Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021
2021-05-08, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021

[Fot.Autor nieznany, Maciej Mielżyński,1921, domena publiczna]
[Fot.Autor nieznany, Maciej Mielżyński,1921, domena publiczna]
Trwają wciąż obchody setnej rocznicy wybuchu III powstania śląskiego. W niedzielę 2 maja w ogólnopolskich uroczystościach na Górze Świętej Anny uczestniczył prezydent Andrzej Duda, który oddał hołd powstańcom śląskim. W czasie trzeciej insurekcji w drugiej połowie maja toczyły się tam zaciekłe boje.
Już w pierwszym dniu dyktatorem III powstania ogłosił się Wojciech Korfanty. To właśnie on wydał odezwę do Ludu Śląskiego. Dowódcą wojskowym powstania został pułkownik Maciej Mielżyński W czasie insurekcji występował pod pseudonimem Nowina -Doliwa.

Przypomnijmy jego wojskową drogę. W 1920 roku wstąpił do Wojska Polskiego. W styczniu następnego roku już jako podpułkownik kawalerii z doświadczeniem walki w powstaniu wielkopolskim. został oddelegowany na Górny Śląsk. Początkowo pełnił funkcję zastępcy dowódcy. Dokładnie 100 lat temu w kwietniu 1921 roku został dowódcą tajnej organizacji wojskowej Dowództwo Obrony Plebiscytu.

W chwili wybuchu III powstania śląskiego Dowództwo Obrony Plebiscytu zostało przekształcone w Naczelną Komendę Wojsk Powstańczych. I właśnie wówczas Mielżyński stanął na czele III powstania śląskiego. Jak się okazało nie sprawdził się jako dowodzący powstaniem. W związku z tym 31 maja 1921 roku został odwołany z zajmowanego stanowiska i pod koniec 1921 roku przeniesiony w stan spoczynku.

Sześć lat później został właścicielem Gołębiewa pod Tczewem, gdzie przebywał aż do 1939 roku. Rok później przeniósł się do Wiednia, gdzie zmarł w 1944 roku.

Warto też przypomnieć, że Mielżyński był długoletnim prezesem Zjednoczonych Związków Powstańczych i Wojackich. Należał też do Związku Powstańców Śląskich. Był autorem wydanego 90 lat temu pamiętnika: Wspomnienia i przyczynki do historii III powstania górnośląskiego.

Na wybuch powstania mieli też wpływ wojskowi związani z II Oddziałem Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych. Decyzję o wsparciu insurgentów podjął szef „Dwójki” i wiceminister ppłk Bogusław Miedziński, oczywiście za przyzwoleniem Piłsudskiego.

Niewątpliwie akcją zainspirowaną przez II Oddział Sztabu Generalnego Wojska Polskiego była Akcja Mosty przygotowana przez Grupę Wawelberga, która kierował kapitan Tadeusz Puszczyński również oficer słynnej przedwojennej „Dwójki”.

Nie był to jedyny oficer sił powstańczych mający także stopień oficerski w Wojsku Polskim. Większość oficerów biorących udział w III powstaniu śląskim pochodziła spoza Górnego Śląska, głównie z Poznańskiego, Galicji i Zagłębia Dąbrowskiego. I o tym też trzeba pamiętać wspominając w tych dniach trzecią śląską insurekcję.
O polskość Śląska Opolskiego 08.05.2021

Zobacz także

2022-11-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.11.2022 Wśród walczących o polskość Śląska byli też kapłani, którzy w czasie II wojny zostali zamordowani przez Niemców. Do zapomnianych, pozostających wciąż… » więcej 2022-10-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.10.2022 Niewątpliwie ważną rolę w powstaniach śląskich odgrywała służba zdrowia. Jednak lekarze, sanitariuszki i sanitariusze z czasów powstań wciąż pozostają… » więcej 2022-10-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022 Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim. » więcej 2022-10-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.10.2022 Ważną rolę w działaniach na rzecz polskości Śląska odegrała organizacja związana z byłymi powstańcami śląskimi. Założona w 1923 roku przyjęła… » więcej 2022-10-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22 W tych dniach mija 100 lat od czasu kiedy premier Julian Nowak dokonał otwarcia I Sejmu Śląskiego w Katowicach. Wcześniej Tymczasowa Śląska Rada Wojewódzka… » więcej 2022-10-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022 W okresie miedzywojennym poza działalnością harcerską młodzież tworzyła też własne organizacje o charakterze społeczno-politycznym. Na Śląsku, ale… » więcej 2022-09-24, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.09.2022 Mimo powszechnej propagandy niemieckiej Polacy na Ślasku nie poddawali się. Niemieckie raporty Gestapo donosiły, że bardzo popularne jest słuchanie zagranicznych… » więcej 2022-09-17, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.09.2022 Na przełomie lat 1939/1940 Niemcy rozpoczęli budowę wielkiej fabryki benzyny syntetycznej w Blachowni Śląskiej. Ściśle wiązało się to z ekspansywnymi… » więcej 2022-09-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.09.2022 Pod koniec XIX wieku i na początku XX, ale również, kiedy powstała II Rzeczpospolita na umacnianie się polskości na Śląsku wpływały muzyka i pieśni… » więcej 2022-09-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.09.2022 W ostatnich miesiącach poprzedzających wybuch II wojny Niemcy przygotowywali Septemberaktion.Na listach znaleźli się przede wszystkim uczestnicy powstań śląskich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »