Radio Opole » Kraj i świat
2021-07-25, 11:30 Autor: PAP

Oświęcim/ Element z amerykańskiego bombowca w zbiorach Muzeum Pamięci

Połowa zbiornika na tlen z bombowca Boeing B-17 nazywanego Latającą Fortecą trafił do zbiorów tworzonego Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej – poinformował w Piotr Tarczyński z placówki.

„Część samolotu jest jedną z najbardziej niezwykłych rzeczy spośród tych pozyskanych przez muzeum w ostatnich miesiącach” – podkreślił Tarczyński.


Jak przypomniał, w drugiej połowie 1944 r., po kolejnych zdobyczach terytorialnych aliantów we Włoszech, niemiecki zakład IG Farben i wiele innych fabryk na Śląsku znalazło się w zasięgu ciężkich amerykańskich bombowców. Startujące z Włoch samoloty z białymi gwiazdami na skrzydłach zaczęły pojawiać się nad Oświęcimiem.


„Jedna z najciekawszych historii związanych z ziemią oświęcimską i Latającymi Fortecami dotyczy B-17 o imieniu własnym +Święty Franciszek+. 17 grudnia 1944 r. samolot ten rozbił się pod Wilamowicami. Miała go zestrzelić niemiecka bateria przeciwlotnicza zlokalizowana w Przecieszynie. Załoga zdążyła wyskoczyć na spadochronach, jednak niemiecki żandarm zastrzelił jednego z członków załogi – bardzo młodego sierżanta Alvina Ellina. Po wojnie pochowano go na cmentarzu w Jawiszowicach. W 1947 r., po kolejnej ekshumacji, spoczął w grobie w Stanach Zjednoczonych” – powiedział Tarczyński.


We wspomnieniach opublikowanych w 2011 r. w „Almanachu Kęckim” Karol Mitoraj wspominał czas nalotów. Opisał m.in. zdarzenie z 1944 r.


„Jedyny raz w życiu mogłem obserwować pojedynek myśliwców: niemieckiego i alianckiego. Samoloty przelatywały dużymi łukami z wielką szybkością w powietrznej przestrzeni między Wilamowicami a Andrychowem, oddając co jakiś czas krótkie serie z karabinu maszynowego. Niemiecki samolot zostaje trafiony i lotnik ląduje na spadochronie na polach Bulowic. Pracujący tam niemieccy bauerzy – osadnicy, widłami i motykami omal nie zatłukli pilota, uważając go za lotnika amerykańskiego. Nie mieściło się w ich głowach, że strącony mógł zostać niemiecki samolot. Z jakąż satysfakcją i uciechą powtarzaliśmy tę historyjkę” – zacytował Tarczyński słowa Mitoraja.


Przedstawiciel muzeum dodał, że za sprawą Janusza Wróbla, autora książki „Niemieckie ciężkie baterie przeciwlotnicze wokół Oświęcimia 1944-1945”, można poznać więcej szczegółów tego pojedynku. Doszło do niego 13 września 1944 r. Pilotujący samolot myśliwski P-51 Mustang, które osłaniały amerykańskie formacje bombowe, Amerykanin Shelton zestrzelił Messerschmitta Bf 109 – „białą jedenastkę”. Pilotem, który omal nie został zakłuty widłami przez niemieckich osadników był Karl-Dietrich Schmidt.


„Przywołując historię zestrzelonego samolotu i nalotów trzeba wspomnieć o Zerlegebetriebe, specjalnym komandzie więźniów niemieckiego obozu Auschwitz, zajmującym się rozbiórką wraków samolotów” – powiedział Piotr Tarczyński.


Jak dodał, wiele z części zniszczonego lub porzuconego sprzętu wojskowego było później na różny sposób wykorzystywanych w gospodarstwach. „Tak właśnie działo się ze zbiornikami na tlen z Boeinga B-17. Po przecięciu na pół i zamontowaniu uchwytu służyły one jako wiadra do wyciągania wody ze studni. Dlaczego wiadra? Połówki przypominały je kształtem, ponadto wykorzystany do konstrukcji zbiorników materiał nie rdzewiał” – powiedział przedstawiciel muzeum.


Artefakt o wymiarach 30 cm na 30 cm, który trafił do zbiorów instytucji, przeleżał nieużywany wiele lat na strychu domu w Babicach koło Oświęcimia. Był naczyniem zapasowym. Stąd jego doskonały stan.


Tarczyński zaapelował do mieszkańców, którzy znają historie związane z bombardowaniami na ziemi oświęcimskiej lub wiedzą o innych zastosowaniach elementów z zestrzelonych samolotów w życiu codziennym, by skontaktowali się z muzeum telefonicznie (33 447 40 84) lub mailowy: biuro@muzeumpamieci.pl.


Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej jest aktualnie tworzone. Przypominać ma m.in. o mieszkańcach Oświęcimia i okolicy oraz polskim ruchu oporu, którzy pomagali więźniom Auschwitz. Historycy z Muzeum Auschwitz ustalili ok. 1,2 tys. nazwisk osób, które angażowały się w taką działalność. Na terenie przyobozowym działał też ruch oporu, a szczególnie oddział partyzancki Armii Krajowej „Sosienki” pod dowództwem mjr. Jana Wawrzyczka.


Muzeum powstaje w zabytkowym budynku zwanym Lagerhaus, który jest położony ok. 200 m od byłego niemieckiego obozu Auschwitz. Otwarcie ma nastąpić w pierwszej połowie 2022 r. (PAP)


autor: Marek Szafrański


szf/ je/


Kraj i świat

2024-06-26, godz. 20:00 ME 2024 - Ukraina - Belgia 0:0 (wynik) Grupa E: Ukraina - Belgia 0:0. Żółta kartka - Ukraina: Artem Dowbyk. Belgia: Wout Faes. Sędzia: Anthony Taylor (Anglia). Widzów 54 000. Ukraina: Antolij… » więcej 2024-06-26, godz. 20:00 UE/ Źródła: jest wstępne porozumienie między Włochami i Polakami co do stanowisk w EKR Chociaż popołudniowe spotkanie grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (EKR) w Parlamencie Europejskim zostało odwołane, to - jak twierdzą źródła… » więcej 2024-06-26, godz. 20:00 ME 2024 - grupa E (tabela) Wyniki dotychczasowych meczów i tabela grupy E 2024-06-17:Rumunia - Ukraina 3:0 (1:0)Belgia - Słowacja 0:1 (0:1)2024-06-21:Słowacja - Ukraina 1:2 (1:0)2024-06-22:Belgia… » więcej 2024-06-26, godz. 20:00 Mołdawia/ Media: przeciwnicy eurointegracji ruszyli do walki z referendum Mai Sandu Przeciwnicy przystąpienia Mołdawii do UE ruszyli do walki z zainicjowanym przez prezydent Maię Sandu referendum w sprawie wpisania eurointegracji do konstytucji… » więcej 2024-06-26, godz. 19:50 ME 2024 - Foden tymczasowo opuścił reprezentację Anglii Phil Foden tymczasowo opuścił piłkarską reprezentację Anglii na Euro 2024 ze względu na 'nagłą sytuację rodzinną' - poinformowal w środę rzecznik angielskiej… » więcej 2024-06-26, godz. 19:50 Ekstraklasa piłkarska – Cracovia wypożyczyła bramkarza Bramkarz Jakub Burek najbliższy sezon ekstraklasy spędzi w Cracovii - poinformował krakowski klub. Piłkarz ten został wypożyczony z Wisły Płock z opcją… » więcej 2024-06-26, godz. 19:50 Rosja/ Około 70 rannych w wypadku pociągu w Republice Komi Około 70 osób zostało rannych w środę w wypadku pociągu pasażerskiego w Republice Komi na północy Rosji. Wykoleiło się dziewięć z 14 wagonów pociągu… » więcej 2024-06-26, godz. 19:50 Ekstraklasa piłkarska – wygrany sparing Śląska Wrocław Śląsk Wrocław w pierwszym sparingowym meczu podczas zgrupowania w Austrii pokonał 1:0 (1:0) wicemistrza Rumunii - CFR Cluj. Zwycięskiego gola dla zespołu… » więcej 2024-06-26, godz. 19:50 Niemcy/ Rząd zatwierdził propozycję realizacji Domu Polsko-Niemieckiego w Berlinie Rząd RFN zatwierdził w środę propozycję realizacji Domu Polsko-Niemieckiego w Berlinie, przedstawioną przez ministrę stanu ds. kultury Claudię Roth. Chodzi… » więcej 2024-06-26, godz. 19:40 Daria Gosek-Popiołek: należy lepiej chronić polskich twórców (krótka 5) 'Procedujemy dziś bardzo ważną ustawę. Ochrona praw twórców to interes nas wszystkich - to interes społeczny. Należy lepiej chronić polskich twórców'… » więcej
10111213141516
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »