Radio Opole » Kraj i świat
2022-01-18, 11:40 Autor: PAP

NIK: przez kilka lat nabywcy mogli kupować niebezpieczne dla zdrowia suplementy

W latach 2017-2020 w Głównym Inspektoracie Sanitarnym złożono prawie 63 tys. powiadomień o wprowadzeniu do obrotu nowego suplementu diety. GIS zbadał tylko 11 proc. z nich, co oznacza, że przez kilka lat nabywcy mogli kupować niebezpieczne dla zdrowia suplementy – wynika z kontroli NIK.

W latach 2013-2015 zgłoszono w GIS w sumie od 9 do 12 tys. nowych suplementów diety (3-4 tys. rocznie), o tyle w latach 2017-2020 już 62 808 – wykazała kontrola NIK.


Jedną z najistotniejszych przyczyn wzrostu popytu była reklama, zwłaszcza telewizyjna. "Wzrost popularności nie wiązał się jednak ze wzrostem świadomości Polaków na temat tego, czym są takie produkty i czym się różnią od leków OTC, czyli sprzedawanych bez recepty. Mając m.in. to na uwadze, Ministerstwo Zdrowia przygotowało projekt ustawy z propozycją wprowadzenia opłaty za reklamę suplementów diety, która miałaby trafiać na konto właściwego urzędu skarbowego. Resort zrezygnował jednak z tego pomysłu, co zdaniem NIK było nieuzasadnione" – informuje NIK na swojej stronie.


Izba ma także zastrzeżenia do kontroli rynku suplementów diety. Jak wskazuje NIK, kolejni ministrowie zdrowia przyjmowali, że ryzyko z nim związane jest niewielkie, dlatego nie identyfikowali zagrożeń, a tym samym nie mogli im zapobiegać ani ich eliminować.


Celem najnowszej kontroli było sprawdzenie, czy w latach 2017-2020 organy odpowiedzialne za nadzór nad wprowadzanymi na rynek suplementami diety, zapewniły konsumentom odpowiedni poziom bezpieczeństwa zdrowotnego. Zdaniem Izby tak się nie stało.


Kontrola NIK pokazała, że w latach 2017-2020 do Głównego Inspektora Sanitarnego wpłynęły niemal 63 tys. powiadomień o wprowadzeniu lub zamiarze wprowadzenia na rynek suplementów diety.


"W tym czasie przyjmowaniem zgłoszeń, ich weryfikacją i prowadzeniem postępowań wyjaśniających zajmowało się najwyżej siedmiu pracowników GIS. Do tego często dochodziło w zespole do rotacji, co wiązało się z koniecznością przeszkolenia nowych pracowników" – poinformowała NIK, podkreślając, że negatywnie wpływało na efektywność pracy.


Najwięcej powiadomień wpłynęło do GIS w 2020 r., w czasie epidemii – o 70 proc. więcej niż w roku poprzednim. Średnio na jednego pracownika przypadało miesięcznie blisko 300 zgłoszeń.


Z danych NIK wynika, że do maja 2021 r. analizie poddano jedynie 11 proc. powiadomień (6 825) złożonych w latach 2017-2020, z tego proces weryfikacji zakończono w przypadku nieco ponad połowy z nich (3571).


Kontrolerzy NIK wybrali losowo 8 rozpatrywanych już przez pracowników GIS powiadomień. Okazało się, że okres, jaki upłynął od dnia, w którym rozpoczęto weryfikację do dnia kontroli, wynosił od 851 dni do ponad 3 lat, a w jednym przypadku ponad 13 lat i 10 miesięcy. Opóźnienia dotyczyły także samego rozpoczęcia postępowania wyjaśniającego i wynosiły od 10 dni do niemal trzech lat.


"Do tego w pismach zobowiązujących przedsiębiorców do przedstawienia naukowych opinii na temat sprzedawanego suplementu nie wskazywano terminu ich dostarczenia. Kontrolerzy NIK przeanalizowali 14 postępowań – w żadnym z nich nie dostarczono wymaganej opinii, w dwóch producenci zrezygnowali z wprowadzenia na rynek zgłaszanych produktów, a w pozostałych sprawach GIS nie ponaglał i nie egzekwował nałożonych na przedsiębiorców obowiązków. Przez ten czas analizowane suplementy można było legalnie kupić" – poinformowała NIK.


W ocenie NIK najistotniejszą przyczyną opóźnień i niskiej efektywności były jednak braki kadrowe, ponieważ Główny Inspektor Sanitarny nie dostosował zatrudnienia do skali potrzeb. "Nawet w przypadku wdrożenia pełnej informatyzacji systemu powiadamiania, co jest planowane na koniec 2023 r., niezbędne będzie według Głównego Inspektora Sanitarnego zatrudnienie w GIS co najmniej czterech kolejnych osób, które będą się zajmowały weryfikacją powiadomień" – wskazuje NIK.


W badanym przez NIK okresie organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej kontrolowały co roku niemal 80 proc. wytwórni suplementów diety i ok. 40 proc. hurtowni oferujących te produkty. W sumie wydano 437 decyzji nakazujących wycofanie ze sprzedaży suplementu diety, zakazujących sprzedaży bądź czasowo wstrzymujących sprzedaż.


Kontrolerzy NIK przyjrzeli się sprawom 7 produktów, w których przypadku zakończono postępowanie wyjaśniające. Okazało się, że 4 z nich nie mogą być sprzedawane jako suplementy diety, przy czym informacja na temat jednego z nich trafiła do producenta po ponad trzech latach od złożenia powiadomienia o wprowadzeniu produktu na rynek.


Zagrożenia wiązały się także ze sprzedażą internetową. Kontrolerzy NIK zidentyfikowali w sieci 20 suplementów diety zawierających składniki, których stosowanie w żywności jest niedozwolone i które według GIS mogą zagrażać bezpieczeństwu konsumentów: MK-677 – Ibutamoren, johimbina, androsta-3,5-diene-7,17– Dione, konopie włókniste, świerzbowiec właściwy, DMHA, ostarine (MK-2866), DHEA, 5-HTP (hydroksytryptofan). Zdaniem GIS przedsiębiorcy, którzy oferowali te produkty, w większości przypadków nie dopełnili obowiązku ich zgłoszenia, wprowadzili je na rynek nielegalnie.


W ocenie NIK sektor sprzedaży internetowej suplementów diety wymaga szczególnego zainteresowania Głównego Inspektora Sanitarnego.


"Dynamicznie rozwijający się od kilku lat rynek suplementów diety jest w ocenie Najwyższej Izby Kontroli obszarem słabo rozpoznanym i niedostatecznie uporządkowanym. Uregulowania i usprawnienia wymaga przede wszystkim kwestia rejestracji suplementów diety, nadzoru nad ich wprowadzaniem do obrotu i sprzedażą. Problemem jest też niski poziom wiedzy społeczeństwa na temat suplementów" – podkreśla Izba.


Najwyższa Izba Kontroli sformułowała wnioski do ministra zdrowia, w tym m.in. o ustalenie w rozporządzeniu wykazu składników niedozwolonych do stosowania w suplementach diety iokreślenie w ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia czasu trwania weryfikacji powiadomień o pierwszym wprowadzeniu do obrotu suplementów diety, z jednoczesnym zakazem sprzedaży suplementu diety do czasu zweryfikowania powiadomienia i zatwierdzenia zgłoszenia. (PAP)


Autorka: Agata Zbieg


agz/ joz/


Kraj i świat

2024-06-25, godz. 23:10 ME 2024 - strzelcy Klasyfikacja strzelców - po 32 z 51 meczów (75 bramek): 2 - Niclas Fuellkrug (Niemcy) Cody Gakpo (Holandia) Georges Mikautadze (Gruzja) Jamal Musiala (Niemcy)… » więcej 2024-06-25, godz. 23:10 ME 2024 - tabela drużyn z trzecich miejsc Tabela drużyn z trzecich miejsc w grupach: (kolejno: mecze, wygrane, remisy, przegrane, bramki, punkty)1. Holandia 3 1 1 1 4-4 42. Słowenia 3 0 3 0 2-2 33… » więcej 2024-06-25, godz. 23:00 ME 2024 - Anglia - Słowenia 0:0 (wynik) Grupa C: Anglia - Słowenia 0:0. Żółta kartka - Anglia: Kieran Trippier, Marc Guehi, Phil Foden. Słowenia: Erik Janza, Jaka Bijol. Sędzia: Clement Turpin… » więcej 2024-06-25, godz. 23:00 ME 2024 - Dania - Serbia 0:0 (wynik) Grupa C: Dania - Serbia 0:0 . Żółta kartka - Dania: Jonas Wind, Morten Hjulmand. Serbia: Nikola Milenkovic, Aleksandar Mitrovic. Sędzia: Francois Letexier… » więcej 2024-06-25, godz. 23:00 ME 2024 - terminarz fazy pucharowej Terminarz fazy pucharowej piłkarskich mistrzostw Europy: 1/8 finału29 czerwca, sobota 1. Szwajcaria - Włochy (Berlin, 18.00) 2. Niemcy - Dania (Dortmund… » więcej 2024-06-25, godz. 22:50 Ekstraklasa piłkarska – Adam Zrelak w GKS Katowice Napastnik Adam Zrelak został piłkarzem beniaminka ekstraklasy GKS Katowice. Grający ostatnio w poznańskiej Warcie 30-letni Słowak jest trzecim zawodnikiem… » więcej 2024-06-25, godz. 22:50 ME 2024 - Moder: myślę, że jest bardzo dużo pozytywów po meczu z Francją 'Myślę, że jest bardzo dużo pozytywów po meczu z Francją' - ocenił piłkarz reprezentacji Polski Jakub Moder po remisie z wicemistrzami świata w Dortmundzie… » więcej 2024-06-25, godz. 22:40 Francja/ Polityk lewicy: potrzebujemy pracy imigrantów, przynoszą krajowi dochody (krótka2) Francuski polityk Manuel Bompard krytykował we wtorek zapowiedzi wyborcze skrajnej prawicy dotyczące ograniczenia imigracji. W debacie telewizyjnej przekonywał… » więcej 2024-06-25, godz. 22:40 ME 2024 - francuskie media zaniepokojone dyspozycją "Les Blues" Brak przesadnej krytyki, ale coraz większe oznaki zaniepokojenia i zniecierpliwienia - taki jest ton komentarzy francuskich mediów po remisie 'Trójkolorowych'… » więcej 2024-06-25, godz. 22:40 Komunikat Totalizatora Sportowego (25-06-2024) Komunikat Totalizatora Sportowego Totalizator Sportowy Spółka z o.o. podaje wylosowane liczby w dniu 2024-06-25 o godz. 22:00W zakładach Lotto wylosowano1… » więcej
567891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »