Radio Opole » Kraj i świat
2022-12-10, 09:00 Autor: PAP

Prowincja Alberta chce suwerenności w ramach Kanady, Indianie chcą to zablokować

Parlament Alberty uchwalił ustawę, która jednostronnie przyznaje rządowi prowincji większą niezależność od rządu federalnego. Premier Kanady Justin Trudeau oświadczył, że nie jest zainteresowany polityczną walką, zwrócił uwagę na prawa Indian.

Ustawa o „suwerenności w ramach zjednoczonej Kanady” to wyborcza obietnica obecnej konserwatywnej premier prowincji Danielle Smith (United Conservative Party - UCP), która zarzucała rządowi federalnemu działanie na szkodę Alberty. Nowe prawo „będzie bronić interesów Alberty, dając naszej prowincji prawne ramy do reagowania na federalne ustawy czy decyzje polityczne, które negatywnie wpływałyby na prowincję” - napisano na stronie parlamentu Alberty.


Uchwalona w czwartek ustawa, z której w trzecim czytaniu usunięto najbardziej kontrowersyjne zapisy, jest mocno krytykowana. Zdaniem przeciwników otwiera drogę do prób podważania federacji Kanady w jej obecnej formie, z konstytucyjnie określonym podziałem kompetencji rządu federalnego i prowincji.


Te obawy zdają się nie być pozbawione podstaw, bo np. jeden z autorów projektu, profesor nauk politycznych z Uniwersytetu Calgary Barry Cooper, uważa, że konstytucja Kanady nie jest prawnie wiążącym dokumentem i nie chroni interesów Alberty. „Chcę zmienić konstytucję” - powiedział Cooper w środę publicznemu nadawcy CBC. Agencja Canadian Press przypomniała, że w 2021 r. powstała Strategia Wolnej Alberty (Free Alberta Strategy), odzwierciedlająca założenia polityczne doradców Smith, zarzucające federalnemu prawu, że „śmiertelnie” ogranicza rozwój Alberty.


Premier Trudeau, który początkowo mówił o współpracy, po uchwaleniu ustawy, podczas spotkania z największą organizacją kanadyjskich Indian, Assembly of First Nations, powiedział, że ustawa jest narzędziem do politycznej walki z rządem federalnym. „Nie jestem zainteresowany walką z rządem Alberty” - zadeklarował Trudeau, odpowiadając na pytania w czwartek po południu.


W Albercie w maju 2023 r. odbędą się wybory parlamentarne, a najważniejszym przeciwnikiem UCP jest Nowa Partia Demokratyczna (NDP). Szefowa NDP Rachel Notley apelowała, by premier Smith wysłała tekst ustawy do sądu, by ten wypowiedział się o konstytucyjności. Jak napisał dziennik „Edmonton Journal”, Smith nie zamierza tego zrobić.


W Kanadzie ustawa przyjęta przez parlament federalny musi uzyskać royal assent, tzn. być podpisana przez reprezentującego monarchę brytyjskiego generalnego gubernatora, zaś w prowincjach podpis świadczący o uzyskaniu „royal assent” składa lieutenant-governor. Do piątkowego popołudnia nie było informacji, by Salma Lakhani podpisała ustawę. W historii Kanady było kilka przypadków odmowy podpisu.


Problemem dla rządu Alberty i dla rządu Saskatchewan, gdzie w parlamencie trwają prace nad podobną ustawą, mogą stać się Indianie. Kanada jako państwo istnieje na terenach przekazanych przez Indian w traktatach „w opiekę” Koronie, którą reprezentuje rząd federalny, a nie oddanych na własność. Indianie zażądali teraz, by Alberta i Saskatchewan wycofały się ze swoich pomysłów, ponieważ naruszają one prawa wynikające z traktatów.


„Nie będziemy biernie stać. Nie pozwolimy na to” - mówiła przed ostatecznym głosowaniem w parlamencie Alberty, RoseAnne Archibald, przewodnicząca Zgromadzenia Pierwszych Narodów (Assembly of First Nations, AFN), panindiańskiej organizacji ludów tubylczych Kanady, oficjalnego partnera rządu tego kraju.


Zaś wódz Tony Alexis z Alberty, wypowiadając się w imieniu Indian objętych tzw. traktatem szóstym, powiedział, że Indianie nie oczekują „zmian czy poprawek do ustawy”, ale jej wycofania.


Z Toronto Anna Lach(PAP)


lach/ mal/


Kraj i świat

2024-03-28, godz. 10:40 MKiDN: "Barbórka i tradycje górnicze" mają szanse stać się niematerialnym dziedzictwem kulturowym UNESCO Polska, Austria i Luksemburg złożyły wspólny wniosek o wpis 'Barbórki i tradycji górniczych' na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego… » więcej 2024-03-28, godz. 10:40 Prehistoryczny przodek płazów nazwany na cześć Kermita z Muppet Show W zbiorach amerykańskiego Narodowego Muzeum Historii Naturalnej Smithsonian naukowcy natknęli się na skamieniałość przodka płazów sprzed 270 mln lat. Okaz… » więcej 2024-03-28, godz. 10:30 Kraków/ Pięć tysięcy zł nagrody za znalezienie defektoskopu Pięć tysięcy złotych nagrody wyznaczono za znalezienie defektoskopu zawierającego wysokoaktywne źródło promieniotwórcze, który był wykorzystywany na… » więcej 2024-03-28, godz. 10:20 MKiDN: opublikowano wyniki I naboru do programu "Ochrona zabytków" Prawie 168,5 mln zł zostanie przekazanych na realizację 458 zadań, które w tym roku otrzymały dofinansowanie w ramach pierwszego naboru programu 'Ochrona… » więcej 2024-03-28, godz. 10:20 Zandberg: w Polsce nie ma polityki mieszkaniowej W Polsce nie ma polityki mieszkaniowej, potrzebujemy rozruszać budownictwo mieszkaniowe na poziomie samorządów - przekonywał w czwartek we Wrocławiu współprzewodniczący… » więcej 2024-03-28, godz. 10:00 Po 18 latach Martyna Wojciechowska ponownie stanęła oko w oko z Mount Everestem Podczas swojej wizyty w Nepalu, Martyna Wojciechowska przeżyła z pewnością wiele ekscytujących przygód, które zostaną ukazane w kolejnym 15. sezonie programu… » więcej 2024-03-28, godz. 09:50 Climate-Tech Start-Up EcoNetix secures 7-digit Seed Investment Round (MediaRoom) In March 2024, the Vienna based climate-tech start-up EcoNetix secured a 7-digit seed investment round comprising lead investor Voltares Ventures, Persistent and… » więcej 2024-03-28, godz. 09:50 W Warszawie polsko-ukraińskie konsultacje międzyrządowe Od powitania przez premiera Donalda Tuska premiera Ukrainy Denysa Szmyhala na dziedzińcu przed KPRM rozpoczęły się w czwartek po godz. 9.30 polsko-ukraińskie… » więcej 2024-03-28, godz. 09:50 Turniej WTA w Miami - Aleksandrowa już w półfinale Rosjanka Jekaterina Aleksandrowa, która w 1/8 finału turnieju w Miami wyeliminowała liderkę rankingu tenisistek Igę Świątek, sprawiła kolejną niespodziankę… » więcej 2024-03-28, godz. 09:40 Wiceszef MSZ: polsko-ukraińskie konsultacje będą dotyczyć także współpracy przemysłów zbrojeniowych i przesyłu… Polsko-ukraińskie konsultacje międzyrządowe będą dotyczyć, prócz kwestii rolnictwa, także współpracy przemysłów zbrojeniowych, kwestii kultury i przesyłu… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »