Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » 'O polskość Śląska Opolskiego' 09.01.2021
2021-01-09, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

"O polskość Śląska Opolskiego" 09.01.2021

Stanisław Wasylewski [fot.By autor nieznany - Polona.pl, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=74186027]
Stanisław Wasylewski [fot.By autor nieznany - Polona.pl, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=74186027]
Kiedy w latach 30-tych w międzywojniu Stanisław Wasylewski odwiedził Opolszczyznę zrodził się pomyśl napisania książki, która przeszła do historii jako jedna z najważniejszych publikacji o Opolszczyźnie. Dzięki niej pisarz pochodzący z Kresów związał się po wojnie ze Śląskiem.
To właśnie dzięki Wasylewskiemu w przestrzeni publicznej zostało spopularyzowane stwierdzenie Śląsk Opolski.
Urodzony w Stanisławowie. W młodości uczył się w gimnazjach we Lwowie i Stryju. Studiował filozofię, polonistykę, na Uniwersytecie Jana Kazimierza. Już w czasach studenckich wkroczył na dziennikarską drogę. Redagował i publikował w periodykach literackich, ale także w gazetach, również codziennych. Współpracował z radiem. W latach 30. XX wieku podróżował po Śląsku. Wtedy po raz pierwszy dokładniej poznał Opolszczyznę pracując nad książką „Na Śląsku Opolskim”, w której pisał o korzeniach tego regionu i burzliwych losach tej części Górnego Śląska.

Opisywał życie codzienne i przy wiązanie tamtejszych mieszkańców do tradycji, historii i religii. Przede wszystkim jednak pisał o walce Ślązaków z naporem niemieckim, ale także o sytuacji Polaków w Rzeszy w okresie międzywojennym. Tematyce śląskiej poświęcił też esej „Szkice serdeczne i przewrotne” Tekst ukazał się na łamach Odry w drugiej połowie lat czterdziestych.W czasie okupacji pisał do wydawanej wtedy przez Niemców „Gazety Lwowskiej” za co po wojnie został niesłusznie posądzony o kolaborację i na kilkanaście miesięcy trafił do aresztu. Fakt ten jednak stał się przyczyną oskarżenia Wasylewskiego o kolaborację najpierw przez Związek Zawodowy Literatów Polskich, a później przez wymiar sprawiedliwości.

We wrześniu 1945 roku został osadzony w areszcie, gdzie spędził kilkanaście miesięcy, aż do rozprawy sądowej, która zakończyła się całkowitym uniewinnieniem . Dopiero po latach okazało się jednak ,że Wasylewski publikował w porozumieniu z AK, aby w ten sposób docierać też do środowiska literackiego. Mimo to twórczość Wasylewskiego znalazła się na cenzurowanym. Jego przedwojenne książki skrupulatnie zostały wycofane z bibliotek.
W 1948 roku Wasylewski zdecydował się wyjechać wraz z żoną do Opola, które znał z czasów pracy nad swoją książką „Na Śląsku Opolskim”.

Pracował w Komitetu Badań Prehistorycznych, Oboje zamieszkali przy ul. Konsularnej pod numerem 4. W Opolu, ostatnim mieście swego życia, pisał także Wasylewski wspomnienia, które ukazały się pod tytułem : „Czterdzieści lat powodzenia”.

Stanisław Wasylewski zmarł nagle w lipcu 1953.Do końca życia nie doczekał się uznania, jakim cieszył się przed wojną. Dopiero na fali przełomu w 1989 roku walny zjazd Związku Literatów Polskich podjął uchwałę stwierdzającą,że „postępowanie wobec Stanisława Wasylewskiego było bezpodstawne, bezprawne i niegodziwe”.

Zobacz także

2022-11-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.11.2022 Wśród walczących o polskość Śląska byli też kapłani, którzy w czasie II wojny zostali zamordowani przez Niemców. Do zapomnianych, pozostających wciąż… » więcej 2022-10-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.10.2022 Niewątpliwie ważną rolę w powstaniach śląskich odgrywała służba zdrowia. Jednak lekarze, sanitariuszki i sanitariusze z czasów powstań wciąż pozostają… » więcej 2022-10-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022 Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim. » więcej 2022-10-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.10.2022 Ważną rolę w działaniach na rzecz polskości Śląska odegrała organizacja związana z byłymi powstańcami śląskimi. Założona w 1923 roku przyjęła… » więcej 2022-10-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22 W tych dniach mija 100 lat od czasu kiedy premier Julian Nowak dokonał otwarcia I Sejmu Śląskiego w Katowicach. Wcześniej Tymczasowa Śląska Rada Wojewódzka… » więcej 2022-10-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022 W okresie miedzywojennym poza działalnością harcerską młodzież tworzyła też własne organizacje o charakterze społeczno-politycznym. Na Śląsku, ale… » więcej 2022-09-24, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.09.2022 Mimo powszechnej propagandy niemieckiej Polacy na Ślasku nie poddawali się. Niemieckie raporty Gestapo donosiły, że bardzo popularne jest słuchanie zagranicznych… » więcej 2022-09-17, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.09.2022 Na przełomie lat 1939/1940 Niemcy rozpoczęli budowę wielkiej fabryki benzyny syntetycznej w Blachowni Śląskiej. Ściśle wiązało się to z ekspansywnymi… » więcej 2022-09-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.09.2022 Pod koniec XIX wieku i na początku XX, ale również, kiedy powstała II Rzeczpospolita na umacnianie się polskości na Śląsku wpływały muzyka i pieśni… » więcej 2022-09-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.09.2022 W ostatnich miesiącach poprzedzających wybuch II wojny Niemcy przygotowywali Septemberaktion.Na listach znaleźli się przede wszystkim uczestnicy powstań śląskich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »