Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty…
2023-09-30, 08:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł

250 lat temu Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski

Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
Kołacz królewski – alegoria rozbioru Polski, miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Noëla Le Mire’a. [fot. wikipedia/domena publiczna]
250 lat temu, 30 września 1773 roku, Sejm rozbiorowy ratyfikował traktaty I rozbioru Polski. Umowy dotyczące podziału ziem Rzeczypospolitej przez Rosję, Prusy i Austrię, zostały podpisane rok wcześniej w Petersburgu, 5 sierpnia 1772-go. Rozbiór wywołał wprawdzie sprzeciw w Warszawie ze strony króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i Senatu, jednak wzmogło to tylko groźby zaborców, że zwiększą terytoria odebrane naszemu krajowi.
Sejm został zwołany na żądanie zaborców, pod presją wojsk okupacyjnych i przy milczącej zgodzie większości krajów europejskich. Sprzeciw wobec rozbioru Polski wyraziła tylko Hiszpania. W sejmie rozbiorowym uczestniczyło od 102 do 111 przedstawicieli Rzeczpospolitej Obojga Narodów, wielu odmówiło przyjazdu na to zgromadzenie. Podczas Sejmu Rozbiorowego miały miejsce głośne protesty ze strony niektórych posłów. Przyjęciu traktatu towarzyszył dramatyczny sprzeciw posła Tadeusza Reytana. Upadł on w drzwiach sali i rozkrzyżowawszy ręce, zaklinał innych na miłość Boga i ojczyzny, aby nie dopuścili do haniebnej zgody na rozbiór kraju. Scenę tę uwiecznił na swoim obrazie Jan Matejko, a Reytan stał się jednym z najbardziej znanych symboli patriotyzmu.

W późniejszych latach doszło do II i III rozbioru Polski, wskutek tego nasz kraj zniknął z mapy Europy na 123 lata - do 1918 roku. Zaborcy traktowali zagrabione ziemie jak zdobycz wojenną. Polakom konfiskowano i zabierano majątki, szlachta utraciła prawa polityczne. Wprowadzono też nowe systemy administracyjne i zmiany w nazewnictwie ziem.

Mocarstwa uzasadniły I rozbiór rozkładem państwa polskiego oraz rzekomymi historycznymi prawami do zajmowanych obszarów. Po wojnie siedmioletniej, zakończonej w 1763 roku, a uważanej za pierwszy konflikt o zasięgu światowym, chciały uregulować wzajemne stosunki kosztem polskich ziem.

W wyniku I rozbioru Prusy zyskały Warmię oraz większość ziem tak zwanych Prus Królewskich: województwa pomorskie, malborskie i chełmińskie, bez Gdańska i Torunia, Rosja zajęła tereny położone na wschód od Dźwiny i Dniepru, z kolei Austria dostała całą południową Polskę do rzeki Zbrucz, z Lwowem, ale bez Krakowa.

Pruski obszar był najbardziej rozwinięty gospodarczo, a ponadto przyczynił się do połączenia Brandenburgii z dawnymi Prusami Książęcymi, a to było celem Hohenzollernów. Austria otrzymała za to Lwów wraz z cennymi kopalniami soli. Największy, choć jednocześnie najbardziej zacofany teren przypadł w udziale Rosji. Utrzymała ona również swój protektorat nad resztą okrojonego kraju.

Zobacz także

2023-12-09, godz. 11:00 Jutro (10.12) w Nysie odsłonięcie tablicy upamiętniającej Bogusława Podborączyńskiego W niedzielę odbędą się uroczystości odsłonięcia tablicy pamiątkowej, upamiętniającej Bogusława Podborączyńskiego, kolportera prasy podziemnej, ofiary… » więcej 2023-12-09, godz. 09:00 82 lata temu zakończyła się bitwa o Tobruk 82 lata temu, w nocy z 9 na 10 grudnia 1941 roku, zakończyła się bitwa o libijskie portowe miasto Tobruk stoczona pomiędzy wojskami niemiecko-włoskimi a oblężonymi… » więcej 2023-12-09, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 9 grudnia » więcej 2023-12-08, godz. 13:00 Już jutro (9.12) finisaż wystawy "Świat Biskupów Wrocławskich Książąt Nyskich" „Świat Biskupów Wrocławskich Książąt Nyskich” miał na celu przybliżenie historii Nysy z uwzględnieniem wielu kontekstów - historii, religii i sztuki… » więcej 2023-12-08, godz. 13:00 80 lat temu w podbiałostockiej Grabówce Niemcy rozstrzelali ponad 250 Polaków Mija 80 lat, od kiedy w podbiałostockiej Grabówce Niemcy rozstrzelali ponad 250 Polaków. Miał to być odwet za działalność polskiego podziemia zbrojnego… » więcej 2023-12-08, godz. 11:00 82 lata temu zaczął funkcjonować niemiecki nazistowski obóz zagłady Kulmhof 82 lata temu, 8 grudnia 1941 roku, w Chełmnie nad Nerem Niemcy zamordowali około 700 Żydów, przywiezionych dzień wcześniej w pierwszym transporcie z pobliskiej… » więcej 2023-12-08, godz. 09:00 Pożegnano pułkownika Waldemara Nowakowskiego "Gacka" Z honorami wojskowymi na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie pożegnano (7.12) pułkownika Waldemara Nowakowskiego ps. Gacek - powstańca warszawskiego… » więcej 2023-12-08, godz. 08:00 W 2023 r. ISKRY NIEPODLEGŁEJ odwiedziły 130 miejscowości w całym kraju. W 2023 r. ISKRY NIEPODLEGŁEJ — nowoczesny i multimedialny projekt Biura „Niepodległa” - odwiedziły wszystkie województwa, w sumie 130 miejscowości… » więcej 2023-12-08, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 8 grudnia » więcej 2023-12-07, godz. 13:00 Do Archiwum IPN trafiły pamiątki po Antonim Siczce, żołnierzu armii generała Władysława Andersa Pamiątki po żołnierzu armii generała Władysława Andersa, weteranie bitwy pod Monte Cassino, inwigilowanym przez komunistyczną bezpiekę Antonim Siczku… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »