Artur Markowicz, malarz i grafik, żydowskiego pochodzenia, uczeń Jana Matejki.

1875 - Urodził się Cyryl Ratajski, polityk, prezydent Poznania, minister spraw wewnętrznych, podczas II wojny światowej - Delegat Rządu na Kraj w latach 1940 -1942.

1878 - Wyzwolenie Bułgarii spod panowania tureckiego. Tego dnia podpisano pokój w San Stefano, kończący wojnę rosyjsko-turecką, trwającą od 1877 roku. 3 marca w Bułgarii jest obchodzone święto narodowe.

1882 - Urodził się Kazimierz Bartel, matematyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego oraz polityk sanacyjny. Był pięć razy premierem, ministrem kolei żelaznych oraz ministrem wyznań religijnych i oświecenia publicznego.

1888 - Urodził się Kazimierz Fabrycy, oficer Legionów Polskich, generał Wojska Polskiego, wiceminister spraw wojskowych w latach 1926-1934, od 1934 do 1939 Inspektor Armii we Lwowie. W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dowódca Armii "Karpaty".

1895 - Urodził się Ragnar Frisch, norweski ekonomista i statystyk, profesor Uniwersytetu w Oslo, współtwórca międzynarodowego Towarzystwa Ekonometrycznego. Jako pierwszy użył terminu ekonometria.

1900 - Urodził się Jerzy Manteuffel, filolog klasyczny, pierwszy polski papirolog i twórca podstaw papirologii w Polsce, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Lwowskiego.

1914 - Premiera filmu "Tajemnica pokoju nr 100", najstarszego zachowanego polskiego filmu fabularnego. Główne role zagrali: Halina Starska, Stefan Jaracz i Aleksander Zelwerowicz.

1918 - W Brześciu nad Bugiem został podpisany traktat pokojowy między Rosją Radziecką a Niemcami, Austro-Węgrami, Bułgarią i Turcją, kończący działania na froncie wschodnim I wojny światowej.

1921 - Polska zawarła układ z Rumunią o wzajemnej pomocy militarnej w razie ataku ze strony Rosji.

1922 - W Toruniu urodził się Kazimierz Serocki, kompozytor, pianista. Był muzykiem wszechstronnym. Jeden z inicjatorów i organizatorów Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej "Warszawska Jesień". Zmarł 9 stycznia 1981 roku.

1923 - Ukazał się pierwszy numer amerykańskiego tygodnika "Time".

1924 - Urodziła się Lys Assia, szwajcarska piosenkarka, zwyciężczyni pierwszego Konkursu Piosenki Eurowizji w 1956 roku.

1925 - Urodził się Klemens Szaniawski, filozof, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, przewodniczący Komitetu Porozumiewawczego Stowarzyszeń Twórczych i Naukowych. Zajmował się filozofią nauki i jej praktycznym zastosowaniem w budowaniu teorii naukowych w różnych dyscyplinach.

1929 - Urodził się Kazimierz Orzechowski, duchowny katolicki i aktor, popularny między innymi dzięki rolom w filmach "Panny z Wilka”, "Człowiek z żelaza” oraz serialach "W labiryncie” i "Złotopolscy”.

1930 - Urodził się Ion Iliescu, rumuński polityk. W 1989 roku stanął na czele powstania przeciwko komunistycznej dyktaturze Nicolae Ceausescu.

1931 - Pieśń "Gwiaździsty Sztandar" stała się oficjalnie hymnem państwowym Stanów Zjednoczonych.

1934 - Urodził się Jacek Kuroń, polityk, historyk, publicysta, do końca lat 80. - jedna z głównych postaci antykomunistycznej opozycji, współzałożyciel i członek Komitetu Obrony Robotników (KOR).

1934 - Urodził się Andrzej May, aktor teatralny i filmowy, reżyser, odtwórca między innymi ról "Czarnego" w filmie Jerzego Passendorfera "Zamach" oraz Stanisława Połanieckiego w serialu "Rodzina Połanieckich".

1941 - W Krakowie, stolicy Generalnego Gubernatorstwa, Niemcy utworzyli getto dla ludności żydowskiej, jedno z pięciu największych w Generalnym Gubernatorstwie. Zamknięto tam około 17 tysięcy Żydów.

1941 - Zmarł Edward Wittig, rzeźbiarz, autor warszawskich pomników: Lotnika, PeOWiaka oraz Juliusza Słowackiego.

1942 - Z więzienia na Pawiaku uciekli: Tadeusz Szpotański, były wiceprezydent Warszawy, oficerowie Armii Krajowej - major Stanisław Dobrski i porucznik Eugeniusz Filipowicz oraz Henryk Borucki "Czarny", komendant konspiracyjnej Komendy Obrońców Polski.

1943 - Zbrodnia w Borszczówce i Lidawce na Ukrainie. Niemieccy żandarmi wraz z ukraińską policją wymordowali ponad trzystu Polaków - mieszkańców wsi i 20 Ukraińców. Miał to być odwet za ukrywanie sowieckich partyzantów.

1944 - Urodziła się Maria Nurowska, pisarka. Autorka utworów dla młodzieży: "Reszta świata”, "Sprawa honorowa”, "Wyspa na lądzie”, opowiadań i powieści: "Nie strzelać do organisty", "Innego życia nie będzie", "Kontredans", "Panny i wdowy", "Po tamtej stronie śmierci", "Moje życie z Marlonem Brando", a także powieści biograficznej o Ryszardzie Kuklińskim "Mój przyjaciel zdrajca". Była członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

1945 - Lotnicy brytyjscy zbombardowali omyłkowo jedną z dzielnic holenderskiej Hagi. Zginęło około 500 osób, 200 odniosło rany, a 30 tysięcy ludzi straciło dach nad głową.

1948 - Przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie rozpoczął się proces rotmistrza Witolda Pileckiego, oficera ZWZ-AK, który w 1940 roku dobrowolnie poddał się aresztowaniu i wywózce do Auschwitz, aby zdobyć informacje o tym niemieckim obozie zagłady.

1955 - W programie muzycznym "Louisiana Hayride" po raz pierwszy na antenie telewizyjnej wystąpił Elvis Presley.

1956 - Urodził się Zbigniew Boniek, piłkarz reprezentacji, zawodnik między innymi Widzewa Łódź i włoskiego Juventusu Turyn. 80. razy wystąpił w kadrze narodowej, strzelając 24 gole. Trener i działacz sportowy. Obecnie prezes PZPN.

1959 - Aleksandr Szelepin, przewodniczący KGB, w tajnej notatce, zwanej przez historyków notatką Szelepina, zaproponował Nikicie Chruszczowowi, pierwszemu sekretarzowi Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego, zniszczenie 21 857 teczek personalnych ofiar zbrodni katyńskiej, jako nieprzydatnych zarówno operacyjnie, jak i historycznie, a zachowanie jedynie protokołów tak zwanej trójki NKWD (komisje powołane na mocy rozkazu z 1937 roku, w celu szybkiego rozpatrywania spraw sądowych związanych z "elementami antyradzieckimi" i "antykomunistycznymi"), mieszczących się w oddzielnej teczce.

1960 - Rada Ministrów wydała rozporządzenie o utworzeniu Wolińskiego Parku Narodowego. Obecnie jego powierzchnia wynosi ponad 10 tysięcy hektarów.

1970 - MO spacyfikowała świętokrzyską wieś Chodków Nowy, której mieszkańcy sprzeciwiali się rozbiórce nielegalnie rozbudowanej kaplicy. Dobudówka powstała 31 stycznia 1970 roku. Służby bezpieczeństwa wydały nakaz demontażu. Spowodowało to bunt wśród mieszkańców i milicyjną akcję we wiosce.

1972 - W okolice Jowisza wystrzelono sondę międzyplanetarną NASA - "Pioneer 10". Była to pierwsza próba wysłania pojazdu kosmicznego w kierunku tej planety.

1976 - Urodziła się Natalia Kukulska, piosenkarka, wykonawczyni znanych przebojów: "Czy ona jest”, "Im więcej Ciebie tym mniej”, "Daleki brzeg”, "Dłoń”, "Wierność jest nudna”. Jest córką piosenkarki Anny Jantar i kompozytora Jarosława Kukulskiego.

1977 - Polska ratyfikowała Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, jeden z dwóch Paktów Praw Człowieka, o których utworzeniu zdecydowano już w 1947 roku. W naszym kraju wszedł on w życie 18 marca 1977 roku.

1979 - Premiera pierwszego odcinka serialu telewizyjnego "Życie na gorąco" w reżyserii Andrzeja Konica. Główny bohater - redaktor Maj, grany przez Leszka Teleszyńskiego - był kreowany na "polskiego Jamesa Bonda”. Serial liczył dziewięć odcinków.

1985 - Zakończył się roczny strajk brytyjskich górników węgla kamiennego. Związki zawodowe sprzeciwiały się reformom przemysłu węglowego, które forsował rząd Margaret Thatcher.

1988 - Zmarł Henryk Szeryng, skrzypek wirtuoz, wykładowca w klasie skrzypiec na Narodowym Uniwersytecie Meksyku. W swoim repertuarze miał ponad 40 koncertów i kilkadziesiąt sonat kompozytorów wszystkich epok.

1991 - Obywatele Estonii i Łotwy opowiedzieli się w referendach za niepodległością i oderwaniem od ZSRR. Estonia ogłosiła niepodległość 20 sierpnia 1991, a Łotwa dzień później - 21 sierpnia 1991 roku.

1993 - Zmarł Albert Sabin, amerykański lekarz polsko-żydowskiego pochodzenia, wynalazca szczepionki przeciwko wirusowi polio, wywołującemu chorobę Heinego-Medina.

1994 - Zmarł Karel Kryl, czeski grafik, poeta i pieśniarz, legendarny bard Praskiej Wiosny 1968 roku, główny przedstawiciel nurtu publicystycznego w poezji lat 60. XX wieku.

1999 - Zmarł Gerhard Herzberg, kanadyjski fizyk i chemik, twórca podstaw kwantowej teorii elektronowych, oscylacyjnych i rotacyjnych widm cząsteczkowych.

2005 - Zmarł Rinus Michels, holenderski trener, jeden z najsłynniejszych szkoleniowców piłkarskich w historii. Twórca tak zwanego "futbolu totalnego", polegającego na wspólnym udziale w ataku i obronie wszystkich zawodników.

2006 - Zmarł Krzysztof Kołbasiuk, aktor, związany z teatrami stołecznymi - Na Woli, Dramatycznym i Polskim. Zagrał w filmach: "Chichot Pana Boga”, "Łowcy skór”, "Sława i chwała”, "Pan Tadeusz”, oraz w serialach telewizyjnych: "Daleko od szosy”, "Doktor Murek” czy "Dom”. Często występował też, jako aktor dubbingowy.

2007 - Papież Benedykt XVI mianował metropolitą warszawskim biskupa Kazimierza Nycza.

2008 - Zmarł Giuseppe di Stefano, włoski tenor. Koncertował w najsłynniejszych salach operowych świata: w mediolańskiej La Scali, w Metropolitan Opera w Nowym Jorku oraz w Wiedniu i Berlinie. Był zaliczany do grona największych tenorów XX wieku.

2009 - Międzynarodowy Trybunał Karny wydał nakaz aresztowania prezydenta Sudanu Omara al-Baszira za inspirowanie ludobójstwa w prowincji Darfur.

2011 - Zmarła Irena Kwiatkowska, aktorka i artystka kabaretowa, po wojnie związana ze scenami warszawskimi oraz kabaretami - Dudek i Starszych Panów. Zagrała ponad sto ról teatralnych, 20 filmowych i telewizyjnych, między innymi w obrazach "Wojna domowa”, "Czterdziestolatek”, "Lata dwudzieste... lata trzydzieste”.

2011 - Zmarł Bohdan Pociej, muzykolog, krytyk i dziennikarz muzyczny. W Polskim Radiu prowadził audycje: "Dzieje muzyki w dźwięku", "Wielkie dzieła, wielcy wykonawcy", "Muzyka w sferze myśli".

2011 - Adam Małysz ogłosił zakończenie kariery sportowej.

2012 - Katastrofa kolejowa pod Szczekocinami. W czołowym zderzeniu dwóch pociągów zginęło 16 osób, a około 60 zostało rannych.

2016 - Zmarła profesor Elżbieta Tarkowska, socjolog. Była członkinią Prezydium Komitetu Socjologii PAN, przewodniczącą Rady Naukowej Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, członkinią Komitetu Nauk Etnologicznych PAN, wiceprzewodniczącą Polskiego Towarzystwa Socjologicznego.

2020 - Zmarł Stanisław Kania, prominentny polityk okresu PRL. W latach 80-tych pełnił najwyższe funkcje państwowe i partyjne. Od lat 60-tych zasiadał we władzach centralnych PZPR .

2021 - Zmarł Władysław Baka, ekonomista, były prezes Narodowego Banku Polskiego. Pełnił funkcję dwukrotnie, od listopada 1985 do lipca 1988 i od września 1989 do stycznia 1991. Od 1955 należał do PZPR, w okresie poprzedzającym przemiany ustrojowe uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu, po stronie rządowej, w zespole gospodarki i polityki społecznej.

Zobacz także

2024-04-17, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 17 kwietnia - Światowy Dzień Chorych na Hemofilię, ustanowiony w 1989 roku przez Światową Federację Hemofilii. » więcej 2024-04-16, godz. 07:00 Kartka z kalendarza 16 kwietnia - Święto Wojsk Inżynieryjnych - Dzień Sapera, obchodzony przez Wojsko Polskie, dla upamiętnienia sforsowania Odry i Nysy Łużyckiej przez wojska… » więcej 2024-04-15, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 15 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Kombatanta. 15 kwietnia - Światowy Dzień Trzeźwości. 15 kwietnia - Światowy Dzień Sztuki. » więcej 2024-04-14, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 14 kwietnia - Święto Chrztu Polski, święto państwowe, ustanowione przez Sejm 22 lutego 2019 roku. Prawdopodobnie 14 kwietnia 966 roku, w Wielką Sobotę… » więcej 2024-04-13, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 13 kwietnia - Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, ustanowiony przez Sejm 14 listopada 2007 roku. Jest obchodzony w rocznicę opublikowania przez Niemcy… » więcej 2024-04-12, godz. 00:16 Kartka z kalendarza 12 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Załogowych Lotów Kosmicznych, upamiętniający pierwszy lot człowieka w kosmos. Został zainicjowany przez Zgromadzenie… » więcej 2024-04-11, godz. 09:38 Kartka z kalendarza 11 kwietnia - Światowy Dzień Chorych na Chorobę Parkinsona, obchodzony od 1997 roku. Został ustanowiony przez Europejskie Stowarzyszenie Choroby Parkinsona… » więcej 2024-04-10, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 10 kwietnia 837 roku - Według obliczeń astronomów Kometa Halleya minęła Ziemię w najbliższej dotychczas odległości - około 5,8 miliona kilometrów. » więcej 2024-04-09, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 9 kwietnia - Światowy Dzień Gołębia. » więcej 2024-04-08, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 8 kwietnia - Międzynarodowy Dzień Romów, obchodzony w rocznicę pierwszego spotkania przedstawicieli Romów z 25 państw w 1971 roku. Zainaugurowano wówczas… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »