Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 30.01.2021
2021-01-30, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 30.01.2021

Mapa Śląska prezentowana w Muzeum Sląska Opolskiego [fot. Wiktor Krzewicki]
Mapa Śląska prezentowana w Muzeum Sląska Opolskiego [fot. Wiktor Krzewicki]
W tym roku jesienią minie 100 lat od czasu powstania Związku Obrony Kresów Zachodnich. Była to jedna z wielu organizacji działających na Śląsku w okresie II Rzeczypospolitej, pielęgnujących polskość. Działalność w obronie polskiego Śląska kontynuował w latach 30-tych Polski Związek Zachodni.
Polski Związek Zachodni w dziedzinie politycznej zakładał współdziałanie z władzami
w zakresie zagadnień polsko-niemieckich. Starał się o polityczne wyrobienie obywateli,
bronił polskich praw narodowych, śledził niemiecki ruch polityczny. Walczył też z przejawami separatyzmu na terenie Górnego Śląska, ale także Pomorza.

W władzach Związku znaleźli się Wojciech Korfanty, Tadeusz Michejda, ale także kilku księży W roku 1934 na prezesa Polskiego Związku Zachodniego został powołany Kazimierz Stamirowski. Ten doświadczony oficer Wojska Polskiego z czasów II Rzeczypospolitej,
a wcześniej działacz władz naczelnych Polskiej Organizacji Wojskowej pozostał zapamiętany jako pierwszy adiutant naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego.

W czasie II wojny trafił do niemieckiego obozu zagłady w Auschwitz, gdzie został rozstrzelany za organizację oporu i utworzenie w obozie wspólnie z Witoldem Pileckim konspiracyjnej organizacji Związek Organizacji Wojskowej Prezesem organizacji był także Alojzy Nikodem Fizia założyciel oraz wieloletni prezes Towarzystwa Gimnastycznego ”Sokół” współzałożyciel Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” w Pszczynie oraz Towarzystwa Czytelni Ludowych na powiat pszczyński, dowódca Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska jeszcze w czasie pierwszego powstania śląskiego.

Organem prasowym Polskiego Związku Zachodniego była ”Strażnica Zachodnia”,
która potem zmieniła tytuł na “Front Zachodni” Specyfika pracy wydziału prasowego polegała na organizowaniu ciągłej informacji prasowej w zakresie zagadnień polsko-niemieckich. W tym celu stale i systematycznie gromadzono materiał prasowy oraz kompletowano czasopisma, książki i inne wydawnictwa. Organizacja miała swój bardzo prężnie funkcjonujący Biuletyn Prasowy, ale także w latach 30-tych XX wieku powstała Zachodnia Agencja Prasowa.

Inną ważna patriotyczną organizacją działającą przede wszystkim na terenie Górnego Śląska był założony w 1923 roku Związek Powstańców Śląskich organizacja kombatancka skupiająca uczestników powstań śląskich .

Poza przywódcą I i II powstania śląskiego Alfonsem Zgrzebniokiem w skład władz Związku wchodzili też byli powstańcy Karol Grzesik, Roman Kornke. Walenty Fojkis czy Jan Wyglenda ale także J.Przybyła i S.Krzyżanowski. Organem prasowym związku było czasopismo„ Powstaniec Śląski” następnie ukazywało się już pod tytułem „Powstaniec”).

W czasie okupacji niemieckiej działał w konspiracji. W roku zakończenia II
wojny światowej został reaktywowany pod nazwą Związek Weteranów Powstań Śląskich.

Zobacz także

2022-06-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.06.2022 Jedną z ważniejszych instytucji, które nie zaprzestały działalności, kiedy wybuchła II wojna był Instytut Śląski. Wojnę Stowarzyszenie przetrwało jako… » więcej 2022-06-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.06.2022 Po zakończeniu III insurekcji śląskiej ustrój Śląska określiła w dużej mierze Konwencja Górnośląska z 15 maja 1922 roku, która obowiązywała przez… » więcej 2022-06-17, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.06.2022 Cztery miesiące po zakończeniu III powstania śląskiego 20 października 1921 roku zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Sląsk… » więcej 2022-06-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.06.2022 Już od pierwszych dni września 1939 roku Polacy zaczęli organizować na Śląsku podziemną działalność. Miała to być kontynuacja bohaterskiej walki polskiej… » więcej 2022-06-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022 W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej… » więcej 2022-05-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.05.2022 Wywłaszczenia i wydziedziczenia z majątków na Śląsku były już sprawdzoną formą represji wobec Polaków w tej historycznej dzielnicy. Faktycznie stały… » więcej 2022-05-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.05.2022 Już od pierwszych miesięcy okupacji Niemcy dokonywali masowych mordów. Aktom terroru władze niemieckie starały się nadać pozory legalności, wydając rozporządzenia… » więcej 2022-05-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.05.2022 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2022-04-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.04.2022 Wśród 108 błogosławionych przez Jana Pawła II znalazł się też ojciec Stanisław Kubista, którego tak wiele w młodzieńczych latach wiązało ze Śląskiem… » więcej 2022-04-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.04.2022 Minęła właśnie setna rocznica śmierci ks. Pawła Pośpiecha, tego tak bardzo zaangażowanego w sprawy polskie na Śląsku kapłana o którym w tych dniach… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »