Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021
2021-10-09, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021

[Fot.Pomnik Orła Białego. Źródło:Dawna Dąbrowa.pl ]
[Fot.Pomnik Orła Białego. Źródło:Dawna Dąbrowa.pl ]
W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską Organizacją Powstańczą ważną rolę zaczął odgrywać Związek Orła Białego.

Organizacja Orła Białego została założona już we wrześniu 1939 roku i była jedną z pierwszych organizacji konspiracyjnych. Powstała w oparciu o przedwojenne struktury Przysposobienia Wojskowego Związku Strzeleckiego. W ramach organizacji były formowane konspiracyjne „piątki.

Największe wpływy uzyskała poza Małopolską miała właśnie na Górnym Śląsku. Głównym celem tej organizacji były działania antyniemieckie, a w szczególności dywersja na kolei. Organizacja dysponowała własną siatką wywiadowcza i prowadziła działalność propagandową. Organem prasowym organizacji były Nakazy Dnia. W czerwcu 1940 podporządkowała się Związkowi Walki Zbrojnej..

W organizacji ważną rolę odgrywał okręg śląski, który został podzielony na kilka rejonów: zagłębiowski, katowicki, bytomski, cieszyńsko- zaolziański, i opolski. Na czele tego ostatniego stał porucznik rezerwy Paweł Wrzód ps.”Wróderski”.

Organizacja została założona przez byłego legionistę byłego szefa sztabu Polskiej organizacji Wojskowej Górnego Śląska, a w II Rzeczypospolitej majora Wojska Polskiego Kazimierza Kierzkowskiego ps. ”Prezes”. To właśnie Kierzkowski wprowadził do organizacji też innego byłego legionistę podpułkownika Kazimierza Plutę Czachowskiego, który już wkrótce został komendantem głównym Organizacji Orła Białego. W 1940 przeszedł do Związku Walki Zbrojnej.. W ZWZ został szefem Łączności i zastępcą szefa sztabu Komendy Głównej ZWZAK. .Odegrał kluczową rolę w tworzeniu i rozbudowywaniu łączności technicznej oraz odbioru zrzutów ludzi, sprzętu, poczty i pieniędzy.

Sam Kierzkowski też pełnił ważne funkcje w ZWZ w latach 1940 1941 by szefem Biura Informacji i Propagandy Komendy Obszaru ZWZ Kraków- Górny Śląsk. Niestety latem 1941 roku został aresztowany podczas zorganizowanej niemieckiej akcji przeciw inteligencji na Śląsku. Trafił do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, gdzie został zamordowany.

Natomiast Pluta –Czachowski po powstaniu warszawskim w którym był ciężko ranny trafił do niemieckich obozów pracy, skąd ze względu na zły stan zdrowia został zwolniony. Po powrocie do kraju próbował kontynuować działalność niepodległościową i znowu został aresztowany tym razem przez Sowietów, zesłany do Kazachstanu. Po powrocie z zesłania zatrzymany przez funkcjonariuszy bezpieki i skazany na 15 lat więzienia. Zwolniony w 1956 roku przeszedł na emeryturę .Jednak u schyłku swojego życia jeszcze raz zaangażował się w działalność niepodległościową w ramach opozycyjnego w PRL-u Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela znanego jako ROPCIO. Zmarł w sierpniu 1979 roku.

Na koniec warto przypomnieć, że przywódcy innych organizacji politycznych i wojskowych powstałych po wycofaniu się armii polskiej w 1939 roku ze Śląska , którzy nie wpadli w ręce gestapo kontynuowali walkę w konspiracji.

Zobacz także

2022-06-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.06.2022 Jedną z ważniejszych instytucji, które nie zaprzestały działalności, kiedy wybuchła II wojna był Instytut Śląski. Wojnę Stowarzyszenie przetrwało jako… » więcej 2022-06-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.06.2022 Po zakończeniu III insurekcji śląskiej ustrój Śląska określiła w dużej mierze Konwencja Górnośląska z 15 maja 1922 roku, która obowiązywała przez… » więcej 2022-06-17, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.06.2022 Cztery miesiące po zakończeniu III powstania śląskiego 20 października 1921 roku zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Sląsk… » więcej 2022-06-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.06.2022 Już od pierwszych dni września 1939 roku Polacy zaczęli organizować na Śląsku podziemną działalność. Miała to być kontynuacja bohaterskiej walki polskiej… » więcej 2022-06-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022 W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej… » więcej 2022-05-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.05.2022 Wywłaszczenia i wydziedziczenia z majątków na Śląsku były już sprawdzoną formą represji wobec Polaków w tej historycznej dzielnicy. Faktycznie stały… » więcej 2022-05-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.05.2022 Już od pierwszych miesięcy okupacji Niemcy dokonywali masowych mordów. Aktom terroru władze niemieckie starały się nadać pozory legalności, wydając rozporządzenia… » więcej 2022-05-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.05.2022 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2022-04-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.04.2022 Wśród 108 błogosławionych przez Jana Pawła II znalazł się też ojciec Stanisław Kubista, którego tak wiele w młodzieńczych latach wiązało ze Śląskiem… » więcej 2022-04-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.04.2022 Minęła właśnie setna rocznica śmierci ks. Pawła Pośpiecha, tego tak bardzo zaangażowanego w sprawy polskie na Śląsku kapłana o którym w tych dniach… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »