Od ostatecznego upadku Napoleona Bonaparte do wybuchu powstania listopadowego minęło zaledwie 15 lat, dlatego mogli w nim wziąć udział kombatanci epoki napoleońskiej. Potem odstępy między kolejnymi zrywami były coraz dłuższe. Pomiędzy upadkiem powstania listopadowego a wybuchem powstania styczniowego minęły 32 lata, po upadku powstania styczniowego zbrojnych zrywów odechciało się Polakom na całe 50 lat. Mimo ciężkich represji jakie spadły na mieszkańców w pełni zależnego od Rosji Królestwa Polskiego po upadku powstania styczniowego, myśl o odbudowie polskiej niepodległości całkowicie nie zniknęła.

Trwa projekt Radia Opole "Fale Niepodległości". W jego ramach na specjalnie przygotowanej podstronie naszej rozgłośni można przeczytać o drodze Polaków do suwerenności i dążeniach do odbudowy państwa.

Do piątku (13.11) o godz. 8:20 i 16:45 emitowany będzie cykl audycji przybliżających 97 rocznicę odzyskania niepodległości.

- Również budynek samego radia dzięki banerowi przypomina mieszkańcom datę 11 listopada 1918 roku - mówi Maciej Guzik, specjalista do spraw promocji Radia Opole.

W polskiej historiografii przyjęło się uważać, że wiek XIX rozpoczął się w grudniu 1795 r., czyli w chwili likwidacji państwa polskiego, a kończy się w roku 1914 wybuchem I wojny światowej. Niemal natychmiast po upadku insurekcji kościuszkowskiej tysiące zaangażowanych w nią Polaków znalazło się na emigracji. Już wkrótce u boku francuskiej armii we Włoszech generał Jan Henryk Dąbrowski utworzył polskie legiony, na których czele zamierzał wrócić do Polski by walczyć z zaborcami.

Zmienne koleje francuskiej kampanii we Włoszech sprawiły, że tylko nielicznym legionistom dane było powrócić do Polski z bronią w ręku. Niemniej już w grudniu 1806 roku po rozgromieniu Prus, wojska napoleońskie wyzwoliły Wielkopolskę i Mazowsze, i natychmiast rozpoczęto tworzenie polskiej administracji oraz sił zbrojnych.

Drugi rozbiór Polski był wydarzeniem tak bezczelnym, że wielu polskich patriotów zatrzęsło się z oburzenia. Rozbiorowi towarzyszyła ogromna samowola okupujących praktycznie całą Polskę rosyjskich oddziałów, które dokonywały licznych gwałtów i grabieży, mordowały też bez żadnych sądów wszystkich, którzy stawiali im opór.

Rządzona w systemie demokracji szlacheckiej Polska przełomu XVII i XVIII wieku funkcjonowała hołdując zasadzie: żyj spokojnie i pozwól żyć innym.

Sąsiednie monarchie, dalekie były od jakichkolwiek demokratycznych idei, a ich władcy fascynowali się wówczas ideami absolutyzmu oświeconego. Podczas sejmów, posłowie z różnych ziem Rzeczpospolitej argumentowali, że posiadanie silnej armii przez Polskę niepokoiłoby naszych sąsiadów i zmuszało ich do zbrojeń, co musiałoby w końcu doprowadzić do wojny.

- Takie projekty jak "Fale Niepodległości" Radia Opole są niezwykle potrzebne - mówił w Loży Radiowej dr Marek Białokur, historyk z Uniwersytetu Opolskiego. - O polityce historycznej pamiętają wszystkie wielkie narody, mają ją Niemcy, Francja czy Stany Zjednoczone. My nie powinniśmy być gorsi - dodał nasz gość.

Za kilka dni będziemy obchodzić 97 rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, za trzy lata czeka nas rocznica setna. Zanim jednak 11 listopada 1918 r. Józef Piłsudski objął władzę nad odbudowującą się polską państwowością, o niepodległość walczyło kilka pokoleń Polaków.

Wiek XVIII, w którym niepodległość utraciliśmy przeminął pod znakiem powstawania w Europie tzw. absolutyzmu oświeconego. Paradoksalna zbitka dwóch od początku przynależących do zupełnie przeciwstawnych porządków. Absolutyzm to brutalna siła, wymuszanie woli panującego za pomocą armii, a oświecenie kojarzy się przecież z wiedzą i humanizmem, które pozornie z brutalnością nie powinny mieć nic wspólnego.

- Szkolna historia Polski przypomina czarno-białą czytankę. A nie chodzi o to, by gloryfikować przeszłość, tylko o to, by wyciągać z niej wnioski na przyszłość. Tak, jak robimy w życiu, uczyć się na błędach - mówił w Loży Radiowej Piotr Zychowicz, prawicowy historyk, autor książki "Pakt Piłsudski-Lenin". - To moja prywatna krucjata przeciw marksizmowi, który zakładał determinizm historyczny, nieprawdziwe przekonanie, że pewne rzeczy musiały się wydarzyć. Otóż nie musiały - podkreślił nasz rozmówca.

"O niepodległą. Rok 1914" to tytuł wystawy, której otwarcie zainaugurowało cykl wydarzeń "Fale Niepodległości". Organizatorami przedsięwzięcia są Miejska Biblioteka Publiczna w Opolu, kwartalnik Historia Lokalna, Narodowy Bank Polski i Radio Opole.

Na kilkunastu planszach prezentowanych w Miejskiej Bibliotece Publicznej zgromadzono fotografie przybliżające codzienne życie legionistów. O dążeniu Polski do niepodległości podczas wykładu towarzyszącemu wydarzeniu opowiedział dr Marek Białokur, historyk z Uniwersytetu Opolskiego.

Polska odzyskała niepodległość 97 lat temu. Z tej okazji Radio Opole, Miejska Biblioteka Publiczna w Opolu, Narodowy Bank Polski oraz kwartalnik Historia Lokalna zapraszają na cykl wydarzeń w ramach projektu „Fale Niepodległości”.

Przedsięwzięcie zainauguruje otwarcie wystawy przygotowanej przez IPN pt.: „O niepodległą. Rok 1914”. Wernisaż w Fotogalerii Miejskiej Biblioteki Publicznej w Opolu przy ul. Minorytów 4 w czwartek (29 października) o godz. 17:30.