Radio Opole » Kraj i świat
2021-12-01, 20:20 Autor: PAP

Czechy/ Zmarł Petr Uhl, dziennikarz, były dysydent, obrońca praw człowieka i przyjaciel Polski

W wieku 80 lat w Pradze zmarł Petr Uhl, dziennikarz, były dysydent, obrońca praw człowieka i przyjaciel Polski. Kawaler Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi RP. O jego śmierci poinformowała w środę rodzina.

Uhl był jednym z założycieli Solidarności Polsko-Czechosłowackiej, która łączyła dysydentów po obu stronach granicy komunistycznych państw. Należał do tych działaczy czechosłowackiej opozycji, których wizerunek widnieje na zdjęciach z lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku na granicy w Karkonoszach.


Nie ukrywał lewicowych poglądów i sympatii zarówno w latach, gdy sprzeciwiał się opresyjnemu systemowi, jak i później, po obaleniu komunizmu. Jego przyjaciele podkreślali, że Petr ze swoimi lewicowymi poglądami nigdy nie mógłby należeć do Komunistycznej Partii Czechosłowacji. Inaczej rozumiał wolność jednostki, prasy, wypowiedzi, a przede wszystkim prawa człowieka.


Był jedną z prominentnych postaci ruchu sprzeciwu wobec komunizmu. Po raz pierwszy znalazł się w więzieniu w 1969 r., jako jeden z działaczy Ruchu Młodzieży Rewolucyjnej, który stworzyli studenci z praskiego wydziału filozofii. W 1971 r. Uhl był sądzony wraz z innymi dysydentami w jednym z pierwszy procesów polityczny po 1968 r. Dostał czteroletni wyrok za próbę obalenia ustroju. Tak uzasadniano większość wyroków ferowanych w sprawach politycznych przez komunistyczny wymiar sprawiedliwości.


Po wyjściu na wolność pracował jako projektant, a pod koniec 1976 r. dołączył do grona autorów Karty 77, był wśród jej pierwszych sygnatariuszy. Wkrótce potem został także współzałożycielem Komitetu Obrony Niesprawiedliwie Prześladowanych (VONS), który zajmował się osobami szykanowanymi przez komunistyczne władze.


W 1978 r. zaczął wydawać podziemne pismo o działalności Karty 77 „Infoch”, w którym zamieszczał także informacje o wydarzeniach w Polsce. Każde z wydań powielaczowego samizdatu na pierwszej stronie miało jego nazwisko i adres. Za działalność w VONS dostał w 1979 r. kolejny wyrok – pięć lat więzienia. Żartował, że z komunistycznym państwem ma jedną wspólną rzecz – kryminał. Po wyjściu na wolność pracował, podobnie jak inni przeciwnicy systemu, jako palacz.


Po raz ostatni został aresztowany 19 listopada 1989 r. już po demonstracji studentów, która uruchomiła lawinę zmian w Czechosłowacji przybliżających upadek komunizmu. Zarzucono mu rozpowszechnianie informacji o rzekomej śmierci studenta Martina Szmida podczas demonstracji 17 listopada. Akt oskarżenia został umorzony tydzień później, a Uhl przeprosił milion uczestników jednego z największych zgromadzeń aksamitnej rewolucji za podanie nieprawdziwej informacji.


Po upadku komunizmu Uhl został posłem Zgromadzenia Federalnego Czechosłowacji, ale wolał być dziennikarzem i publicystą niż politykiem. Pisywał do lewicowego dziennika „Pravo” i do powstających mediów internetowych. W 2006 r. kandydował do Izby Poselskiej parlamentu, ale nie został wybrany. W socjaldemokratycznym rządzie Milosza Zemana był pełnomocnikiem do spraw praw człowieka.


Uhl był kawalerem Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, który otrzymał w 2000 r.


Z Pragi Piotr Górecki (PAP)


ptg/ adj/ mal/


Kraj i świat

2024-06-27, godz. 14:20 ME 2024 - Marciniak sędzią meczu Szwajcarii z Włochami Szymon Marciniak będzie sędzią głównym sobotniego spotkania 1/8 finału piłkarskich mistrzostw Europy w Niemczech pomiędzy Szwajcarią a Włochami w Berlinie… » więcej 2024-06-27, godz. 14:10 Co kryje się za kulisami Festiwalu Sztuki Iluzji? Wojciech Rotowski szykuje widowisko, jakiego Polska jeszcze nie widziała… Zbliża się największe święto sztuki magicznej w Polsce - Festiwal Sztuki Iluzji. Gwiazda wydarzenia, Wojciech Rotowski, dzieli się sekretami zza kulis i… » więcej 2024-06-27, godz. 14:10 Kraków/ Prof. Andrzej Szarata ponownie rektorem Politechniki Krakowskiej Prof. Andrzej Szarata został wybrany nowym rektorem Politechniki Krakowskiej. Był jedynym kandydatem w wyborach na kadencję 2024-2028, które odbyły się w… » więcej 2024-06-27, godz. 14:10 Wiceszefowa MEN: 13 mln zł do zwrotu do budżetu m.in. z programu "willa plus" (opis) Do zwrotu do budżetu jest 13 mln zł z programów 'willa plus' i 'Inwestycje w oświacie'; dane wskazują, że konkurs został ustawiony pod beneficjentów, którzy… » więcej 2024-06-27, godz. 14:10 Śląskie/ Metropolia: 1 sierpnia powinien być gotowy system Metroroweru Z początkiem sierpnia powinien być gotowy system Metroroweru w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii - ocenił w czwartek przewodniczący zarządu GZM Kazimierz… » więcej 2024-06-27, godz. 14:10 UE/ Zełenski o wyborach we Francji: mamy nadzieję, że stanie ona po właściwej stronie historii Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski oświadczył w czwartek, że nie może naciskać na Francję w kwestii wsparcia dla jego państwa. Na tym polega wolność… » więcej 2024-06-27, godz. 14:10 Białystok/ Uroczystości w 83. rocznicę spalenia przez Niemców Wielkiej Synagogi W Białymstoku upamiętniono w czwartek ofiary w 83. rocznicę spalenia przez Niemców Wielkiej Synagogi w tym mieście. Według różnych przekazów, niemieckie… » więcej 2024-06-27, godz. 14:10 MKiDN: Aleksandra Szymańska powołana na dyrektorkę Centrum Rozwoju Przemysłów Kreatywnych Ministra kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska powołała Aleksandrę Szymańską na stanowisko dyrektorki Centrum Rozwoju Przemysłów Kreatywnych… » więcej 2024-06-27, godz. 14:00 Liga niemiecka - Piszczek asystentem trenera Sahina w Borussii Dortmund Łukasz Piszczek został jednym z asystentów trenera Borussii Dortmund Nuri Sahina - potwierdził klub z Zagłębia Ruhry. Obok byłego piłkarza reprezentacji… » więcej 2024-06-27, godz. 14:00 UE/ Tusk: jestem bardzo zadowolony, że projekt "żelaznej kopuły" staje się priorytetem dla całej UE (krótka3) Premier Donald Tusk oświadczył w czwartek przed szczytem UE w Brukseli, że jest bardzo zadowolony z tego, że projekt 'żelaznej kopuły', czyli europejskiej… » więcej
3456789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »