Z drem Markiem Chyliński, medioznawcą z Uniwersytetu Opolskiego, Justyna Krzyżanowska rozmawiała o problemach, z którymi dziś spotykają się nie tylko media, ale przede wszystkim współcześni dziennikarze. Naszego gościa zapytaliśmy także o kształcenie młodych adeptów sztuki dziennikarskiej - czy dziś jest jeszcze sens prowadzenia takiego kierunku?

Kto ma obecnie większą władzę nad mediami – politycy i w ogóle instytucje publiczne czy jednak wielki, prywatny biznes; gdzie są granice niezależności dziennikarskiej i skąd się bierze zjawisko autocenzury, występujące w różnych redakcjach? Co z dziennikarstwem śledczym, czy ten gatunek jeszcze istnieje i ma szanse na przetrwanie? I wreszcie, jak koncentracja udziałów w mediach przez kilka potężnych koncernów wpływa na faktyczną wolność mediów? Na te tematy dyskutowali dziennikarze w Parlamencie Europejskim. O sytuacji w jego kraju opowiedział Martin Weiss, komentator polityczny tygodnika „Echo” w Pradze, który pracował w wielu czołowych czeskich gazetach („Respekt”, „Mladá fronta Dnes” i „Lidové nowiny”). Przerwał karierę dziennikarską, by służyć jako sekretarz prasowy ambasady Czech w Stanach Zjednoczonych w latach 1997-2000.

"Gazeta Studencka", to pismo działające jako Koło Naukowe przy Instytucie Politologii Uniwersytetu Opolskiego. Z Agatą Patołą, redaktor naczelną tytułu Justyna Krzyżanowska rozmawiała m.in. o tym, czy dziś jeszcze jest potrzebne pismo akademickie. W programie także o specyfice pracy i strukturze organizacyjnej w "Gazecie Studenckiej", a także o tematach poruszanych przez medium i o tym, jak młodzi adepci sztuki dziennikarskiej docierają do swoich czytelników. Naszą rozmowę zaczynamy jednak od pytania o historię i rozwój tytułu.

"Wolność mediów – kto sprawuje kontrolę nad czwartą władzą?”. Międzynarodowa konferencja pod tym tytułem odbyła się w Parlamencie Europejskim. Wzięli w niej udział brytyjscy, holenderscy, włoscy i polscy dziennikarze. Jednym z prelegentów był
Paweł Andrzej Lisicki – polski dziennikarz, publicysta, eseista i tłumacz literacki. W latach 1991–1993 dziennikarz „Życia Warszawy”, od 1993 dziennikarz i w latach 2006–2011 redaktor naczelny dziennika „Rzeczpospolita”, współzałożyciel (2011) i w latach 2011–2012 redaktor naczelny tygodnika „Uważam Rze”, od 2013 redaktor naczelny tygodnika „Do Rzeczy”.

Tzw. czwartą władzę powołano do życia, by kontrolowała władzę. Ale kto kontroluje media? I jak się to ma do idei niezależności? O tym rozmawiali uczestnicy dyskusji w Parlamencie Europejskim, zorganizowanej przez frakcję konserwatystów i reformatorów. Kolejnym z uczestników dyskusji był Bronisław Wildstein, znany polski publicysta, dziennikarz i komentator, który przedstawił swoją interpretację wydarzeń na polskim rynku medialnym w ciągu ostatnich 25-ciu lat.

Media społecznościowe to dziś także narzędzie dla polityków – umożliwiają im niemal bezpośredni dostęp do wyborów. Czy jednak polscy politycy potrafią z tych nowych narzędzi korzystać? M.in. o tym z Radosławem Święsem, medioznawcą z Uniwersytetu Opolskiego rozmawiała Justyna Krzyżanowska.

Kiedyś zdanie „Cogito ergo sum”, czyli „myślę, więc jestem” Kartezjusza stanowiło podstawę, na której człowiek mógł budować swoją pewność istnienia. Dziś, coraz częściej specjaliści od mediów przekonują nas, że tylko aktywna obecność w mediach społecznościowych jest nas w stanie upewnić, że jesteśmy częścią globalnego przepływu informacji. Czy inaczej się już nie da? Justyna Krzyżanowska rozmawiała z Malwiną Popiołek, medioznawcą z Uniwersytetów Jagiellońskiego i Opolskiego, która w swoich badaniach skupia się na krytycznym spojrzeniu na serwisy społecznościowe. Nasz gość poszukuje odpowiedzi na pytanie: czy dziś korzystanie z mediów społecznościowych to jeszcze wolny wybór, czy już raczej konieczność?

Ton Van Lierop jest m.in. wiceprezesem fundacji dziennikarskiej wspierającej dziennikarzy śledczych. Pracował też w Brukseli jako rzecznik prasowy komisarza do spraw polityki regionalnej. Dzięki pełnieniu obu tych ról ma oryginalny pogląd na sytuację mediów w Europie. Ton Van Lierop brał udział w debacie w Parlamencie Europejskim zatytułowanej "Wolność mediów – kto sprawuje kontrolę nad czwartą władzą?”

"Wolność mediów – kto sprawuje kontrolę nad czwartą władzą?”. Międzynarodowa konferencja pod tym tytułem odbyła się w Parlamencie Europejskim. Wzięli w niej udział brytyjscy, holenderscy, włoscy i polscy dziennikarze. Uczestnicy konferencji zastanawiali się nad takimi problemami jak: kto ma obecnie większą władzę nad mediami – politycy i w ogóle instytucje publiczne czy jednak wielki, prywatny biznes? Pytano też o to gdzie są granice niezależności dziennikarskiej i jak koncentracja udziałów w mediach przez kilka potężnych koncernów wpływa na faktyczną wolność mediów? Jednym z prelegentów był Mathew Donald Rose, dziennikarz śledczy z Niemiec z amerykańskim paszportem.

Posłuchaj wystąpienia red. Rose'a

Polacy czerpią wiadomości głównie z telewizji, a dopiero potem z portali informacyjnych i innych źródeł. Dla zdecydowanej większości dostęp do wiarygodnych informacji jest ważny, ale tylko co piąty byłby skłonny za nie płacić – tak wynika z sondażu TNS Polska. Głównym źródłem informacji dla 71% Polaków są telewizyjne programy informacyjne. W ubiegłym roku (2015) to źródło wskazało 81% badanych, czyli o 10 punktów procentowych więcej niż obecnie – zwraca uwagę ośrodek. M.in. o tym z socjologiem z Uniwersytetu Opolskiego drem Tadeuszem Detyną rozmawiała Justyna Krzyżanowska.

Z portali informacyjnych, które są drugim najpopularniejszym źródłem informacji korzysta 29% Polaków, czyli o 4 punkty procentowe mniej niż przed rokiem. Respondenci uzyskują też informacji od rodziny, przyjaciół oraz znajomych, z radia lub wydanej na papierze prasy codziennej. Według sondażu dla zdecydowanej większości Polaków, bo dla 83% dostęp do wiarygodnej informacji jest ważny. TNS Polska, który zbadał preferencje Polaków podkreśla jednocześnie, że im wyższe wykształcenie, tym częstsze przekonanie o tym, że taki dostęp jest istotny. Z ankiety wnika jednak, że tylko 1/5 Polaków byłaby gotowa płacić za dostęp do wiarygodnych informacji, a 11% zapłaciłoby nie więcej niż 5 zł. Zdecydowana większość jest przeciwna płaceniu za dostęp do informacji.