Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021
2021-02-20, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021

[Fot. https://muzeumslaskie.pl/pl/aktualnosci/historia-towarzystwa-gimnastycznego-sokol/]
[Fot. https://muzeumslaskie.pl/pl/aktualnosci/historia-towarzystwa-gimnastycznego-sokol/]
W tym roku minie 110 lat od utworzenia w Opolu pierwszego gniazda Sokoła. Początkowo Polacy zaangażowani w działalność patriotyczną jeździli na spotkania Sokoła do Poznania. W momencie odzyskania przez Polskę niepodległości na terenie Śląska działało już 24 gniazda.
Pierwsze gniazdo na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego powstało w Koźlu. Następne pojawiło się w Strzelcach i już na samym początku działacze spotykali się z szykanami miejscowych władz.

Wkrótce rozpoczęła się współpraca pomiędzy działaczami Sokoła z różnych miast dzisiejszej Opolszczyzny. W Opolu oficjalnie gniazdo Sokoła powstało 11 czerwca 1911. Pierwszym prezesem został Tadeusz Koraszewski. Niespełna miesiąc później opolskie gniazdo zostało przyjęte do Okręgu Śląskiego. Nie było to zbyt liczne gniazdo. W jego skład wchodziło 21 członków w tym 14 ćwiczących. Poza prezesem Koraszewskim w skład władz wchodzili też sekretarz Leon Powolny i naczelnik Kazimierz Robakowski. Zajęcia gimnastyczne odbywały się w sali Banku Ludowego, którego władze sprzyjały sokolej działalności.

Sokolstwo było bardzo aktywne na terenie Górnego Śląska. Jednym z najaktywniejszych ośrodków stały się Piekary, gdzie także w czasie zlotów pojawiali się działacze z 10 gniazd m.in. Z Królewskiej Huty, Bytomia, Katowic i Wrocławia.

Jako polska organizacja patriotyczna przez cały czas “Sokół” był infiltrowany przez służby pruskie, o czym zresztą pisała wówczas wydawana przez Bronisława Koraszewskiego “Gazeta Opolska.”

W momencie odzyskania przez Polskę niepodległości na terenie Śląska działało już 24 gniazda. Zdaniem Wincentego Ogrodzińskiego na Górnym Śląsku przypadał średnio 1 sokół na 1000 mieszkańców. Z Sokołem na Śląsku liczyli się wszyscy.

Na koniec warto przypomnieć, że 7 lutego tego roku obchodziliśmy 154 rocznicę powstania we Lwowie pierwszego gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Jego powstanie 7 lutego 1867 roku , jak również innych organizacji społecznych stało się możliwe dzięki funkcjonującej w latach 60 i 70 XIX w. na terytorium monarchii Habsburgów autonomii społeczno-politycznej .

Na terenie Śląska pierwsze gniazda powstały we Wrocławiu w 1894 roku. Rok później z inicjatywy robotnika Józefa Tucholskiego w Bytomiu, a w 1896 roku także w Katowicach. Sokołów nie zabrakło również w powstaniach śląskich: Przecież na czele III powstania stanął Wojciech Korfanty, prezes „Sokoła” w Katowicach , jeden z najważniejszych polskich polityków czasu II Rzeczypospolitej.

Zobacz także

2022-11-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.11.2022 Wśród walczących o polskość Śląska byli też kapłani, którzy w czasie II wojny zostali zamordowani przez Niemców. Do zapomnianych, pozostających wciąż… » więcej 2022-10-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.10.2022 Niewątpliwie ważną rolę w powstaniach śląskich odgrywała służba zdrowia. Jednak lekarze, sanitariuszki i sanitariusze z czasów powstań wciąż pozostają… » więcej 2022-10-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022 Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim. » więcej 2022-10-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.10.2022 Ważną rolę w działaniach na rzecz polskości Śląska odegrała organizacja związana z byłymi powstańcami śląskimi. Założona w 1923 roku przyjęła… » więcej 2022-10-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22 W tych dniach mija 100 lat od czasu kiedy premier Julian Nowak dokonał otwarcia I Sejmu Śląskiego w Katowicach. Wcześniej Tymczasowa Śląska Rada Wojewódzka… » więcej 2022-10-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022 W okresie miedzywojennym poza działalnością harcerską młodzież tworzyła też własne organizacje o charakterze społeczno-politycznym. Na Śląsku, ale… » więcej 2022-09-24, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.09.2022 Mimo powszechnej propagandy niemieckiej Polacy na Ślasku nie poddawali się. Niemieckie raporty Gestapo donosiły, że bardzo popularne jest słuchanie zagranicznych… » więcej 2022-09-17, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.09.2022 Na przełomie lat 1939/1940 Niemcy rozpoczęli budowę wielkiej fabryki benzyny syntetycznej w Blachowni Śląskiej. Ściśle wiązało się to z ekspansywnymi… » więcej 2022-09-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.09.2022 Pod koniec XIX wieku i na początku XX, ale również, kiedy powstała II Rzeczpospolita na umacnianie się polskości na Śląsku wpływały muzyka i pieśni… » więcej 2022-09-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.09.2022 W ostatnich miesiącach poprzedzających wybuch II wojny Niemcy przygotowywali Septemberaktion.Na listach znaleźli się przede wszystkim uczestnicy powstań śląskich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »