Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021
2021-07-03, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021

Powstania Śląskie potwierdziły niezłomność walki Polaków o polski Śląsk .W trzech insurekcjach wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy powstańców. Przypomnijmy dwóch zapomnianych dowódców III powstania śląskiego.

Pierwszy to Stanisław Krzyżowski urodzony w Tychach podporucznik Wojska Polskiego, powstaniec śląski i komendant POW Górnego Śląska na powiat pszczyński. Był współorganizatorem i czołowym działaczem Narodowego Związku Powstańców i Byłych Żołnierzy. Blisko współpracował z Wojciechem Korfantym.

Dom, w którym się wychował, nazywano twierdzą polskości. Jego rodzina włączyła się w czynną walkę o powrót Górnego Śląska do Polski. Wraz z nim zaangażowali byli jego trzej bracia i siostra. Powołany do armii niemieckiej Stanisław przebył I wojnę światową na froncie zachodnim. Pod koniec listopada 1918 powrócił na Górny Śląsk, po czym reaktywował polskie koła śpiewacze i założył gniazdo Sokoła w Tychach. W pierwszych miesiącach 1919 wszedł jako zastępca komendanta na powiat pszczyński do kręgów dowódczych Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, w III powstaniu objął komendę Pszczyńskiego Pułku Rezerwowego i odznaczył się sprawnym zwalczaniem dywersji niemieckiej . Mobilizował mieszkańców ziemi pszczyńskiej do udziału w powstaniu.

W II Rzeczpospolitej był redaktorem polskich gazet ukazujących się na Górnym Ślasku. Od wczesnych lat 20. organizował szeregi byłych powstańców śląskich i angażował się politycznie po stronie polskiej chadecji.w konsekwencji został posłem do Sejmu RP.

Zapomnianym powstańcem, który walczył w trzech insurekcjach śląskich był także podporucznik piechoty Wojska polskiego Józef Michalski komendant Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska na okręg wodzisławski, redaktor Gazety Śląskiej , poseł na sejm śląski , współpracownik Alfonsa Zgrzebnioka, i podobnie jak Krzyżowski zwolennik Wojciech Korfantego.

Z powodu działalności patriotycznej jego rodzice otrzymali pruski nakaz opuszczenia Górnego Śląska. Musieli wyjechać do Westfalli, ale po pewnym czasie wrócili na Śląsk i wraz z dziećmi zamieszkali w Rydułtowach.

Działalność patriotyczną młody Józef rozpoczął w wieku 17 lat, wstępując do Sokoła w Królewskiej Hucie . Później należał także do stowarzyszenia Eleusis i Towarzystwa św. Józefa . W latach 1914–1918 walczył w armii niemieckiej na froncie zachodnim i wschodnim.

Pod koniec I wojny światowej wrócił na Śląsk i wziął udział w w trzech insurekcjach śląskich, a w III powstaniu śląskim był jednym z dowódców. W przeciwieństwie do drugiego "Trzecie Powstanie Górnośląskie było tak potężnym przejawem woli ludu śląskiego, że nie można było przejść nad nim do porządku dziennego" - pisał opolanin, a przed laty żołnierz Piłsudskiego i powstaniec śląski Roman Horoszkiewicz.

I chociaż trzecie powstanie śląskie, które sto lat temu dobiegało końca nie zakończyło się pełnym sukcesem, to jednak doprowadziło do zasadniczych zmian na mapie Europy. Uzmysłowiło zachodnim mocarstwom, ale przede wszystkim Niemcom , że ze zdaniem Polaków zawsze trzeba się liczyć.
O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021

Zobacz także

2022-12-31, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 31.12.2022 Na Śląsku obudzoną już w połowie XIX w. świadomość narodową wśród Polaków umacniały wydawnictwa kościelne i narodowe. » więcej 2022-12-24, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.12.2022 Na przełomie XIX i XX w. na Śląsku, także tym opolskim, w atmosferze strajków i protestów rozwijały się katolickie organizacje robotników . » więcej 2022-12-17, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.12.2022 100 lat temu poza Związkiem Polaków w Niemczech coraz większe znaczenie odgrywał Związek Harcerstwa Polskiego. Ruch harcerski na emigracji w Berlinie rozpoczął… » więcej 2022-12-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.12.2022 W utrzymaniu i rozwijaniu polskości na Śląsku także tym opolskim ważną rolę odegrali zapomniani dzisiaj księża. Jeszcze przed pierwszą wojną światową… » więcej 2022-12-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.12.2022 Wśród walczących o polski Śląsk było wielu kapłanów, niektórzy z nich tak jak ks Jan Brandys pozostają wciąż niedocenieni i zapomniani. » więcej 2022-11-26, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 26.11.2022 W okresie międzywojennym jedną z ważniejszych organizacji , które działały w obronie polskiego Śląska był funkcjonujący w latach 30-tych Polski Związek… » więcej 2022-11-19, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 19.11.2022 Mija właśnie 104 rocznica ogłoszenia przez Józefa Piłsudskiego notyfikacji państwa polskiego. Tym który wysłał depeszę notyfikującą naszą niepodległość… » więcej 2022-11-12, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 12.11.2022 W listopadzie 1918 sytuacja na Górnym Śląsku stała się napięta. Wskutek szykan niemieckich nastąpiła radykalizacja nastrojów społecznych i narodowych… » więcej 2022-11-11, godz. 10:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.11.22 Mija właśnie 100 lat od czasu, kiedy papież Pius XI mianował administratorem apostolskim polskiej części Śląska ks. Augusta Hlonda późniejszego kardynała… » więcej 2022-11-05, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 05.11.2022 Wśród walczących o polski Śląsk, byli działacze związani z Opolszczyzną , którzy w czasie wojny zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych. Przyjrzyjmy… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »