Radio Opole » Kraj i świat
2021-09-18, 18:50 Autor: PAP

Premier: Helena Marusarzówna mogłaby swoim życiorysem obdarować wielu z nas

Helena Marusarzówna mogłaby swoim życiorysem obdarować wielu z nas. W 1939 r. poświęciła się ratowaniu ludzi, przeprowadzaniu ich przez granicę - mówił premier Mateusz Morawiecki podczas obchodów 80. rocznicy śmierci mistrzyni sportów narciarskich, kuriera tatrzańskiego i żołnierza ZWZ-AK.

Uroczystości odbyły się w sobotę przy pomniku poświęconym rozstrzelanym w Pogórskiej Woli k. Tarnowa podczas II wojny światowej. W tym miejscu zginęła także 23-letnia Marusarzówna. Jak podkreślił premier, kobieta "mogłaby swoim życiorysem obdarować wielu z nas". "W swoim krótkim życiu była mistrzynią narciarstwa i to siedmiokrotną, mistrzynią narciarstwa w Polsce, absolwentką szkoły handlowej. Brała udział w różnego rodzaju wystąpieniach i swoje przebogate życie, swoją energię oddawała bliskim, społeczności, wśród której żyła, oddawała ojczyźnie" - zwrócił uwagę.


Morawiecki przypomniał, że Marusarzówna w 1939 r., po napaści Niemiec na Polskę, "poświęciła się ratowaniu ludzi, przeprowadzaniu ich przez granicę". "Służyła jako łączniczka w oddziale łączności Związku Walki Zbrojnej o pseudonimie +Zagroda+. Przemycała dokumenty przez granicę, przeprowadzała ludzi. Warto pomyśleć o tym, ilu ludzi zawdzięcza jej życie. Może to wśród nas są potomkowie tych, którym ona uratowała życie. Żyła pełną piersią, miała energię, kipiała życiem. Dlatego pochylam głowę przed nią, przed jej towarzyszkami i towarzyszami życia trudnego, wojennego i jej wielkim bohaterstwem" - powiedział.


Szef rządu wyraził wdzięczność wobec wszystkich szkół, które "obrały ją za swoją patronkę". "Jestem też przekonany, że ona nie chciałaby być postacią spiżową. Dlatego dziękuję za ten mural, który tutaj nieopodal został namalowany i za to, że ona żyje wśród nas właśnie poprzez swoje czyny, swoją odwagę, poprzez to, jak chciałaby, żebyśmy my żyli dzisiaj" - zaznaczył.


Przypomniał także o przesłaniu Heleny Marusarzówny skierowanym do młodych Polaków: "jak idziemy przez życie, idźmy z podniesioną głową, nie patrzmy w ziemię, na koniec własnego nosa, czubek własnych butów tylko idźmy odważnie". "Służba innym, służba wspólnocie – myślę, że taka ona właśnie była i tego by sobie od nas życzyła. A więc cześć Helenie Marusarzównie i niech jej czyny żyją w nas, niech ona żyje w naszych sercach, w sercach młodych Polaków" - podsumował premier.


Mural, o którym wspomniał Morawiecki, powstał w 80. rocznicę śmierci sportsmenki na elewacji miejscowej szkoły podstawowej, która nosi jej imię. Dzieło ma 4,5 na 9 metrów, a namalował jej Ryszard Paprocki, który ma na swoim koncie m.in. murale Witolda Pileckiego na szkole w Tarnowcu i Ignacego Jana Paderewskiego w Ciężkowicach. Mural powstał dzięki wsparciu finansowemu z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Helena Marusarzówna została przedstawiona na nim jako młoda, piękna dziewczyna.


Helena Marusarzówna urodziła się 17 stycznia 1918 roku w Zakopanem. Miała pięcioro rodzeństwa. Jako kilkuletnie dziecko startowała w organizowanych z pomysłu Kornela Makuszyńskiego zawodach narciarskich (dziś Memoriał Koziołka Matołka). Wygrała je kilkakrotnie.


Na początku stycznia 1935 roku została przyjęta do Sekcji Narciarskiej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (SN PTT), a już w lutym była wicemistrzynią kraju w kombinacji alpejskiej. W kolejnych latach zwyciężała także w slalomie i zjeździe.


W styczniu 1939 roku z powodu kontuzji Helena Marusarzówna nie wzięła udziału w międzynarodowych zawodach narciarskich FIS w Zakopanem. Jednak już w marcu w niemieckim Feldbergu zajęła drugie miejsce w slalomie.


Wojciech Szatkowski, historyk z zakopiańskiego Muzeum Tatrzańskiego i autor książek o historii narciarstwa w Polsce wielokrotnie podkreślał nie tylko sportowe osiągnięcia Marusarzówny, ale i jej niezwykłą urodę. "Smukła, około 176 cm wzrostu, niebieskooka o pięknych blond włosach. Ze wspomnień wielu sportowców tamtego pokolenia wiem, że wzbudzała zachwyt, a gdy dołożyć jej waleczny charakter to i podziw" - mówił.


Po wybuchu II wojny światowej Helena Marusarzówna wstąpiła w szeregi sekcji ZWZ-AK "Zagroda" i wraz z rodzeństwem rozpoczęła działalność kurierską, przenosząc m.in. przez Tatry na Słowację, a potem dalej na Węgry wiele cennych materiałów konspiracyjnych. Przeprowadziła też przez góry co najmniej kilkadziesiąt osób zagrożonych niemieckimi aresztowaniami.


Helena Marusarzówna została złapana przez słowacką służbę graniczną 25 marca 1940 r. wraz z innymi kurierami i przekazana Niemcom. W więzieniu była torturowana, najpierw w "Katowni Podhala" w Zakopanem, później w Muszynie i Nowym Sączu, a następnie trafiła do "celi śmierci" w Tarnowie.


12 września 1941 roku wraz z innymi współwięźniami została rozstrzelana w lesie w położonej około 12 km od Tarnowa Woli Pogórskiej. Mimo tortur nie wydała współtowarzyszy wojennego szlaku, nie podała żadnych adresów i żadnych nazwisk.


Po ekshumacji szczątki narciarki przewieziono do Zakopanego, gdzie 27 listopada 1958 roku na cmentarzu zasłużonych na Pęksowym Brzyzku odbył się uroczysty pogrzeb. Pośmiertnie Marusarzównę odznaczono Krzyżem Walecznych oraz Orderem Virtuti Militari.(PAP)


autorki: Małgorzata Wosion, Daria Porycka


wos/ dap/ mark/


Kraj i świat

2024-06-10, godz. 22:30 Polska - Turcja 1:1 w 77. minucie towarzyskiego meczu piłkarskiego Polska remisuje z Turcją 1:1 w 77. minucie towarzyskiego meczu piłkarskiego, który odbywa się na PGE Narodowym w Warszawie. Wyrównującego gola uzyskał Baris… » więcej 2024-06-10, godz. 22:30 Komunikat Totalizatora Sportowego (10-06-2024) Komunikat Totalizatora Sportowego Totalizator Sportowy Spółka z o.o. podaje wylosowane liczby w dniu 2024-06-10 o godz. 22:00W zakładach Mini Lotto wylosowano1… » więcej 2024-06-10, godz. 22:20 USA/ W Nowym Jorku zmarł piosenkarz Michał Hochman W niedzielę zmarł w Nowym Jorku 80-letni polski piosenkarz i gitarzysta Michał Hochman - poinformował PAP przyjaciel artysty Henryk Cioczek. Hochmana nazywano… » więcej 2024-06-10, godz. 22:20 Rosja/ Gazprom: w 2023 r. wydobyliśmy najmniej gazu ziemnego w historii Rosyjski państwowy koncern energetyczny Gazprom wydobył w 2023 r. 359 mld m3 gazu ziemnego - podała w poniedziałek spółka, publikując raport roczny. To… » więcej 2024-06-10, godz. 22:20 Nowacka: innowacyjność polskiej szkoły budują nauczyciele-pasjonaci i otwarci dyrektorzy Polska szkoła jest dla uczniów, ale stoi nauczycielami-pasjonatami i otwartymi dyrektorami, którzy wspólnie budują jej innowacyjność - powiedziała ministra… » więcej 2024-06-10, godz. 22:10 Lekkoatletyczne ME - złoty medal i rekord Polski Kaczmarek w biegu na 400 m (krótka) Natalia Kaczmarek czasem 48,98 poprawiła rekord Polski i zdobyła złoty medal w biegu na 400 m podczas lekkoatletycznych mistrzostw Europy w Rzymie. Za nią… » więcej 2024-06-10, godz. 22:10 Wydarzenia sportowe w skrócie, poniedziałek 10 czerwca, 22.00 Przekazujemy skrót wydarzeń sportowych: Natalia Kaczmarek czasem 48,98 poprawiła rekord Polski i zdobyła złoty medal w biegu na 400 m podczas lekkoatletycznych… » więcej 2024-06-10, godz. 22:10 ONZ/ RB przyjęła rezolucję popierającą promowaną przez USA propozycję zawieszenia broni w Strefie Gazy Rada Bezpieczeństwa ONZ przegłosowała w poniedziałek rezolucję popierającą promowaną przez USA i złożoną Hamasowi propozycję planu zawieszenia broni… » więcej 2024-06-10, godz. 22:10 Francja/ Źródło w Pałacu Elizejskim: Macron nie chce stracić inicjatywy, dlatego zdecydował się na rozwiązanie… Decyzja prezydenta Francji Emmanuela Macrona o rozwiązaniu Zgromadzenia Narodowego wynika z jego potrzeby kontroli nad biegiem wydarzeń, prezydent nie chce stracić… » więcej 2024-06-10, godz. 22:10 Kanada/ Media o eurowyborach: rozwiązanie parlamentu we Francji i wzrost skrajnej prawicy Kanadyjskie media komentując wybory do Parlamentu Europejskiego, zwracają przede wszystkim uwagę na rolę partii skrajnie prawicowych i populistycznych, ogłoszenie… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »